Muzeum w Zelowie – Ośrodek Dokumentacji Dziejów Braci Czeskich: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 29:
Dyrektorem Muzeum jest ks. [[Mirosław Jelinek]]. Kustoszami natomiast dr Jacek Kriegseisen oraz mgr Dariusz Czwojdrak.
 
== Archiwum muzealne ==
Unikatowym zespołem jest archiwum [[Parafia Ewangelicko-Reformowana w Zelowie|Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Zelowie]]. Przetrwało ono bowiem [[II wojna światowa|II wojnę światową]] jako jedyne na Polskich ziemiach dziewiętnastowieczne archiwum różnowiercze, lecz także dlatego, że dotyczy [[Diaspora|diasporalnejdiaspora]]lnej [[Czesi w Polsce|społeczności czeskiej]] i interesującego, jeśli chodzi o przemiany cywilizacyjne i społeczne, okresu.
 
Zespół zawiera 239 jednostek archiwalnych, w tym 71 [[Wyznaniowa księga metrykalna|ksiąg metrykalnych]] - w sumie 7,5 m. b. akt. Bardzo wyraźny ślad tak w treści akt, jak i w kształcie archiwum zostawili poszczególni proboszczowie. W wielu wypadkach odgrywali oni w historii [[Zelów|Zelowa]] bardzo znaczącą rolę (najlepszym przykładem może być postać wieloletniego proboszcza ks. Jana Mozesa).
Nad muzeum tym patronat przejął były prezydent [[Czechy|Republiki Czeskiej]] [[Václav Havel]].
 
== Kartusze trumienne ==
W [[Kościół ewangelicko-reformowany w Zelowie|kościele ewangelicko-reformowanym w Zelowie]] zachował się także zespół kartuszy trumiennych związanych pierwotnie z ceremoniałem pogrzebowym. Do lat powojennych zawieszone były na ścianach [[Zakrystia|zakrystii]] kościoła. Ogółem zachowały się 64 kartusze trumienne. Najstarszy z nich pochodzi z [[1841]] r., a najmłodszy z [[1964]] r. Kartusze podczas wystawienia trumny w kościele nabite były na jeden z krótszych boków trumny, a po zakończeniu uroczystości pogrzebowych, zawieszane były w kościele. W swoim pierwotnym przeznaczeniu były one użyte do identyfikacji zmarłego i oczywiście ozdoby trumny. Wtórnej, pamiątkowej funkcji, nabrały z chwilą zawieszenia w zakrystii. Napisy na kartuszach są interesującym materiałem pomocniczym dla badań genealogicznych. Sytuacja w [[Zelów|Zelowie]] jest w tej mierze idealna, gdyż zachowały się prawie w komplecie [[Wyznaniowa księga metrykalna|parafialne księgi metrykalne]], będące podstawowym źródłem dla badań tego rodzaju. Wszystkie metalowe kartusze trumienne wykonane z są blachy żelaznej, sztancowane i wycinane. Istnieje również grupa kartuszy wykonanych z kartonu, ale tłoczonych tą samą matrycą, która użyta została do tłoczenia blachy. Tła, napisy i ornamenty malowane są farbami olejnymi. Podobne kartusze zachowały się w wielu miejscowościach Polski, jednak nigdzie w aż tak dużym zespole.
 
== Sala lekcyjna z czasów Jana Amosa Komeńskiego ==
Muzeum w Zelowie w [[2003]] r., rocznicę 200-lecia przybycia na te tereny potomków [[Bracia czescy|Braci Czeskich]], otrzymało od Muzeum Komenského w [[Przerów|Przerowie]] całe wyposażenie oraz pomoce dydaktyczne izby lekcyjnej z czasów [[Jan Ámos Komenský|Jana Amosa Komenskiego]] (XVII wiek), w warsztatach którego wszystkie jej elementy ekspozycji były sporządzone.
Realizację projektu dr. Františka Hýbla przeprowadzili Ladislav Novák, Hana Holásková oraz Renata Skřebská.
 
== Wystawy stałe ==
* Śmierć w obrządku ewangelickim (zespół kartuszy trumiennych)
* Sala lekcyjna z czasów [[Jan Ámos Komenský|Jana Amosa Komenskiego]] (XVII wiek)
Linia 73:
** Życie społeczne
 
== Wystawy okolicznościowe ==
* Reformacja w Polsce na tle jubileuszu [[Jan Łaski (młodszy)|Jana Łaskiego]]
* Zelowskie rodzinne strony [[Paweł Hulka-Laskowski|Pawła Hulki-Laskowskiego]]
* Zelowskie rodzinne strony [[Karl Dedecius|Karla Dedeciusa]]
 
== Godziny otwarcia ==
Zwiedzanie możliwe po uprzednim kontakcie telefonicznym. Wstęp do Muzeum jest wolny.