Międzynarodowy kodeks nomenklatury zoologicznej: Różnice pomiędzy wersjami

'''Międzynarodowy Kodeks Nomenklatury Zoologicznej''' (ang. ''International Code of Zoological Nomenclature'') – zbiór zasad i zaleceń mających za zadanie promować stabilność i uniwersalność [[nomenklatura zoologiczna|nomenklatury zoologicznej]] oraz zapewnić odrębność nazw wszystkich [[takson]]ów, opracowany przez [[Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej|Międzynarodową Komisję Nomenklatury Zoologicznej]]<ref name=preamb>{{Cytuj książkę |autor=Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej |rozdział=Preamble |adres rozdziału=http://www.iczn.org/iczn/index.jsp?nfv=&booksection=preamble |tytuł=International Code of Zoological Nomenclature |miejsce=Londyn |wydanie=czwarte |rok=1999 |isbn=0-85301-006-4 |język=en}}</ref>. WPierwsza Kodeksieoficjalna zaedycja zwierzętapochodzi uznawanez są [[wielokomórkowce]] oraz [[protisty]]1961, kiedyjakkolwiek badaczepoczątki traktująwydawania jetego jaktypu zwierzęta<refzbioru name=art1>{{Cytujsięgają książkę1842 |autor=Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej |rozdział=Article 1roku. DefinitionObecna andedycja scopepochodzi |adresz rozdziału=http://www.iczn.org/iczn/index.jsp?article=1&nfv= |tytuł=International Code of Zoological Nomenclature |miejsce=Londyn |wydanie=czwarte |rok=1999 |język=en}}</ref>.roku Zgodnie z artykułem 3 w Kodeksie za początek nomenklatury zoologicznej uznawanyi jest rok 1758,czwartą w którymkolejności opublikowano(obowiązuje dziesiąteod wydanie1 ''[[Systemastycznia Naturae]]'' [[Karol Linneusz|Karola Linneusza]] oraz ''Aranei Svecici'' [[Carl Alexander Clerck|Carla Alexandra Clercka]]. Wszystkie nazwy systematyczne ukute przed 1758 zostały zarzucone2000)<ref name=art3art86>{{Cytuj książkę |autor=Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej |rozdział=Article 386. StartingEffective pointdate |adresand rozdziału=http://www.iczn.org/iczn/index.jsp?article=3&nfv= |tytuł=International Codeforce of Zoologicalthe Nomenclature |miejsce=Londyn |wydanie=czwarte |rok=1999 |język=en}}</ref>. Kodeks reguluje nazwy taksonów mających zarówno współczesnych przedstawicieli, jak i całkowicie wymarłych, jednak tylko należące do grup [[rodzina (biologia)|rodzinowej]], [[rodzaj (biologia)|rodzajowej]] lub [[gatunek (biologia)|gatunkowej]] (tj. mające [[kategoria systematyczna|rangę]] nadrodziny, podgatunku itd.). Niektóre artykuły Kodeksu regulują również nazwy taksonów o wyższej randze<ref name=art1/>. Międzynarodowy Kodeks Nomenklatury Zoologicznej składa się z [[preambuła|preambuły]], 18 rozdziałów obejmujących 90 artykułów oraz [[glosariusz]]a. W każdym artykule zawarty jest co najmniej jeden obligatoryjny zapis, niekiedy również zalecenia lub przykłady. W niektórych przypadkach przepisy Kodeksu mogą zostać zmodyfikowane lub ominięte, jeśli ścisłe ich przestrzeganie może spowodować zamieszanie, jednak tylko za zgodą Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej<ref name=explan>{{Cytuj książkę |autor=Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej |rozdział=Explanatory NoteCode |adres rozdziału=http://www.iczn.org/iczn/index.jsp?nfvarticle=86&booksectionnfv=explanatorynote |tytuł=International Code of Zoological Nomenclature |miejsce=Londyn |wydanie=czwarte |rok=1999 |język=en}}</ref>.

MiędzynarodowyW KodeksKodeksie Nomenklatury Zoologicznej jest niezależny od innych kodeksów nomenklatury biologicznej<ref name=art1/>. Jegoza oficjalnymizwierzęta językamiuznawane są [[język angielski|angielskiwielokomórkowce]] ioraz [[język francuski|francuskiprotisty]], Komisja może jednak upełnomocnić tekst w którymkolwiek języku i pod takimi warunkamiwówczas, okiedy jakichbadacze zadecydujetraktują –je stajejak się on wówczas równoprawny z angielskim i francuskim. W przypadku różnic merytorycznych pomiędzy oficjalnymi tekstami Kodeksu ostateczne decyzje podejmuje Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznejzwierzęta<ref name=art87art1>{{Cytuj książkę |autor=Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej |rozdział=Article 871. OfficialDefinition and Textsscope |adres rozdziału=http://www.iczn.org/iczn/index.jsp?article=871&nfv= |tytuł=International Code of Zoological Nomenclature |miejsce=Londyn |wydanie=czwarte |rok=1999 |język=en}}</ref>. Zgodnie z artykułem 8.63 i artykułemw 9Kodeksie za oficjalniepoczątek opublikowanąnomenklatury pracęzoologicznej uznajeuznawany sięjest jedynierok publikacje1758, wydanew naktórym papierzeopublikowano lubdziesiąte wwydanie inny''[[Systema sposób,Naturae]]'' jeśli[[Karol ichLinneusz|Karola papieroweLinneusza]] kopieoraz są''Aranei jednocześnieSvecici'' dostępne[[Carl wAlexander coClerck|Carla najmniejAlexandra pięciuClercka]]. dużych,Wszystkie publicznienazwy dostępnychsystematyczne bibliotekachukute wymienionychprzed z1758 nazwy w treścizostały publikacjizarzucone<ref name=art8art3>{{Cytuj książkę |autor=Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej |rozdział=Article 83. What constitutes publishedStarting workpoint |adres rozdziału=http://www.iczn.org/iczn/index.jsp?article=83&nfv= |tytuł=International Code of Zoological Nomenclature |miejsce=Londyn |wydanie=czwarte |rok=1999 |język=en}}</ref><ref. name=art9>{{CytujKodeks książkęreguluje |autor=Międzynarodowanazwy Komisjataksonów Nomenklaturymających Zoologicznejzarówno |rozdział=Articlewspółczesnych 9.przedstawicieli, Whatjak doesi notcałkowicie constitutewymarłych, publishedjednak worktylko |adresnależące rozdziału=http://www.iczn.org/iczn/index.jsp?article=9&nfv=do |tytuł=Internationalgrup Code[[rodzina of(biologia)|rodzinowej]], Zoological Nomenclature[[rodzaj (biologia)|miejsce=Londynrodzajowej]] |wydanie=czwartelub |rok=1999[[gatunek (biologia)|język=en}}</ref>gatunkowej]] –(tj. zmające powodu[[kategoria rosnącejsystematyczna|rangę]] liczbynadrodziny, pracpodgatunku publikowanychitd.). wNiektóre internecieartykuły przedKodeksu ukazaniemregulują sięrównież wnazwy drukutaksonów lubo publikowanychwyższej wyłącznie, w internecie wielu taksonomów ignoruje przepisy Kodeksu jako przestarzałerandze<ref name=MPT09art1/>{{Cytuj. pismoMiędzynarodowy |nazwisko=TaylorKodeks |imię=MichaelNomenklatury P.Zoologicznej |tytuł=Electronicskłada publicationsię ofz nomenclatural[[preambuła|preambuły]], acts18 isrozdziałów inevitable,obejmujących and90 willartykułów beoraz accepted[[glosariusz]]a. byW taxonomickażdym communityartykule withzawarty orjest withoutco thenajmniej endorsementjeden ofobligatoryjny thezapis, Codeniekiedy |czasopismo=Bulletinrównież ofzalecenia Zoologicallub Nomenclatureprzykłady. |wolumin=66W |wydanie=3niektórych |strony=205–214przypadkach |rok=2009przepisy |url=http://www.iczn.org/BZN66%283%29_Contributions_to_the_Discussion_on_Electronic_Publication_II.pdfKodeksu |język=en}}</ref>.mogą Obecnymzostać wydaniemzmodyfikowane Kodeksulub jestominięte, wydaniejeśli czwarte,ścisłe opracowaneich wprzestrzeganie 1999może rokuspowodować zamieszanie, ajednak obowiązującetylko odza 1zgodą styczniaMiędzynarodowej 2000Komisji rokuNomenklatury Zoologicznej<ref name=art86explan>{{Cytuj książkę |autor=Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej |rozdział=ArticleExplanatory 86. Effective date and force of the CodeNote |adres rozdziału=http://www.iczn.org/iczn/index.jsp?articlenfv=86&nfvbooksection=explanatorynote |tytuł=International Code of Zoological Nomenclature |miejsce=Londyn |wydanie=czwarte |rok=1999 |język=en}}</ref>.