Norma prawna precedensu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
usuniecie niescislosci dodanie poprawnej definicji |
jeszcz ejakies drobnostki |
||
Linia 1:
Wyrok sądowy może zostać poddany próbie sprowadzenia go do normy prawnej o charakterze generalno-abstrakcyjnym.
Linia 6:
Zależy od systemu prawnego w którym wyrok został wydany.
W systemie civil law dla potrzeb interpretacji i wykładni prawa zwykło się sprowadzać wyrok sądowy do normy prawnej przypominającej swoją postacią normę prawa stanowionego ("normę ustawową"). Sąd wydając wyrok w konkretniej sprawie dokonuje bowiem interpretacji przepisów prawa formułując przy tym nową bardziej szczegółową od zawartej w tych przepisach normę prawną. O tym fakcie dowiadujemy się z treści uzasadnienia wyroku, gdzie propozycja takiej nowej normy została podana jak wyjaśnienie podstawy prawnej zapadłego rozstrzygnięcia. Taka też nowa norma prawna jest kwalifikowana później jako teza wyroku<!--tej kwalifikacji dokonuje w Polsce chyba Biuro orzecznictwa działające przy Sądzie Najwyższym, we Włoszech jest w tym celu powołany specjalny urząd.--> i wykorzystywana przy rozstrzyganiu innych spraw w przyszłości.<ref>Maciej Koszowski, Anglosaska doktryna precedensu. Porównanie z polską praktyką orzeczniczą, Warszawa 2009, s. 113-115; choć należy zaznaczyć, że autor ten sam nie nazywa takiej nowej bardziej szczegółowej normy prawnej normą wyroku sądowego, tylko traktuje ją jako rezultat sądowej wykładni prawa stanowionego.</ref>
Z kolei w systemie common law w prawie case law uzasadnienie precedensowego wyroku sadowego może zarówno zawierać jak i nie propozycje ogólnej normy prawnej na podstawie której rozstrzygnięto sprawę precedensową i która później mogłaby posłużyć jako podstawa prawna dla spraw przyszłych. W sytuacji pierwszej norma wyroku anglosaskiego przypomina swa postacią normę wyroku sądu civil law i jest zwana ruling, holding lub ratio decidendi. Z tym jednak zastrzeżeniem, że jest ona z jednej strony wiążącą a z drugiej podlega distinguishing i overruling. Natomiast w razie braku zamieszczenia takiej normy w uzasadnieniu precedensowego wyroku może być ona "wywnioskowana" na podstawie faktów sprawy precedensowej i jej wyniku.<ref>Maciej Koszowski, Anglosaska doktryna precedensu. Porównanie z polską praktyką orzeczniczą, Warszawa 2009, s. 33-59.</ref>
Linia 14:
<!--To co poprzednio nie zabardzo bylo to porawne merytorycznie albo cos jest norma indywiduana albo generalna, nie moze byc inaczej. Czym jest precedenes czy w ogole jest norma a raczej regula (tj, czy moze byc sprowadzony do takiej postaci ) to zalezy od przyjmowanego modelu precedensu. Ponadto to pojecie jest bardz wieloznaczne, w systemie cvil law na pewno wyrok sadowy dla potrzeb interpretacji prawa sprowadza sie do normy generalno-abstrakcyjnej ale w common law juz tak byc nie musi. czyli de facto jest na odwrót niż było wcześniej podane -->
{{Przypisy}}
==Zobacz też==
|