Wersja z 18:26, 30 kwi 2010 edytuj Mzopw (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 34 691 edycji m →‎Pochodzenie Chaldiego: drobne redakcyjne ← poprzednia edycja		Wersja z 22:33, 1 maj 2010 edytuj anuluj edycję Farary (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 51 208 edycji m drobne techniczne następna edycja →
Linia 1: {{Dobry Artykuł}} {\| style="border: 1px black solid; margin-left:1em; text-align: left;" align="right" width="100" ! colspan="1" style="background:DarkKhaki" align="center~~" width="100~~" \|Chaldi na lwie \|- style="background:PaleGoldenrod" align="center" ~~width="100"~~ \| \|[[Plik:Haldi09.jpg\|150px]] \|- style="background:PaleGoldenrod" align="left" ~~\| align="left" width="100"~~ \|<small>Fragment malowidła został odkryty w [[Arin Berd\|Arin Berdzie]]. Obecnie znajduje się w Muzeum Historycznym [[Armenia\|Armenii]].</small> \|} '''Chaldi''' ([[Język urartyjski\|urart.]] ''<sup>D</sup>ḫal-di'') – [[Bóstwa Urartu\|bóg urartyjski]] stojący na czele [[panteon]]u; małżonek bogini [[Arubaini]]. Jego imię oznaczało prawdopodobnie "niebieski". Głównym ośrodkiem kultu Chaldiego było miasto [[Musasir]], po którego zburzeniu w 714 roku [[p.n.e.]] bóstwo stopniowo utraciło swoje znaczenie. Linia 13: == Kult Chaldiego == {\| style="border: 1px black solid; margin-left:1em; text-align: left;" align="right" width="100" ! colspan="2" style="background:DarkKhaki" align="center~~" width="100~~" \|Świątynie Chaldiego \|- style="background:PaleGoldenrod" \| \|[[Plik:Erevan - La forteresse d'Erébouni 03.JPG\|center\|150px]] \|[[Plik:RusahiniliAltar2.jpg\|center\|75px]] \|- style="background:PaleGoldenrod" \| \|colspan="2" align="left~~" width="100~~" \|<small>Z '''lewej''' strony rekonstrukcja ściany świątyni Chaldiego, zbudowanej przez [[Argiszti I\|Argisztiego I]] w [[Erebuni]]. Z '''prawej''' -ołtarz ofiarny, znaleziony w [[Rusahinili\|Toprakkale]], znajduje się obecnie w Muzeum Archeologicznym [[Stambuł]]u.</small> \|} Imię Chaldiego występowało na początku dokumentów królewskich: Linia 30: == Wizerunki Chaldiego == {\| style="border: 1px black solid; margin-left:1em; text-align: left;" align="right" width="100" ! colspan="3" style="background:DarkKhaki" align="center~~" width="100~~" \|Wizerunki Chaldiego \|- style="background:PaleGoldenrod" \| \|[[Plik:Museum of Anatolian Civilizations066.jpg\|center\|180px]] Linia 37: \|[[Plik:RusaCube04.jpg\|100px]] \|- style="background:PaleGoldenrod" \| \|colspan="3" align="left~~" width="100~~" \|<small>Z '''lewej''' strony kamień, zdobiący podstawę kolumny w pałacu Rusy II w [[Adildżewaze]], w '''centrum''' – powiększenie wizerunku Chaldiego z tego kamienia, z '''prawej''' – szkic na papierze. Kamień znajduje się w Muzeum Cywilizacji Anatolijskiej w [[Ankara\|Ankarze]].</small> \|} Zgodnie z kanonami [[Sacrum\|sakralnej]] sztuki [[Starożytny Bliski Wschód\|Starożytnego Wschodu]] Chaldiego przedstawiano z profilu. Postać mogła mieć, ale niekoniecznie, brodę i skrzydła. Niekiedy trzymał w ręku przedmioty o nieznanym przeznaczeniu. Często był przedstawiany stojący na lwie, spotykane są również wizerunki Chaldiego na byku. W niektórych przypadkach na lwie też był przedstawiany [[Tejszeba]], drugie, po Chaldim, główne bóstwo panteonu urartyjskiego<ref>B. Oktay, ''The Anzaf fortresses and the gods of Urartu'', Istambul 1999, s. 35-45.</ref>.

Chaldi: Różnice pomiędzy wersjami