Jan Woźnicki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Zdzarski (dyskusja | edycje)
niepawidlowa data śmierci-zmieniłem na 5 maja z 5 kwietnia 1945
infobox, kat., wikizacja, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Polityk infobox
'''Jan Woźnicki''' (ur. [[15 sierpnia]] [[1881]] w Nieszawie, zm. [[5 maja]] [[1945]] w Warszawie) – nauczyciel, działacz [[Polskie Stronnictwo Ludowe "Wyzwolenie"|PSL „Wyzwolenie”]], członek Rady Obrony Państwa, wicemarszałek Sejmu i Senatu R.P.
|polityk = Jan Woźnicki
|data urodzenia = [[15 sierpnia]] [[1881]]
|data śmierci = [[5 maja]] [[1945]]
|miejsce urodzenia = [[Nieszawa]]
|miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|grafika =
|funkcja = [[Stronnictwo Ludowe|Prezes Stronnictwa Ludowego]]
|partia = [[Stronnictwo Ludowe]]
|od = kwietnia [[1934]]
|do = czerwca [[1934]]
|poprzednik = [[Stanisław Wrona]]
|następca = [[Maciej Rataj]]
}}
'''Jan Woźnicki''' (ur. [[15 sierpnia]] [[1881]] w [[Nieszawa|Nieszawie]], zm. [[5 maja]] [[1945]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – nauczyciel, działacz [[Polskie Stronnictwo Ludowe "Wyzwolenie"|PSL „Wyzwolenie”]] i [[Stronnictwo Ludowe|SL]], członek Rady Obrony Państwa, wicemarszałek [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejmu]] i [[Senat Rzeczypospolitej Polskiej|Senatu]] R.P[[II Rzeczpospolita|II RP]].
 
== Życiorys ==
Ukończył Seminarium Nauczycielskie w Siennicy (Mińsk Mazowiecki), następnie był nauczycielem w Lubrańcu na Kujawach. W 1899 rozpoczął działalność społeczną w [[Polska Macierz Szkolna|Polskiej Macierzy Szkolnej]]; zwolennik bojkotu rosyjskiego szkolnictwa w Królestwie.
 
W roku 1904 wstąpił do [[Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne|Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego]], gdzie prowadził działalność kulturalno-oświatową, zorganizował na Kujawach Koła „Macierzy Szkolnej” i wszedł do zarządu jej okręgu kujawskiego. Po zamknięciu „Macierzy” nie ustał w pracy, prowadząc ją w różnych dziedzinach nawet w czasie wojny. W roku 1906 za organizowanie akcji, mającej na celu polszczeniu gminy i szkoły był uwięziony, następnie organizował w dalszym ciągu akcję przeciwko rusyfikacji szkolnictwa powszechnego. W końcu roku 1906 wystąpił ze Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego, nie mogąc pogodzić się z pokojową jego taktyką wobec nakazu wprowadzenia z powrotem języka rosyjskiego do szkół.
W Lubrańcu założył orkiestrę amatorską pod własną dyrekcją, prowadził stały teatr amatorski, zorganizował czytelnię i bibliotekę, prowadził kursy dla dorosłych.
Linia 9 ⟶ 24:
W czasie I wojny światowej w Legionach i Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 1915 członek Polskiego Stronnictwa Ludowego "Wyzwolenie". W czasie wojny brał udział w organizacyjnej pracy nauczycielstwa szkół powszechnych. Był jednym z założycieli, a następnie został członkiem honorowym [[Związek Nauczycielstwa Polskiego|Związku Nauczycielstwa Polskiego]].
Po odzyskaniu niepodległości, od 1919 członek Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie”"Wyzwolenie" i z jego listy poseł na Sejm Ustawodawczy oraz sekretarz klubu sejmowego PSL "Wyzwolenie". W r. 1920, w czasie najścia bolszewików, w liczbie 10-ciu najwybitniejszych członków Sejmu został wybrany na członka Rady Obrony Państwa. Na stanowisku tym był przez cały czas zwolennikiem walki bezwzględnej aż do honorowego zwycięstwa. W roku 1922 wybrany był z list państwowych PSL „Wyzwolenie”"Wyzwolenie" do Sejmu i do Senatu. Zrzekł się mandatu poselskiego, a został senatorem. Klub „Wyzwolenia”"Wyzwolenia" w Senacie wybrał go na swego prezesa, które to stanowisko piastował przez cały czas kadencji Senatu. Był nie tylko leaderemliderem swego Klubu w Senacie, ale i przywódcą całej lewicy w tej Izbie. Liczne były jego wystąpienia i przemówienia, które zjednały mu uznanie całego parlamentu, nieraz bez różnicy stronnictw. Od początku istnienia Senatu był jego wicemarszałkiem, pełniąc często z dużym taktem obowiązki marszałka. Oprócz tego był członkiem Komisji Skarbowo-Budżetowej, interesując się zawsze sprawami oświatowymi.
Na początku roku 1924 bawiłprzebywał w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. W ciągu 3 i pół miesięcy wygłosił przemówienia o Polsce i jej przyszłości na 80 wiecach we wszystkich miastach Stanów Zjednoczonych, gdzie w większej liczbie mieszkają Polacy. Poza tym wygłosił około 20 odczytów o roku 1920, o Konstytucji Rzeczypospolitej i o ruchu ludowym w Polsce. Objazd ten miał duże znaczenie dla lewicowego odłamu Polonii Amerykańskiej. Odczyt, wygłoszony w Paryżu po drodze do Ameryki, o najściu bolszewickim 1920 roku zyskał duże uznanie polskiej kolonii paryskiej z Władysławem Mickiewiczem na czele.
Od 16 lutego 1925 wiceprezes Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie”"Wyzwolenie", od stycznia 1926 członek ZG PSL „Wyzwolenie”"Wyzwolenie" i prezes klubu senackiego tego stronnictwa. 1928W -latach 19301928–1930 poseł na Sejm i prezes klubu sejmowego PSL „Wyzwolenie”"Wyzwolenie" oraz wicemarszałek Sejmu. W październiku 1928 z ramienia swego stronnictwa członek Komisji Porozumiewawczej dla Obrony Republiki i Demokracji, utworzonej przez PSL „Wyzwolenie”"Wyzwolenie", Stronnictwo Chłopskie i Polską Partię Socjalistyczną. W latach 1930 - 351930–1935 ponownie senator i prezes klubu senackiego PSL „Wyzwolenie”"Wyzwolenie". Po zjednoczeniu ruchu ludowego 1931 członek Rady Naczelnej i wiceprezes Naczelnego Komitetu Wykonawczego Stronnictwa Ludowego. W 1934 pełnił przejściowo (od kwietnia do czerwca) funkcję prezesa NKW SL, z której zrezygnował. W sierpniu 1935 wraz z grupą posłów wystąpił ze Stronnictwa Ludowego w związku z wydaleniem z SL dotychczasowego prezesa NKW SL - [[Stanisław Wrona|Stanisława Wrony]], oskarżonego o malwersacje. Od tej pory odsunął się od życia politycznego i powrócił do szkolnictwa. Po wyzwoleniu członek Stronnictwa Ludowego, i z jego listy poseł do [[Krajowa Rada Narodowa|Krajowej Rady Narodowej]]. Zmarł w hotelu sejmowym w Warszawie w dniu zaprzysiężenia jako poseł KRN 5 maja 1945 roku.
 
{{DEFAULTSORT:Woźnicki, Jan}}
[[Kategoria:Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej]]
[[Kategoria:Politycy polskiego ruchu narodowego]]
[[Kategoria:Politycy PSL "Wyzwolenie"]]
[[Kategoria:Politycy Stronnictwa Ludowego]]
[[Kategoria:Polscy nauczyciele]]
[[Kategoria:Posłowie do Krajowej Rady Narodowej]]
[[Kategoria:Posłowie na Sejm II kadencji (1928-1930)]]
[[Kategoria:Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1919-1922)]]
[[Kategoria:Senatorowie I kadencji (1922-1927)]]
[[Kategoria:Senatorowie III kadencji (1930-1935)]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1881]]
[[Kategoria:Wicemarszałkowie Sejmu II RP]]
[[Kategoria:Zmarli w 1945]]
[[Kategoria:Żołnierze Legionów Polskich 1914-1918]]