Laktony: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Xqbot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: et:Laktoonid; zmiany kosmetyczne
Mix321 (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Linia 1:
[[Plik:Lactone Types.png|thumb|right|250px|α-, β-, γ-, δ-laktony]]

'''Laktony''' - [[związkiZwiązek organiczneorganiczny|organiczne]] [[Związek chemiczny|związki chemiczne]], wewnątrzcząsteczkowe [[estry]] [[hydroksykwasy|hydroksykwasów]], w których [[grupa estrowa]] występuje w ugrupowaniu cyklicznym.
 
Laktony otrzymuje się w [[Kondensacja (chemia)|kondensacji]] ([[estryfikacja|estryfikacji]]) wewnątrzcząsteczkowej, np.
Linia 6 ⟶ 8:
Trwałe są jedynie γ- i δ-laktony, w których ugrupowania cykliczne są tworzone odpowiednio przez 5 i 6 [[atom]]ów. Laktony o mniejszej niż 5 oraz większej niż 6 atomów w pierścieniu są nietrwałe, ze względu na silne naprężenia [[wiązanie chemiczne|wiązań]] między atomami układu cyklicznego.
 
Laktony w [[przemysł (ekonomia)Przemysł|przemyśle]] są stosowane jako [[monomery]] do syntezy [[polilaktyd]]ów, zwanych też polilaktonami, które formalnie są rodzajem [[poliestry|poliestrów]]. ε-Laktony są wytwarzane jako produkty pośrednie podczas syntezy ε-[[kaprolaktam]]ów, które z kolei są monomerami do syntezy [[nylon]]u-6.
 
Niektóre laktony (np. [[GBLGamma-butyrolakton|γ-butyrolakton]]) posiadają własności [[narkotyk|narkotyczne]].
 
{{stub}}