Ulryka Eleonora Wittelsbach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Linia 1:
{{Władczyni infobox
| królowa = Ulryka Eleonora Wittelsbach
| tytulatura = z łaskiZ Bożej łaski królowa Szwecji, Gotów i WendówWenedów, wielka księżna Finlandii, księżna Skanii, Estonii, Inflant, Karelii, Bremy, Verden, Szczecina, Pomorza, Kaszub, WendówWenedów etc. księżna Rugii, pani Ingrii, Wismar, hrabina-palatynka Renu, księżna w Bawarii, Jülich, Kleve, Bergu etc. landgrafina w Hesji, księżna Hersfeld, hrabina Katzenelnbogen, Diez, Ziegenhain, Niddy, Schaumburg etc. etc.
| grafika = [[Plik:Ulrika Eleonora.jpg|220px]]
| tytuł = [[Władcy Szwecji|Królowa Szwecji]]
| od = 1718
| do = 1720
| poprzednik = [[Karol XII|Karol XII Wittelsbach]]
| następca = [[Fryderyk I Heski|Fryderyk I]]
| dynastia = [[Wittelsbachowie]]
| urodzona = [[23 stycznia]] [[1688]]
| koronowana =
| zmarła = [[24 listopada]] [[1741]]
| pochowana =
| ojciec = [[Karol XI|Karol XI Wittelsbach]]
| matka = [[Ulryka Eleonora Duńska|Ulryka Eleonora Oldenburg]]
| mąż1 = [[Fryderyk I Heski]]
| mąż2 =
| mąż3 =
| dzieci =
}}
'''Ulryka Eleonora SzwedzkaWittelsbach''' (ur. [[23 stycznia]] [[1688]] w [[Sztokholm|Sztokholmie]]ie, zm. [[24 listopada]] [[1741]] tamże) - siostra [[Karol XII|Karola XII]]. Królowakrólowa [[Szwecja|Szwecji]] w latach [[1718]]-1720, siostra [[1720Karol XII|Karola XII]].
 
Urodziła się jako najmłodsze dziecko swoich rodziców. Imiona otrzymała po matce. Po śmierci Karola XII w [[1718]] zgłosiła pretensje do tronu przeciwko swojemu siostrzeńcowi - Karolowi Fryderykowi, księciu Holstein-Gottorp - jedynemu synowi jej starszej siostry. Dyskusje na temat sukcesji tronu zakończyły się na korzyść Ulryki Eleonory, kiedy zgodziła się na obalenie monarchii absolutnej. W [[1720]] abdykowała na korzyść swojego męża - [[Fryderyk I Heski|Fryderyka I]], langrafa Hessen-heskiego na Kassel]] i Homburgu.
 
== Młodość ==
Ulryka Eleonora większość swojego życia żyła w cieniu innych; jej królewskiego brata i jej pięknej siostry, która była nieformalną nastepczynią tronu. W [[1700]] postanowiono wydać ją za mąż za [[Fryderyk Wilhelm I Pruski|Fryderyka Wilhelma I Pruskiego]], ale z tych planów nic nie wyszło. Podczas nieobecności Karola XII w czasie [[III wojna północna|III wojny północnej]], księżniczka opiekowała się swoją dominującą babką - królową [[Jadwiga Eleonora z Holstein-Gottorp|Jadwigą Eleonorą Holstein-Gottorp]], a jej starsza siostra - księżniczka [[Jadwiga Zofia Szwedzkaszwedzka|Jadwiga Zofia]], księżna Holstein-Gottorp, była następczynią tronu.
 
Sytuacja Ulryki Eleonory zmieniła się, kiedy w [[1708]] jej starsza siostra zmarła. Jej brat odmówił ożenku, a Ulryka Eleonora pozostała jedyną członkinią rodu królewskiego w Szwecji. W [[1713]] została regentką, ale stała się pionkiem partii walczących o władzę. Wahano się kogo uczynić następcą tronu; Ulrykę Eleonorę czy jej bratanka. Mianowanie jej regentką i przewodniczącą parlamentu spotkało się jednak z duzym entuzjazmem - parlament był w opozycji do Karola XII, który nie chciał obalenia monarchii absolutnej.
 
W [[1715]] po śmierci babki, Ulryka Eleonora została pierwszą damą na dworze królewskim i to był jeden z najszczęśliwszych okresów w jej życiu. W tym samym roku wyszła za mąż. Ulryka Eleonora zakochała się w swoim mężu, a on chciał użyć ją jako pionka i dzięki niej zdobyć władzę. Fryderyk natychmiast zaczął pracę nad uznaniem swojej żony oficjalną następczynię tronu. W Szwecji uformowały się dwie rywalizujace partie; ''Heska'' i ''Gottorp''. W czasie trwania ich małżeństwa Fryderyk miał liczne kochanki, a nawet oficjalna metresę - Jadwigę Taube.
 
== Panowanie ==
Karol XII zmarł bezdzietnie [[30 listopada]] [[1718]], a Ulryka Eleonora została królową Szwecji. [[17 marca]] [[1719]] w [[Uppsala|Uppsali]] została koronowana. [[21 stycznia]] [[1720]] odstąpiła [[Królestwo Prus|Prusom]] "na wieczność", za kwotę 2 milionów talarów, [[Szczecin]] wraz z ziemiami między [[Odra|Odrą]] a [[Piana (rzeka)|Pianą]] z wyspami [[Wolin (wyspa)|Wolin]] i [[Uznam]] oraz ujściami [[Świna|Świny]] i [[Dziwna|Dziwny]], [[Zalew Szczeciński|Zalewem Szczecińskim]] i Odrą.
 
Została zmuszona przez przywódcę partii oligarchicznej (''[[Mösspartiet|partia czapek]]'') [[Arvid Horn|Arvida Horna]] do [[abdykacja|abdykacji]] na rzecz swojego męża [[Fryderyk I Heski|Fryderyka I]]. Abdykowała [[29 lutego]] 1720. Zmarła na [[ospa prawdziwa|ospę]].
 
== Przodkowie ==
{| class="wikitable" style="background:000000; font-size:85%; text-align:center"
|- bgcolor="#FF0000"
Linia 113:
|}
 
== Zobacz też ==
* [[Władcy Szwecji]]
* [[Szwedzkie królowe]]