Lex Grabski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Ustawa z dnia 31 lipca 1924 r. zawierająca niektóre postanowienia o organizacji szkolnictwa''' (potocznie ''Lex Grabski'') – ustawa regulująca kwestię szkolnictwa dla mniejszości narodowych, uchwalona w [[1924]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1924|numer=79|pozycja=766}}.</ref>. Wprowadziła szkoły dwujęzyczne (utrakwistyczne) jako podstawowy typ szkół.
 
Została wprowadzona przez [[Drugi rząd Władysława Grabskiego|rząd Władysława Grabskiego]]. Autorem projektu był minister oświaty [[Stanisław Grabski]]. Ustawa posłużyła praktycznie do likwidacji szkolnictwa ukraińskiego, które zastąpiono szkołami utraktywistycznymi i wywołała duży opór społeczeństwa ukraińskiego oraz postępowych polityków polskich.
 
Ustawa ustalała wewnętrzne urzędowanie wszystkich władz państwowych w państwowym języku polskim, znosząc sprzeczne dawniejsze przepisy zaborców. W stosunkach z miejscową ludnością ukraińską i białoruską, nie tylko pozwalały, ale i nakazywały używanie języków tych ludności. Dawała też ona prawo do zwracania się we własnej mowie do urzędów państwowych<ref>S. Grabski, Pamiętniki, T. II, Warszawa 1989 r., s 229 [w:] Andrzej Jezierski, Cecylia Leszczyńska, Historia Gospodarcza Polski, Warszawa 2003</ref>.
 
Ustawa weszła w życie [[1 października]] [[1924]], [[7 kwietnia]] [[1956]] zaś została uchylona.
Linia 11 ⟶ 13:
* wprowadzono utrakwistyczne seminaria nauczycielskie, aby utrudnić kształcenie ukraińskich kadr nauczycielskich;
* w szkołach utrakwistycznych w klasach wyższych większość lekcji odbywała się w języku polskim.
 
Jak oceniał sam Stanisław Grabski ustawa ta
 
{{Przypisy}}