[[Image:Kuruc labanc csatajelenet1.jpg|thumb|[[Kuruc]] w pojedynku z labancem]]
'''Tołhaj''' (z [[język węgierski|węg.]] ''tolvaj'' <ref>"mint a kulonbozo arnyalata "tarsas-csavargo" kifejezesek [[(= ''tłum. [[pol.]] są to wszystko odcienie/barwy tego samego słowa]''): " [[harnaś]], [[Batiar|batjar]], [[kuruc]], [[portasz]], [[ferens]], [[martahus]], [[hajduk]], [[tołhaj]], [[opryszek]], [[pandur]]" [w:] Magyar nyelvőr. Magyar Tudományos Akadémia. 1954. t. 78. s. 229.</ref>) lub ''beskidnik, beskidnicy'' – zbójnicy [[Karpaty Wschodnie|karpaccy]] łupiący głównie karawany kupieckie przemierzające szlaki handlowe od [[Baligród|Baligrodu]] przez [[Przełęcz Użocka|Przełęcz Użocką]] oraz [[Przełęcz Łupkowska|Przełęcz Łupkowską]] w okresie od XVI do poł. XVIII wieku. Celem ich napadów były również wsie, dwory, cerkwie i kościoły <ref>. ”W średniowieczu niezwykle cenną wartością był koń, dlatego napadano na nie najczęściej. Zbójnicy kradli także wino węgierskie (tzw. węgrzyna), ryby, pieniądze i futra. Rabusie grabili kościoły, czasem nawet porywali ludzi, nie gardzili np. posłańcami królewskimi”. [w:] (wykład) Dr Stanisław Sroka. Rozboje w Karpatach w dawnych wiekach. [[9 listopada]] 2007 Sanok. www.esanok</ref>.
Składali się z biednego chłopstwa i uciekinierów głównie [[Wołosi|wołoskiego]], [[Rusini|rusińskiego]], [[Węgrzy|węgierskiego]] i polskiego pochodzenia.
