Elokucja: Różnice pomiędzy wersjami

* ''decorum, inaczej aptum''-'''stosowność''' – czyli musi zawierać funkcjonalność, celowość,

* ''ornarus''-'''ozdobność''' – czyli dobre wysłowienie powinno zawierać siłę, blask, pomysłowość, bogactwo, dowcip, płynność, staranność, rozmaitość.

Istnieje ciągłe napięcie między claritas a ornatus - aby osiągnąć zgodność trzeba być prawdziwym mistrzem.

Istniały nurty wpisujące się w tę walkę, m. in. '''styl azjański''', czy '''styl attycki'''.

Jest to styl ekspansywny, bogaty emocjonalnie, niespokojny, wybujały ( przez co czasem nazywany jest antycznym stylem barokowym). Charakteryzuje go bogactwo wyrażające się w hiperozdobności, używaniu [[neologizm|neologizmów]], regionalizmów, rzedkichrzadkich form językowych, form historycznych. Dzięki niemu język się rozwijał, gdyż wychodził poza [[stereotyp|stereotypy]]. Nagromadzenie bogactwa owych środków powodowało niegdyś zamiast spójnej wypowiedzi chaotyczny potok.

Styl attycki był reakcją na [[azjanizm]], zaś swą nazwę wziął od starożytnego stylu klasycznego zwanego [[attycyzm|attycyzmem]]. Ponieważ był to styl konserwatywny łatwo nawiązywała się nić porozumienia między słuchaczem a mówiącym. Odbiorca mógł o wiele łatwiej ocenić profesjonalizm mówcy. Styl ten charakteryzuje się perfekcyjnym manipulowaniem zasobami tradycji, odwoływaniem się do sprawdzonych wzorców, wykorzystaniem uznanych środków, przestrzganiemprzestrzeganiem ściśle określonych rygorów.

Jego najwybitniejszymi przedstawicielami byli [[Demostenes]] i [[Cyceron]] (był on uważany w renesanierenesansie za najlepszego mówcę).

* [[anafora]] - podobieństwo początków wersów, np. ''Kto......, Kto........, Kto......''

* [[epifora]] - podobieństwo końców wersów, np. ''.....zagubił,......zagubił, ......zagubił.!!''

* [[symploke]] - mariaż anafory i epifory - takie same początki i takie same zakończenia, np. ''przestrogi Staszica: Kto ....., Panowie! Kto ......., Panowie?''. Jest to chwyt prosty, lecz jednocześnie skuteczny, z uwagi na znaczne odbieganie od mowy potocznej.

* ''anadiploza (conduplicatio)'' - podwojenie, np. ''siedźcie, siedźcie spokjniespokojnie!''

* teza - cięcie, rozcięcie. Jest to chwyt, który polega na rozcięciu wyrazu i wsunięciu w te miejsce innego wyrazu, np.

* zaugma - w sensie ścisłym: most, spojenie, zespół zdań czymś spolony. Zastosowanie tego chwytu wymusza uwagę, wzbudza zaciekawienie

* hysteron-proteron (późniejszy-wcześniejszy) - przedstawienie naturalnego biegu zdarzeń, porządku czasowego, np.

* euroneja - [[ironia]] - sprzeczność sensu dosłownego z sensem rzeczywistym; jest to figura myśli, słowa ulegają wymianie, lecz myśl pozostaje; nie ma tu formalnych wyróżników, lecz wyłącznie kwalifikatotykwalifikatory kulturowe, odbiorca musi wiedzieć (czuć), że to co wypowiada mówca jest ironią.

# [[antyfraza]] - najprostsza forma wypowiedzi ironicznej, sens właściwy jest przeciwstawny (nagana jest pochwałą, a pochwała naganą)

# [[sarkazm]] - wypowiedź podminowana złściązłością, gryząca ironia

# [[charientyzm]] - uprzejme szyderstwo; niemiłą dla rozmówcy prawdę łagodzimy zdrobnieniami, itp.

[http://www.retoryka.pl/ Retoryka]