Bastogne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToBot (dyskusja | edycje)
m Wspomagane przez bota ujednoznacznienie (tyle do zrobienia): Walonia; zmiany kosmetyczne
Linia 5:
|nazwa_państwa = BEL
|jednostka_adm = Region
|nazwa_jednostki_adm = [[Region Waloński|Walonia]]
|zarządzający = Burmistrz
|burmistrz = Philippe Collard
Linia 31:
'''Bastogne''' ([[język flamandzki|flam.]] ''Bastenaken'') - [[miasto]] położone w [[Belgia|belgijskiej]] prowincji [[Luksemburg (prowincja)|Luksemburg]], w [[Ardeny|Ardenach]].
 
== Historia ==
=== Od początków do I wojny światowej ===
Zanim [[Gajusz Juliusz Cezar|Juliusz Cezar]] ustanowił ''Pax Romana'', okolice Bastogne były zamieszkane przez [[Galia|galijskie]] plemię Treveri. Nazwa miasta po raz pierwszy jest wzmiankowana dopiero w roku [[634]], kiedy lokalny lord przekazał ten obszar opactwu św. Maksymina w [[Trewir]]ze. Sto lat później włości ten przeszły we władanie pobliskiego [[opactwo Prüm|opactwa Prüm]]. Miasto i jego rynek ponownie są wymieniane w dokumencie z [[887]] roku. W [[XIII wiek|XIII wieku]]u [[Henryk VII Luksemburski]], [[Cesarze rzymscy|cesarz rzymski]] i [[Władcy Luksemburga|hrabia Luksemburga]] wybijał monety w Bastogne. W [[1332]] roku jego syn [[Jan Luksemburski|Jan Ślepy]] nadał Bastogne prawa miejskie i otoczył je murami obronnymi, których część zwana ''Porte de Trèves'' przetrwała po dziś dzień.
 
Mury dość skutecznie chroniły miasto w następnych wiekach. Gospodarka miasta rozwijała się dzięki rolnictwu i targom bydła. Mury powstrzymały [[Holandia|holenderski]] atak w [[1602]] roku. W [[1688]] zostały rozebrane z rozkazu króla [[Ludwik XIV|Ludwika XIV]].
Linia 39:
W [[XIX wiek]] Bastogne i jego leśne produkty oraz targi bydła stały się znane także za granicą. Zbudowano kilka linii kolejowych by połączyć Bastogne z pobliskimi miastami. Okres świetności zakończyła [[Niemcy|niemiecka]] okupacja podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]].
 
=== II wojna światowa ===
{{main|Obrona Bastogne}}
W grudniu [[1944]] roku, po wyzwoleniu Bastogne, próbując zapobiec zupełnej klęsce wojska [[Adolf Hitler|Hitlera]] ponownie zaatakowały w [[Ardeny|Ardenach]], tak jak stało się to w roku [[1914]] i [[1940]]. Celem było dostanie się do [[Antwerpia|Antwerpii]] z zamiarem odcięcia dostaw oraz rozdzielenia wojsk brytyjskich i amerykańskich. [[16 grudnia]] korzystając z zimna i mgły [[Wehrmacht|niemiecka]] artyleria rozpoczęła ''[[Ofensywa w Ardenach|Wach am Rhein]]'' (tzw. "bitwa o wybrzuszenie") atakując rzadko rozmieszczone oddziały amerykańskie wokół Bastogne. Kilka dni później [[Anthony McAuliffe|generał McAuliffe]] i [[101 Dywizja Powietrznodesantowa (USA)|101. Dywizja]] wyprowadziła kontratak, ale po ciężkich walkach została okrążona w mieście. [[22 grudnia]] niemiecki emisariusz zaproponował Amerykanom poddanie się, na co generał odpowiedział krótko: “Nuts!” (bzdura!). Następnego dnia pogoda się poprawiła pozwalając na zrzut potrzebnego jedzenia, lekarstw i broni. [[26 grudnia]] wojska [[George Patton|generała Pattona]] przełamały impas. Oficjalne zakończenie [[Obrona Bastogne|bitwy o Bastogne]] miało miejsce trzy tygodnie później, kiedy zakończyły się walki. W tym czasie miasto zostało doszczętnie zniszczone, ponad 25 tysięcy osób zostało zabitych, a ponad 50 tysięcy nigdy nie odnaleziono.
 
== Widoki ==
* ''Porte de Trèves'', cześć murów obronnych wzniesionych w [[XIV wiek|XIV wieku]]u przez Jana Ślepego.
* Romańska wieża kościoła świętego Marcina.
* ''Mardasson Memorial'' wzniesiony w pobliżu Bastogne, by uhonorować pamięć 76 890 amerykańskich żołnierzy rannych lub poległych w czasie obrony Bastogne.Poza nim znajduje się też Bastogne Historical Centre, w którym przechowywane są mundury, pojazdy i inne pamiątki. Można także obejrzeć 24minutowy film dokumentujący bitwę.
* Pomniki generałów McAuliffe, Pattona i innych.
 
== Sport ==
* Bastogne stanowi jeden z etapów w wyścigu kolarskim [[Liège-Bastogne-Liège]], jednej z największym imprez kolarskich, mających swe początki w końcu [[XIX wiek|XIX wieku]]u.
* ''Circuit des Ardennes'' to inny wyścig kolarski, wcześniej 600 kilometrowym wyścigiem samochodowy. Wyścig ten przyciągał wielu entuzjastów, takich jak [[Wilhelm II Hohenzollern|Wilhelm II]], [[cesarz niemiecki]]. Wyścig ten został przeniesiony na Circuit de Spa-Francorchamps przed [[I wojna światowa|I wojną światową]], a obecnie znany jest jako ''[[Grand Prix Belgii Formuły 1|Grand Prix Belgii]]''.
 
== Galeria ==
 
<gallery>
Linia 63:
</gallery>
 
== Link zewnętrzny ==
* [http://www.bastogne.be Oficjalna strona miasta] po [[francuski|francusku]]
 
[[Kategoria:Miasta prowincji Luksemburg]]