Ratio decidendi: Różnice pomiędzy wersjami
dodanie nowego hasła |
(Brak różnic)
|
Wersja z 02:24, 29 paź 2009
Ratio decidendi- wiążąca część wyroku. Z reguły ratio decidedndi próbuje się sprowadzić do postaci reguły przypominającej swoją postacią normy prawa ustawowego. Taka reguła precedensu zawierałaby więc w swojej hipotezie fakty sprawy precedensowej, natomiast w skład jej dyspozycji weszłyby konsekwencje prawne jakie ustalono w precedensowym wyroku. Stąd też takie rozwiązanie zwykło określać się nazwą rule-model. Przy czym ratio może być zarówno wprost sformułowane w uzasadnieniu precedensowego wyroku (tzw. ratio wyraźne), jak i stanowić regułę dającą się "wywnioskować" z faktów i wyniku sprawy precedensowej.[1]
Możliwe jest jednak również nieco inne rozumienie pojęcia ratio decidendi. Mianowice, można by tu mówić nie o regule ale o przyczynach (argumentach), które uzasadniały wydani właśnie takiego a nie innego wyroku w sprawie precedensowej. Ponadto można by także postrzegać wiążącą część precedensu jako wynik ważenia zasad, które dotyczyły precedensowej sprawy, jak upatrywać jej w w samym podobieństwie fatycznym sprawy aktualnie rozstrzyganej z faktami sprawy precedensowej.[2]
1. Maciej Koszowski, Anglosaska doktryna precedensu. Porównanie z polską praktyką orzeczniczą, Warszawa 2009, s. 33-59. 2. Maciej Koszowski, Anglosaska doktryna precedensu. Porównanie z polską praktyką orzeczniczą, Warszawa 2009, s.62-76.