|
== Pochodzenie Chaldiego ==
Większość bóstw [[Urartu]] została zapożyczona z [[Mezopotamia|Mezopotamii]]. Chaldi początkowo był plemiennym bóstwem Urartyjczyków<ref>Б. Б. Пиотровский, ''Ванское царство (Урарту)'', Москва 1959, s. 220-221.</ref>. Według najbardziej rozpowszechnionej na dzień dzisiejszy teorii plemiona urartyjskie, nazywane też ludem [[Nairi]], migrowały wzdłuż [[Wyżyna Armeńska|Wyżyny Armeńskiej]] z rejonów [[Rewanduz]] w prowincji [[Azerbejdżan Zachodni]] w [[Iran]]ie<ref>M. Salvini, ''Geschichte und Kultur der Urartäer'', Darmstadt 1995; E. C. Stone, P. E. Zimansky, ''The Urartian Transformation in the Outer Town of Ayanis'', w: ''Archaeology in the Borderlands. Investigations in Caucasia and beyound'', Los Angeles 2003 ; R. D. Barnet, ''Urartu'', w: ''The Cambride Ancient History'', T. 3, Cambridge 1973.</ref>; w czasie wędrówki szerzyły kult swojego rodzimego bóstwa - Chaldiego. [[Etymologia]] jego imienia pozostaje niejasna. Prawdopodobnie oznacza "niebo", gdyż takie znaczenie ma słowo ''hal-'' w [[Języki północno-wschodniokaukaskie|językach północno-wschodniokaukaskich]], z którymi [[języki huro-urartyjskie]] są spokrewnione. W tym przypadku imię Chaldi mogło oznaczać "niebieski"<ref>Б. Б. Пиотровский, ''Ванское царство (Урарту)'', Москва 1959, s. 224.</ref>. Głównym ośrodkiem kultu bóstwa było miasto Musasir, położone obecnie w zachodniej części prowincji Azerbajdżan Zachodni<ref>Г. А. Меликишвили, ''Мусасир и вопрос о древнейшем очаге урартских племён'', ''Вестник древней истории'', 2(1948), s. 37-48.</ref>. Po tym, jak Musasir w IX wieku p.n.e. został włączony do Urartu, Chaldi został głównym bóstwem panteonu. Za panowania króla [[Ispini]]ego nastąpiło [[Kanon (prawo kanoniczne)|skanonizowanie]] [[Religia Urartu|religii urartyjskiej]], a cześć, którą oddawano Chaldiemu, zaczęła przypominać sposób, w jaki czczono [[Aszur (bóg)|Aszura]] w sąsiedniej [[Asyria|Asyrii]].
== Kult Chaldiego ==
|
