Rada Narodowa miasta stołecznego Warszawy: Różnice pomiędzy wersjami

Warszawska Rada Narodowa po raz pierwszy zebrała się w podziemiu 19 lutego 1944 przy ul. Długosza w Warszawie, jej obradom przewodniczył wówczas Kazimierz Przybył ps. "Stalski". 19 września 1944, zgodnie z zasadą dualizmu administracji państwowej, powstała Rada Narodowa m. st. Warszawy działająca przy Zarządzie Miejskim i sprawująca nad nim kontrolę. W zakres zadań Rady wchodziły wówczas m.in. sprawy finansowe, tj. ustalanie budżetu i świadczeń w naturze. Rada miała prawo wpływać na obsadę stanowiska prezydenta miasta oraz starostów miejskich.

Na mocy ustawy z 20 marca 1950 o jednolitości władzy państwowej, zlikwidowano urząd prezydenta Warszawy oraz warszawskie starostwa miejskie, przekształcając je w 6 dzielnic (Warszawa Śródmieście, Warszawa Północ, Warszawa Południe, Warszawa Zachód, Praga Centralna i Praga Grochów). Dzielnicowe Rady Narodowe, zgodnie z zasadą zwierzchności, zostały podporządkowane Radzie Narodowej m. st. Warszawy, a ta [[Rada Państwa|Radzie Państwa]]<ref>20 grudnia 1951 Rada Narodowa m. st. Warszawy wydała uchwałę o powołaniu 11 Dzielnicowych Rad Narodowych: [[Stare Miasto]], [[Śródmieście]], [[Wola]], [[Ochota]], [[Żoliborz]], [[Mokotów]], [[Wilanów]], Praga Śródmieście, [[Praga Południe]], [[Praga Północ]] i [[Wawer]])</ref>. Urząd prezydenta miasta został zastąpiony przez organ kolegialny – Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy, będące jednocześnie wewnętrznym organem Rady.

Do 1954 Rada Narodowa działała zgodnie z zasadą delegacji i kooptacji wraz z możliwością cofnięcia upoważnień, tzn. radni byli rekomendowani przez określone ugrupowania społeczne i polityczne<ref>Radnych delegowały działające legalnie stronnictwa polityczne, tj. [[Polska Partia Robotnicza|PPR]], [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]], [[Stronnictwo Ludowe|SL]], [[Stronnictwo Demokratyczne|SD]], [[PSL]] i [[Stronnictwo Pracy|SP]], swoich przedstawicieli do Rady wysyłały ponadto organizacje kobiece, rzemieślnicze, zawodowe, a także innego rodzaju</ref> i mogli zostać z Rady odwołani. W 1954 odbyły się pierwsze wybory do Rady Narodowej m. st. Warszawy. Od tego czasu wybory do Rady przeprowadzane były regularnie, początkowo co 3, następnie co 4 lata.

Rada wyłaniała z siebie i spoza własnego grona kilkunastoosobowe Prezydium<ref>Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy liczyło 11 członków, w tym 8 członków stałych (m.in. przewodniczący wraz z wiceprzewodniczącymi) oraz 3 członków niestałych</ref>, które miało za zadanie reprezentację Rady na zewnątrz, a także organizowanie pracy Rady, jej Komisji oraz radnych. W latach 1950–1973 Prezydium pełniło jednocześnie obowiązki kolegialnej głowy miasta (prezydenta). Prezydium podlegały wydziały odpowiedzialne za kierowanie poszczególnymi obszarami kompetencyjnymi.

* ''Rada Narodowa m. st. Warszawy'', w: "Encyklopedia Warszawy", Warszawa 1975, s. 549–554