Reguła Hunda: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kolorki - cd.
reguła Madelunga, źródła/przypisy
Linia 9:
#* Termy o najmniejszych wartościach J dla podpowłok zapełnionych mniej niż w połowie,
#* Termy o największych wartościach J dla podpowłok zapełnionych więcej niż w połowie (zmienia się znak pola magnetycznego działającego na elektron).
;Kolejność wypełniania [[orbital|orbitali elektronowych]] jest następująca:
 
Kolejność zapełniania [[orbital|orbitali elektronowych]] jest następująca<ref name = Wong>{{cytuj pismo|autor=D. Pan Wong|tytuł=Theoretical justification of Madelung's rule|czasopismo=J. Chem. Ed.|wydanie=11|wolumin=56|strony=714–718|data=1979|doi=10.1021/ed056p714}}</ref><ref name = Trzebiatowski>{{cytuj książkę|nazwisko=Trzebiatowski|imię=Włodzimierz |autor link=Włodzimierz Trzebiatowski|tytuł=Chemia nieorganiczna|wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]]|wydanie = VIII | miejsce=Warszawa | data=1978 | strony = 60-61}}</ref>:
Kolejność wypełniania [[orbital|orbitali elektronowych]] jest następująca:
:<span style="color:orange"> 1s</span> →</span><span style="color:darkblue"> 2s →</span><span style="color:darkviolet"> 2p → 3s →</span><span style="color:orange"> 3p → 4s →</span><span style="color:darkblue"> 3d → 4p → 5s →</span><span style="color:darkviolet"> 4d → 5p → 6s →</span><span style="color:orange"> 4f → 5d → 6p → 7s →</span><span style="color:darkblue"> 5 f → 6 d → 7 p</span>
 
Kolejność ta wynika z następujących postulatów:
Mnemotechnicznie można to zapamiętać jako czytanie "ukosem" poniższej macierzy trójkątnej:
# W kolejnych atomach powłoki elektronowe zapełniane są w kolejności zgodnej z sumą liczb kwantowych ''n'' + ''l''.
# W przypadku identycznej sumy ''n'' + ''l'', zapełnianie zgodne jest z rosnącą ''n''.
 
Powyższa reguła znana jest jako ''reguła Madelunga'' (opisana przez [[Erwin Madelung|E. Madelunga]] (1881–1972) w 1936<ref name = Wong/>) lub ''reguła Kleczkowskiego'' (opisana przez [[Wsiewołod Mawrikiewicz Kleczkowski|W.M. Kleczkowskiego]] (1900–1972) w 1952<ref>{{cytuj pismo|autor=W.M. Kleczkowski|tytuł=O posledovatelnosti v zapolnenii elektronnykh urovnei atomov|czasopismo=Zhurnal Eksperimentalnoi i Teoreticheskoi Fiziki |wydanie=1|wolumin=23|strony=115-122|data=1952}}</ref>). Kleczkowski jako pierwszy (w 1962) podał podstawy teoretyczne pierwszej części reguły, natomiast podstawy teoretyczne dla drugiej części sformułował w 1979 roku D. Pan Wong<ref name = Wong/>). Mnemotechnicznie można to zapamiętać jako czytanie "ukosem" poniższej macierzy trójkątnej:
<table style="text-align:center"><tr style="height:1.5em">
[[Plik:Klechkovski_rule.svg|thumb|center|Kolejność zapełniania orbitali elektronowych]]
<td style="width:1.5em;color:orange">1s</td>
</tr><tr style="height:1.5em">
<td style="width:1.5em;color:darkblue">2s</td>
<td style="width:1.5em;color:darkviolet">2p</td>
</tr><tr style="height:1.5em">
<td style="width:1.5em;color:darkviolet">3s</td>
<td style="width:1.5em;color:orange">3p</td>
<td style="width:1.5em;color:darkblue">3d</td>
</tr><tr style="height:1.5em">
<td style="width:1.5em;color:orange">4s</td>
<td style="width:1.5em;color:darkblue">4p</td>
<td style="width:1.5em;color:darkviolet">4d</td>
<td style="width:1.5em;color:orange">4f</td>
</tr><tr style="height:1.5em">
<td style="width:1.5em;color:darkblue">5s</td>
<td style="width:1.5em;color:darkviolet">5p</td>
<td style="width:1.5em;color:orange">5d</td>
<td style="width:1.5em;color:darkblue">5f</td>
<td style="width:1.5em;color:darkviolet">&mdash;</td>
</tr><tr style="height:1.5em">
<td style="width:1.5em;color:darkviolet">6s</td>
<td style="width:1.5em;color:orange">6p</td>
<td style="width:1.5em;color:darkblue">6d</td>
<td style="width:1.5em;color:darkviolet">6f</td>
<td style="width:1.5em;color:orange">&mdash;</td>
<td style="width:1.5em;color:darkblue">&mdash;</td>
</tr><tr style="height:1.5em">
<td style="width:1.5em;color:orange">7s</td>
<td style="width:1.5em;color:darkblue">7p</td>
<td style="width:1.5em;color:darkviolet">7d</td>
<td style="width:1.5em;color:orange">7f</td>
<td style="width:1.5em;color:darkblue">&mdash;</td>
<td style="width:1.5em;color:darkviolet">&mdash;</td>
<td style="width:1.5em;color:orange">&mdash;</td>
</tr></table>
 
Powyższa regularność jest zaburzona w niektórych przypadkach w wyniku [[promocja elektronowa|promocji elektronowej]]<ref name = Trzebiatowski/>.
Tabela nie uwzględnia hipotetycznego bloku ''g''.
 
{{Przypisy}}
== Zobacz też ==
* [[promocja elektronowa]]
 
{{stub}}