Czarny Bór: Różnice pomiędzy wersjami

|zdjęcie=

|}}

<gallery>

Image:Czarny Bór kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa 2.jpg|Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa.

 

Miejscowość jest siedzibą [[gmina Czarny Bór|gminy Czarny Bór]].Czarny Bór to gmina typowo górska. W skład gminy wchodzi sześć sołectw: Czarny Bór, Borówno, Grzędy, Grzędy Górne, Jaczków, Witków. Gmina Czarny Bór należy do najmniejszych gmin województwa dolnośląskiego. Brak jest na terenie gminy większych zakładów pracy. Jedyny większy zakład to Kopalnie Melafiru Spółka z o.o. w Czarnym Borze. Wydobywany kamień jest cennym surowcem do budowy dróg kolejowych i autostrad w kraju, jak też za granicą. Położenie gminy na starych ziemiach piastowskich w sąsiedztwie Krzeszowa sprawia, że gmina należy do chętnie odwiedzanych przez turystów. Posiada zabytki sakralne jak: kościoły, kapliczki przydrożne, krzyże maltańskie a także zespoły pałacowe z parkami przydworskimi. Przez Czarny Bór przebiegają liczne szlaki turystyczne (m.in. Główny Szlak Sudecki).

Początki wsi Czarny Bór sięgają XIII wieku. Czarny Bór po raz pierwszy pojawia się w dokumentach w 1364 roku pod nazwą Swarczewalde. W następnych wiekach nazwa ta zmieniała się następująco: Schwartzwaldt (1667), Schwartzwaldau (1743), Schwarzwaldau (1809), Czarnolesie (1945), Czarny Bór (1946).Były to dobra książęce skupione wokół kaszteli Conroczwalde (Grzędy) i Lybenow (Czarny Bór).Na początku XIV wieku piastowski książę Bernard podarował zamek w Czarnym Borze grupie rycerzy, którzy bardzo szybko stali się rozbójnikami, łupiąc w okolicy przejeżdżających podróżnych. Właścicielem zamku był wówczas rycerz Nickol Bolcze. Rozbójników pokonał dopiero syn Bernarda, książę Bolko II Świdnicki w roku 1355. Wówczas na zamku Libenau w Czarnym Borze, którego resztki pozostały w postaci zamkowej wieży, pojawił się ród czeskiego rycerstwa. Ponieważ nie jest znane ich nazwisko, dlatego historycy nadali im nazwę Boehm (po niem. Czesi) - nazwisko to było różnie pisane: Boehmen, Boeheim, Beheim, Beheime. Stało się tak, ponieważ te tereny, dotychczas należące do polskich książąt piastowskich, wskutek zapisów spadkobierczych, przeszły pod panowanie Królestwa Czeskiego. W 1410 roku, jako właściciel zamku w Czarnym Borze wymieniany jest Peter Zedlitz pochodzący z Maciejowej (k. Jeleniej Góry), który prawdopodobnie kupił tę posiadłość od rodu Boehm. Nie był on jednak długo właścicielem zamku, bo w 1436 roku pojawia się nowy właściciel Menlin Burgult. Ten z kolei 14 lat później, w 1450 roku sprzedaje posiadłość Czarny Bór Hermanowi Czettritz. W posiadaniu rodziny Czettritzów zamek i wieś były prawie przez następne 400 lat. W 1825 roku właścicielką Czarnego Boru była wdowa - baronowa Ernestyna Czettritz. W 1838 roku wieś zmieniła właściciela - nowym nabywcą został Ottokar hrabia Zedlitz-Neukirch, który w 1851 roku drogą dziedziczenia dobra czarnoborskie przekazał zięciowi Bernardowi Portatiusowi. W rękach tej rodziny majątek pozostawał aż do roku 1945. Zaraz po wojnie wsi nadano nazwę Czarnolesie. Od 1946 roku wieś nosi obecną nazwę - Czarny Bór.

Herbem gminy Czarny Bór jest wieża pochodząca z około XII wieku. Jak powstała i kiedy ją dokładnie wybudowano nie wiadomo - brak ścisłych historycznych dokumentów. Samo położenie wieży jest nietypowe, gdyż zazwyczaj wieże były budowane na wzgórzach i górach. Ta budowla została wybudowana na podmokłych łąkach w dolinie rzeki Lesk. Obecnie wśród kępy lasu jest mało widoczna z daleka. Czas zrobił już swoje, wieża coraz bardziej się rozpada.

'''Kościół pod wezwaniem św. Jadwigi w Grzędach''' z XIII w. przebudowany na gotycki około 1550 r. oraz w XVII i XVIII w., remontowany w 1964 r.; prezbiterium nakryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym; a we wnętrzu rzeźbiony renesansowy ołtarz z drugiej połowy XVI w. Obok kościoła jest cmentarz, na którym rośnie unikat (być może w skali europejskiej), prawdziwy fenomen natury - tuja i klon o wspólnym pniu tzw. tujoklon.

 

 

'''Zalew rekreacyjny w Grzędach''' należy do najbardziej atrakcyjnych miejsc dla turystów żądnych wypoczynku nad wodą i wśród lasów. Położony jest u podnóża gór Małego i Dużego Dzikowca.

'''Zamek w Czarnym Borze''' został wzniesiony przez księcia świdnicko - jaworskiego Bolka II - i tu nie jest znana dokładna data powstania zamku z powodu braku ścisłych historycznych dokumentów. Jednakże na podstawie analizy wydarzeń historycznych można w przybliżeniu określić czas jego powstania datując to na przełom XIII i XIV wieku, a nie jak to się podaje w wielu publikacjach - połowa XIV wieku. Strzegł on szlaku handlowego prowadzącego z Czech. Wybudowany został na niewielkim "wzgórzu" otoczonym podmokłymi łąkami. Bagna stanowiły jego naturalną ochronę, dodatkowo wokół zamku była wykonana fosa. W połowie wieku XIV zamek staje się zbójnicką siedzibą. Został on odzyskany zbrojnie przez księcia w 1355 roku, o czym wspomina pierwszy zachowany dokument wspominający o zamku. Przez kilkadziesiąt lat zamek zmieniał właścicieli, był niszczony i odbudowywany. Kres jego istnienia położył pożar w 1755 roku. Od tego czasu pozostaje on w ruinie. Do naszych czasów zachowała się tylko część wieży i fragmenty murów.

W północnej części wsi znajdują się ruiny średniowiecznego zamku - fragmenty cylindrycznej wieży, barokowy zespół pałacowy i budynek dawnej gospody z XIX wieku.

 

 

{{Linki do map Polski

|stopniN=50