Języki australijskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Xqbot (dyskusja | edycje)
no i to są własnie błędy rzeczowe z tego; tasmańskie raczej u nie przynależą, nie mówiąc o cieśninie Torresa
Linia 1:
'''Języki australijskie''' – języki [[Aborygeni|rdzennejAborygenów ludności Australiiaustralijskich]], około 40 tysięcy mówiących, których liczba zmniejsza się ze względu na [[asymilacja kulturowa|asymilację]]. W ich skład wchodzi kilka [[rodzina językowa|rodzin językowych]] i [[języki izolowane]]. Zwyczajowo nie wlicza się do nich [[języki tasmańskie|języków tasmańskich]]. Związki między poszczególnymi językami nie są do końca jasne, choć w ostatnich dziesięcioleciach dokonano już znaczącego postępu. Żaden z tych języków nie posiada [[pismo|pisma]].
 
Pod koniec [[XVIII wiek|XVIII]] wieku istniało 350-750 różnych aborygeńskich społeczności i podobna liczba języków czy dialektów. Na początku XXI w. pozostało mniej niż 200, a wszystkie one, z wyjątkiem ok. 20, są wysoce zagrożone.
Linia 5:
Dzieci uczą się tylko 10% z przetrwałych, zwykle używanych w najbardziej izolowanych terenach. Na przykład, z 5 najmniej zagrożonych [[języki zachodnioaustralijskie|zachodnioaustralijskich]], 4 należą do grupy ngaanjatdżarra, używanej na Pustyni Środkowej i [[Wielka Pustynia Wiktorii|Wielkiej Pustyni Wiktorii]]. Dwujęzyczna edukacja jest praktykowana z sukcesami w niektórych społecznościach, np. niedawno, niedaleko Alice Springs, biali nauczyciele byli zobowiązani do nauczenia się miejscowego języka, a aborygeńscy rodzice narzekali, że ich dzieci nie uczono w szkole angielskiego. Parę najbardziej liczebnych języków aborygeńskich, takich jak – [[Język warlpiri|warlpiri]] i [[Język tiwi|tiwi]], ma około 3000 użytkowników.
 
[[TasmańczycyAborygeni tasmańscy]] zostali niemal zmieceni w początkowym okresie kolonialnym, a ich języki wymarły zanim większość została udokumentowana. Żyli na swej wyspie, oddzieleni od stałego lądu od końca epoki lodowcowej i – jak się wydaje – nie mieli z nim kontaktu przez 10 tys. lat. Zbyt mało wiadomo, aby można je zaklasyfikować, choć wydają się mieć pewne fonologiczne podobieństwa z australijskimi.
 
[[Plik:Australian languages.png|thumb|300px|Australijskie rodziny językowe:
Linia 25:
]]
 
=== Zobacz też ===
* [[Język dyirbal]]
* [[Języki tasmańskie]]