Program Stypendialny im. Konstantego Kalinowskiego: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Propozycja Dobrego Artykułu |
lit., WP:SK |
||
Linia 3:
'''Program Stypendialny Rządu Rzeczypospolitej Polskiej im. Konstantego Kalinowskiego pod Patronatem Prezesa Rady Ministrów RP<ref name = "pierwszy">{{cytuj stronę| url = http://www.studium.uw.edu.pl/pdf/podsumowaniePL.pdf| tytuł = Pierwszy rok działalności| data dostępu = 2010-04-29| autor = | opublikowany = [[Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego]]| data = 2007-06-29}}</ref>''' ([[język białoruski|biał.]] ''Стыпендыяльная Праграма Урада Рэспублікі Польшчы імя Кастуся Каліноўскага пад патранатам Прэм'ер-Міністра Польшчы''<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.wolnabialorus.org/stypendia/bialoruski.pdf| tytuł = Oficjalna nazwa po białorusku| data dostępu = 2010-04-29| autor = | opublikowany = [[Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego]]| data = [[2006]]| język = be}}</ref>) - utworzony w marcu 2006 polski państwowy program pomocowy dla białoruskiej młodzieży. Początkowo przeznaczony dla studentów relegowanych z białoruskich uczelni z przyczyn politycznych, z biegiem czasu objął także osoby, które nie mogą studiować na Białorusi ze względu na swoje poglądy polityczne i zaangażowanie w obronę demokracji i praw człowieka<ref name = "pamiętnik">{{cytuj książkę | autor = Ludmiła Asipienka| autor2 = Katarzyna Kwiatkowska| tytuł = Kastusiowy Pamiętnik - Historie białoruskich studentów Programu im. Konstantego Kalinowskiego| url = http://www.pk.org.pl/artykul.php?id=360| wydawca = [[Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego]]| miejsce = [[Warszawa]]| rok = [[2008]]| strony = 244| isbn = 83-903109-6-1| język = pl|język2 = be| data dostępu = 2010-05-06}}</ref>. Jest to największy w [[Europa|Europie]] program tego rodzaju<ref name = "SEW">{{cytuj stronę| url = http://www.studium.uw.edu.pl/?id=91| tytuł = Program Stypendialny im. Konstantego Kalinowskiego| data dostępu = 2010-04-29| autor = | opublikowany = [[Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego]]}}</ref>. Merytorycznie koordynowany jest przez Biuro Programu przy [[Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego]].
== Przyczyny i okoliczności utworzenia ==
[[19 marca]] 2006 na [[Białoruś|Białorusi]] miały miejsce [[wybory prezydenckie na Białorusi w 2006 roku|wybory prezydenckie]], które w opinii [[Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie|OBWE]] oraz białoruskich organizacji opozycyjnych wobec prezydenta [[Alaksandr Łukaszenka|Łukaszenki]] zostały sfałszowane. Doprowadziło to do wybuchu protestów społecznych, w których brała udział przede wszystkich młodzież. Władze zareagowały na nie masowymi aresztowaniami i represjami<ref name = "SEW" />. Podlegały im zarówno osoby, które brały udział w protestach, jak i te, które usiłowały prowadzić obserwację przebiegu wyborów i uczestniczyły w kampanii wyborczej opozycyjnych kandydatów na prezydenta: [[Alaksandar Milinkiewicz|Alaksandra Milinkiewicza]] i [[Alaksandar Kazulin|Alaksandra Kazulina]]. Jedną z głównych form nacisku wobec młodzieży była groźba relegowania ze studiów, które w wielu przypadkach rzeczywiście miało miejsce.
Linia 18:
Inauguracja Programu odbyła się [[5 lipca]] 2006. Miało wówczas miejsce spotkanie przybyłych do Polski stypendystów z premierem [[Kazimierz Marcinkiewicz|Kazimierzem Marcinkiewiczem]] w ogrodzie [[Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie|Biblioteki Uniwersyteckiej]] w [[Warszawa|Warszawie]], a następnie, w Auditorium Maximum UW, część akademicka, w której uczestniczyli Marszałek Senatu RP [[Bogdan Borusewicz]], [[Alaksandar Milinkiewicz]], władze [[Uniwersytet Warszawski|UW]], rektorzy polskich uczelni i kilkuset polskich i białoruskich studentów<ref name = "pierwszy" />.
== Warunki stypendium ==
Czas trwania stypendium zależy od tego, na który rok student został zapisany. Najdłużej, w przypadku zapisania na pierwszy rok, może trwać 5 lat. Uczestnicy Programu otrzymują stypendium na koszty utrzymania i zamieszkania w wysokości 1240 zł miesięcznie. Uczelnie oferują studentom płatne miejsca w domach akademickich. Stypendyści otrzymują również na
początku kursu przygotowawczego słowniki i encyklopedie, książki z zakresu kultury i historii, a także sumę 400 zł na koszty zagospodarowania. Podczas pierwszego roku studiów studenci znajdują się na swoich uczelniach pod opieką tutorów, przydzielonych im spośród młodszej kadry akademickiej. Tutorzy pomagają im w adaptacji w początkowym okresie studiów<ref name = "pierwszy" />.
== Kursy przygotowawcze i objazd ==
Stypendystom z pierwszego naboru zorganizowano w Warszawie trzymiesięczny kurs przygotowawczy (VII – IX 2006) obejmujący intensywny kurs języka polskiego (do 5 godzin dziennie), kurs języka angielskiego oraz zajęcia z zakresu informatyki, komputerów i korzystania z Internetu. W ramach kursu stypendyści brali także udział w zajęciach i wykładach na temat historii i kultury Polski, Białorusi, Litwy, Ukrainy i Europy Środkowo-Wschodniej, a także z zakresu współczesnych zagadnień międzynarodowych, z naciskiem na kwestie związane z [[Unia Europejska|Unią Europejską]]. Kurs przygotowawczy był także okazją do wielu dyskusji, spotkań i wydarzeń kulturalnych<ref name = "pierwszy" />.
Uczestnicy Programu odbyli także latem 2006 trzytygodniowy objazd po Polsce, w czasie którego odwiedzili 22 miasta, m.
Kursy przygotowujące dla stypendystów z kolejnych naborów zostały zredukowane do jednego miesiąca (września) intensywnych kursów języka polskiego. Nie organizowano im także objazdów.
== Nabory ==
=== Nabór I ===
W lipcu 2006, w I roku działalności Programu, na 300 miejsc ostatecznie przyjęto 244 stypendystów, którzy nie mogli rozpocząć lub kontynuować studiów na Białorusi ze względu na poglądy polityczne lub z powodu działalności opozycyjnej rodziców. Stypendystów przyjmowano na podstawie opinii wydawanej przez białoruską, niezarejestrowaną organizację o nazwie Społeczny Komitet Obrony Represjonowanych "Salidarnaść" z Iną Kulej na czele. Znajomość języka polskiego nie była wymagana. Przydziału uczestników Programu na poszczególne uczelnie w Polsce dokonywało Biuro Programu przy [[Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego]] w oparciu o zgłoszenia uczelni, biorąc pod uwagę przede wszystkim możliwość kontynuowania studiów rozpoczętych na Białorusi, a także, w miarę możliwości, oczekiwania stypendystów. Uczelnie samodzielnie dokonały oceny różnic programowych i ustaliły zasady ich wyrównania. Uczestnicy Programu podjęli studia w 15 miastach Polski, na 37 uczelniach wyższych, na 67 różnych kierunkach. Najwięcej osób rozpoczęło naukę w [[Warszawa|Warszawie]] (102), następnie w [[Białystok|Białymstoku]] (30), [[Wrocław]]iu (21), [[Kraków|Krakowie]] (16), [[Gdańsk]]u (14), [[Pułtusk]]u (10), [[Biała Podlaska|Białej Podlaskiej]] (10), [[Poznań|Poznaniu]] (9), [[Lublin]]ie (8), [[Katowice|Katowicach]] (7), [[Łódź|Łodzi]] (6), [[Toruń|Toruniu]] (5), [[Bydgoszcz]]y (2), [[Legnica|Legnicy]] (1) i [[Szczecin]]ie (1). Spośród uczelni, największa grupa stypendystów (58) znalazła się na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]], w 21 różnych jego instytutach<ref name = "pierwszy" />.
[[Plik:Kalinowski
Stypendyści najliczniej podjęli studia na kierunkach: informatyka, prawo, zarządzanie, politologia i stosunki międzynarodowe. Pojedyncze osoby trafiły na takie kierunki, jak: europeistyka, biologia molekularna, skandynawistyka, filologie, inżynieria lądowa, itd<ref name = "pierwszy" />.
[[Plik:Kalinowski
Stypendyści otrzymali możliwość zakupu książek potrzebnych do studiów na danym kierunku do sumy 500 zł<ref name = "pierwszy" />.
=== Nabór II i kolejne ===
We wrześniu 2007, w II roku działalności Programu, liczba przyjętych studentów była znacznie mniejsza z dwóch przyczyn. Po pierwsze, wyciągając wnioski z błędów roku ubiegłego, wprowadzono ostrzejsze kryteria rekrutacji<ref name = "jarasc" />. Po drugie zaś, liczba osób relegowanych ze studiów w 2007 zmniejszyła się. Zdaniem Iryny Kulej, przewodniczącej Komitetu Obrony Represjonowanych "Salidarnasć", białoruskie władze uświadomiły sobie nieefektywność kontynuowania takiej formy represji<ref name = "sioleta">{{cytuj stronę| url = http://nn.by/?c=ar&i=11142| tytuł = Сёлета на вучобу па праграме Каліноўскага прынялі 63 студэнты| data dostępu = 2010-05-05| autor = | opublikowany = [[BiełaPAN]]| data = 2007-08-29| język = be}}</ref>.
Rekrutacja rozpoczęła się [[21 czerwca]] 2007. Prowadziła ją siedmioosobowa komisja w siedzibie [[Konserwatywno-Chrześcijańska Partia Białoruski Front Ludowy|Partii BFL]] w [[Mińsk]]u<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=9691| tytuł = Шляхам Вітаўта Мілінкевіча| data dostępu = 2010-05-06| autor = [[Zmicier Pankawiec]]| opublikowany = [[Nasza Niwa]]| data = 2007-06-21| język = be}}</ref>. W dniu [[29 sierpnia]] 2007 zatwierdzono listę 63 nowych stypendystów Programu im. Kalinowskiego, z których 44 to studenci relegowani z białoruskich uczelni z przyczyn politycznych, zaś pozostałe 19 to osoby, które w inny sposób ucierpiały za swoje poglądy polityczne - aktywiści [[Konserwatywno-Chrześcijańska Partia Białoruski Front Ludowy|Partii BFL]], byli uczniowie zamkniętego przez władze jedynego białoruskojęzycznego Liceum im. Jakuba Kołasa w Mińsku, a także członkowie rodzin osób represjonowanych<ref name = "sioleta" />. W ciągu kolejnych dni uzupełniono listę o kilka dodatkowych osób, osiągając ostateczną liczbę 71 stypendystów. Zostali oni skierowani do 15 miast, na 23 uczelnie<ref name = "SEW" />.
Linia 47:
We wrześniu 2008, III roku działalności Programu, przyjęto 58 osób, które zostały skierowane do 11 miast, na 22 uczelnie<ref name = "SEW" />.
== Problemy organizacyjne ==
=== Przydział ===
We wrześniu 2006, w trakcie przydziału stypendystów na uczelnie, okazało się, że większość z nich nie była zadowolona z miejsca przydziału, ponieważ prawie wszyscy chcieli studiować w [[Warszawa|Warszawie]]. Nie było to jednak możliwe m.in. z przyczyn technicznych. Stypendyści protestowali także przeciwko, ich zdaniem, złym warunkom zakwaterowania i nauczania, mimo faktu, że zapewniono im je znacznie lepsze, niż studentom polskim. Fala skarg na pewien czas sparaliżowała pracę stosunkowo niedużego biura Programu. Wkrótce pojawiły się doniesienia na temat obcych ludzi kręcących się po domach studenckich zamieszkałych przez uczestników Programu. Ludzie Ci podburzali stypendystów przeciwko dyrekcji Programu i zachęcali do protestów w sprawie przydziału<ref name = "rs" />.
Dzięki elastyczności uczelni warszawskich, a przede wszystkim dzięki pomocy Władz Uniwersytetu Warszawskiego, udało się spełnić znaczną część żądań stypendystów w sprawie przydziału do Warszawy<ref name = "pierwszy" />.
=== Nieobecności stypendystów ===
W grudniu 2006 wyszło na jaw, że znaczna część stypendystów z nieznanych przyczyn ma liczne nieobecności na zajęciach, lub w ogóle nie podjęła nauki. Niektórzy z nich zrezygnowali z uczestnictwa w Programie, nie informując o tym biura, i udali się na Zachód, lub też powrócili na Białoruś. Absencje dotyczyły zarówno [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]], jak i uczelni w całej Polsce. [[21 grudnia]] 2006 zorganizowano obowiązkowe spotkanie stypendystów w [[Jachranka|Jachrance]] pod [[Warszawa|Warszawą]], na które przybyło zaledwie 80 z 244 studentów<ref name = "rzepa" />. Nieobecność tę później tłumaczono wyjazdem stypendystów do domów na Nowy Rok. Zdaniem Siarhieja, jednego ze stypendystów, przyczyna tego zjawiska była następująca<ref name = "rs" />:
Linia 62:
W czerwcu 2009 Ina Kulej z Komitetu Obrony Represjonowanych "Salidarnasć" przyznała, że co piąty uczestnik zrezygnował w Programu. Jako główne przyczyny podała: brak możliwości studiowania zaocznie, rozłąkę z rodzinami i przyjaciółmi, odmienność polskiej kultury i warunków życia oraz odmienność systemu edukacji, który w Polsce nastawiony jest na samodzielną naukę. Wyraziła jednocześnie chęć pomocy tym, którzy opuścili Program, a chcieliby do niego wrócić<ref>{{cytuj stronę| url = http://zebest.info/?p=634#more-634| tytuł = “Каліноўцы” вяртаюцца дадому| data dostępu = 2010-05-06| opublikowany = naviny.by| data = 2009-06-13| język = be}}</ref>.
=== Złe zachowanie stypendystów ===
Z powodu nieprawidłowości w rekrutacji na I roku, na listę stypendystów trafiła pewna liczba osób, które faktycznie miały niewielki związek z białoruskim ruchem demokratycznym, a których zachowanie często nie licowało z powagą Programu im. Kalinowskiego. Ich niewłaściwe zachowanie było poważnym problemem organizacyjnym i wizerunkowym, zwłaszcza, że wszelkie kłopoty Programu były obserwowane i szeroko komentowane przez oficjalne białoruskie media<ref name = "vitaut_radio">{{cytuj stronę| url = http://www.polskieradio.pl/zagranica/by/news/artykul41047.html| tytuł = Ці хуліганіў сын Мілінкевіча ў Польшчы?| data dostępu = 2010-05-07| autor = [[Dzmitry Hurniewicz]]| opublikowany = [Polskie Radio dla Zagranicy]]| data = 2006-08-25| język =
Polscy przedstawiciele uniwersytetów, administracji i organizacji pozarządowych, którzy uczestniczyli w oficjalnych spotkaniach ze stypendystami, podkreślali w komentarzach swoje zaskoczenie, że wielu studentów nie posługuje się [[język białoruski|językiem białoruskim]] i nie ma pojęcia o historii i polityce swojego kraju. Zwracali także uwagę na nieprzyzwoity sposób ubierania się niektórych dziewcząt<ref name = "ruskija">{{cytuj stronę| url = http://www.bielarus.net/archives/2006/08/21/833| tytuł = “Рускія” ў Польшчы| data dostępu = 2010-05-07| autor = Marjan Wańkiewicz| opublikowany = Biełaruskaja Salidarnaść| data = 2006-08-21| język = be}}</ref>.
Linia 77:
Temat złego zachowania stypendystów spotkał się z różnorodnymi komentarzami ze strony białoruskich środowisk demokratycznych. Ina Kulej oceniła, że główną przyczyną problemów są różnice kulturowe między Polakami i Białorusinami. Anton Ciależnikau ze [[Związek na rzecz Demokracji na Białorusi|Związku na rzecz Demokracji na Białorusi]] stwierdził, że tego typu problemy powinny być rozwiązywane wewnątrz Programu i nie powinny przedostawać się do mediów, gdyż stanowią pożywkę dla białoruskiej rządowej propagandy. Uładzimir Michniewicz z bel.ini ocenił, że buntownicze i niepokorne zachowanie jest zrozumiałą, a nawet pożądaną cechą charakteru u osób, które walczyły z władzą i które w przyszłości mają stanąć na czele rewolucji<ref name = "vitaut_radio" />.
=== Powrót absolwentów na Białoruś ===
Od początku istnienia Programu pojawiały się wątpliwości, czy stypendyści po zakończeniu edukacji zechcą i czy będą mieć możliwość powrotu na Białoruś. Wieloletni pobyt w Polsce mógł skłonić niektórych z nich do osiedlenia się na stałe. Ina Kulej uważa, że część osób ubiegających się o stypendium od początku nie planowało powrotu na Białoruś<ref name = "eduskrypt" />:
Linia 92:
* 5 dziewcząt - wróciły na Białoruś i podjęły pracę w prywatnych firmach.
== Działania białoruskich służb specjalnych ==
Według przedstawicieli białoruskich środowisk demokratycznych i niezależnej prasy, Program im. Kalinowskiego znacznie osłabił jedno z głównych narzędzi represji władz Białorusi wobec aktywnej politycznie młodzieży - groźbę relegowania ze studiów. W związku z tym, od chwili powstania, Program był obiektem nagonki ze strony białoruskich mediów rządowych, a także licznych prowokacji i prób zdyskredytowania ze strony białoruskich służb specjalnych<ref name = "rs" /><ref name = "jarasc">{{cytuj stronę| url = http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=9871| tytuł = Праграма Каліноўскага, аб’ект ярасьці| data dostępu = 2010-05-06| opublikowany = [[Nasza Niwa]] | data = 2007-06-27| język = be}}</ref>.
=== Próba skompromitowania ===
[[2 grudnia]] 2006 na jeden z adresów e-mailowych warszawskiego biura Programu trafił anonimowy list w [[język rosyjski|języku rosyjskim]]. Był on wysłany z rosyjskiego serwera i zawierał w siedmiu punktach m.in. instrukcje skompromitowania dyrektora Programu, [[Jan Malicki (historyk)|Jana Malickiego]]. Znajdowały się w nim inicjały, kryptonimy i suma pieniędzy w dolarach za wykonanie zadania. Nazwiska podane w e-mailu były autentycznymi nazwiskami stypendystów Programu im. Kalinowskiego<ref name = "rs">{{cytuj stronę| url = http://www.svaboda.org/content/article/777208.html| tytuł = Хто дыскрэдытуе навучальную праграму імя Каліноўскага?| data dostępu = 2010-05-05| autor = Alaksiej Dzikawicki| opublikowany = [[Radio Wolna Europa|Radio Swaboda]]| data = 2006-12-28| język = be}}</ref>. Fragment listu, po przetłumaczeniu na język polski, z nazwiskami stypendystów zastąpionymi inicjałami, został upubliczniony:
Linia 104:
Dyrektor Malicki od dłuższego czasu otrzymywał także obraźliwe SMS-y<ref name = "pierwszy" /><ref name = "rzepa">{{cytuj stronę| url = http://www.wolnabialorus.pl/archiwum.php?nr=2239| tytuł = Gdzie znikają białoruscy studenci| data dostępu = 2010-04-30| autor = Marek Kozubal| opublikowany = [[Rzeczpospolita (czasopismo)|Rzeczpospolita]]| data = 2006-12-22}}</ref>.
=== Uładzisłau "Wektor" Michajłou ===
[[Plik:Uładzisłau Michajłou.jpg|thumb|200px|right|Uładzisłau Michajłou, lipiec 2006]]
[[Plik:Uładzisłau Michajłou 2.jpg|thumb|200px|right|Michajłou wśród stypendystów, lipiec 2006]]
Linia 111:
Deklaracja wywołała duże poruszenie wśród stypendystów i ludzi związanych z Programem, a także falę komentarzy w mediach<ref>{{cytuj stronę| url = http://tygodnik2003-2007.onet.pl/1547,1388349,0,dzial.html| tytuł = Wytrącony element strachu| data dostępu = 2010-04-29| autor = Małgorzata Nocuń, Andrzej Brzeziecki| opublikowany = [[Tygodnik Powszechny]]| data = 2007-01-29}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://tygodnik2003-2007.onet.pl/1547,1400947,dzial.html| tytuł = Powiedzieć prawdę| data dostępu = 2010-05-05| autor = Petruška Šustrová| opublikowany = [[Tygodnik Powszechny]]| data = 2007-03-26}}</ref>. Część stypendystów postrzegała go jako prowokatora, a inna - za ofiarę systemu. Zdaniem Jauhiena Skrabutana, jednego ze stypendystów, ujawnienie się Michajłowa było prowokacją KGB mającą na celu destabilizację Programu. Przeciwnego zdania był inny stypendysta - Dzianis Wasilkou, przekonany, że Michajłowowi należało pomóc<ref name = "wektor">{{cytuj stronę| url = http://wyborcza.pl/1,86672,4009800.html| tytuł = TW "Wektor" zdradził Polaków| data dostępu = 2010-05-05| autor = [[Andrzej Poczobut]]| opublikowany = [[Gazeta Wyborcza]]| data = 2007-03-24}}</ref>. Powstały kontrowersje dotyczące dalszego losu studenta. Z jednej strony argumentowano, że były agent KGB nie ma prawa korzystać ze stypendium dla represjonowanych opozycjonistów. Z drugiej zaś strony podkreślano odwagę czynu Michajłowa i to, że wśród studentów mogą być inne osoby zmuszone do współpracy z KGB. Jeżeli Michajłou zostałby usunięty z Programu, byłoby to dla nich przesłanką, że nie warto ujawniać prawdy. Pojawiły się także głosy, że Michajłou powinien w pierwszej kolejności zwrócić się o pomoc do dyrekcji programu, a nie udzielać wywiadu w gazecie, zatem jego jedyną motywacją była niezdrowa żądza sławy.
Władze Programu po głębokim namyśle podjęły decyzję o pozostawieniu Uładzisława Michajłowa na liście stypendystów<ref name = "pierwszy" />, a także o zapewnieniu mu wsparcia, m.in. psychologa. Stypendysta znalazł się w tym czasie w centrum zainteresowania polskich i białoruskich mediów. 10 marca odwiedził go [[Mariusz Maszkiewicz]], były ambasador Polski na Białorusi i doradca premiera ds. wschodnich. Student powiedział wówczas, że musi opuścić Polskę, bo grozi mu tu niebezpieczeństwo. Maszkiewicz ocenił, że Michajłou cierpi na problemy psychiczne, prawdopodobnie ciężką depresję lub psychozę, ewentualnie jest pod wpływem środków
== Represje wobec stypendystów i ich rodzin ==
* [[23 grudnia]] [[2006]] o godzinie 18:30 na dworcu kolejowym w [[Grodno|Grodnie]] białoruscy pogranicznicy zatrzymali '''Zmitra Malczyka'''. Stypendysta wracał z [[Kraków|Krakowa]] do domu na Nowy Rok. Według jego ojca, Siarhieja Malczyka, chłopiec był wypytywany przez pracowników organów porządkowych po cywilnemu. Skonfiskowano mu również laptopa. Student przetrzymywany był 5 godzin w siedzibie urzędu celnego, po czym wypuszczony pod warunkiem stawienia się w urzędzie w terminie późniejszym<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.svaboda.org/content/article/777089.html| tytuł = Яшчэ адзін студэнт праграмы Каліноўскага быў затрыманы на мытні| data dostępu = 2010-05-07| autor = Michał Karniewicz| opublikowany = [[Radio Wolna Europa|Radio Swaboda]]| data = 2006-12-24| język = be}}</ref>.
Linia 130:
* W grudniu 2009 '''Arciom Łastawiecki''' przyjechał z [[Poznań|Poznania]] do domu do [[Baranowicze|Baranowicz]] na Nowy Rok. Godzinę po powrocie otrzymał telefon z wezwaniem do stawienia się w celu odbycia służby wojskowej. Wezwanie było nieoczekiwane, ponieważ wcześniej otrzymał odroczenie do 2011 pod warunkiem dostarczania zaświadczeń o nauce<ref>{{cytuj stronę| url = http://charter97.org/en/news/2009/12/23/24845| tytuł = Attempts to draft one more participant of Kalinouski program| data dostępu = 2010-05-06| autor = | opublikowany = [[Karta'97]]| data = 2009-12-23| język = be| język2 = en| język3 = ru}}</ref>. Łastawiecki przypuszczał, że wezwanie miało przyczyny polityczne i miało na celu uniemożliwienie kontynuacji nauki w Polsce.
== Aktywność społeczna, polityczna i kulturalna stypendystów ==
Działalność stypendystów Programu im. Kalinowskiego na rzecz demokracji i praw człowieka na Białorusi, prowadzona w warunkach emigracyjnych z terytorium Polski, utrudniona jest ze względu na znaczne rozrzucenie studentów po kraju. Ma ona najczęściej formę indywidualnych inicjatyw podejmowanych przez pojedynczych studentów, lub przez grupy zebrane w poszczególnych miastach lub na uczelniach. Wśród najbardziej godnych uwagi przedsięwzięć podjętych przez stypendystów należą:
* książka "Kastusiowy Pamiętnik" autorstwa stypendystki Ludmiły Asipienki i studentki stosunków międzynarodowych, Katarzyny Kwiatkowskiej; między lutym i lipcem 2007 przeprowadziły one wywiady z 67 uczestnikami Programu, z których wybrały i opracowały 12 opowieści 14 stypendystów; książka zawiera wersje polsko- i białoruskojęzyczną; została wydana [[9 lutego]] 2008 w nakładzie 1000 egzemplarzy<ref>{{cytuj stronę| url = http://wiadomosci.ngo.pl/x/331052| tytuł = "Kastusiowy pamiętnik" - książka o białoruskich studentach| data dostępu = 2010-05-09| opublikowany = ngo.pl| data = 2008-02-07}}</ref><ref name = "pamiętnik" /><ref>{{cytuj stronę| url = http://trzyzolwie.blog.onet.pl/Kastusiowy-pamietnik,2,ID292388591,n| tytuł = Kastusiowy pamiętnik| data dostępu = 2010-05-09| autor = Małgorzata Nocuń, Andrzej Brzeziecki| opublikowany = trzy żółwie - blog o nowej europie wschodniej| data = 2008-02-11}}</ref>;
* założone przez stypendystów stowarzyszenie "Białoruska Pamięć Narodowa" ([[język białoruski|biał.]] ''Беларуская Нацыянальная Памяць'') zajmująca się gromadzeniem i rozpowszechnianiem wiedzy na temat Białorusi, historii narodu i dziedzictwa kulturowego, upamiętnianiem bohaterów i działaczy narodowych, poszukiwaniem i porządkowaniem pomników oraz miejsc martyrologii<ref name = "czasopis">{{cytuj stronę| url = http://villasokrates.pl/czasopis/2010-01/art-12| tytuł = Студэнты — каліноўцы| data dostępu = 2010-05-09| autor = Iryna Lawonawa| opublikowany = [[Czasopis]]| data = 2010-10| język = be}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://b-n-p.org/| tytuł = Беларуская Нацыянальная Памяць| data dostępu = 2010-05-09| opublikowany = Беларуская Нацыянальная Памяць| język = be}}</ref>;
* zaangażowanie stypendystów, m.
Stypendyści pomagali także niezależnym białoruskim mediom, organizowali białoruskie wieczory na swoich uczelniach, zakładali zespoły muzyczne, wystawiali spektakle teatralne itd<ref name = "czasopis" />.
== Incydent w Białymstoku ==
[[23 lutego]] 2008 podczas Festiwalu Piosenki Białoruskiej w Białymstoku miał miejsce incydent, w którym uczestniczyli stypendyści Programu im. Kalinowskiego. Impreza organizowana była przez [[Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne w Polsce|Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne]], uważane za sympatyzujące z władzami Białorusi. W trakcie występów, pomiędzy sceną a widownią dwaj stypendyści rozwiesili [[flaga Białorusi|biało-czerwono-białą flagę Białorusi]], używaną przez opozycję, a zabronioną przez białoruskie władze. Po chwili zostali siłą wyprowadzeni z sali przez ochronę. Wydarzenie to wywołało falę oburzenia w środowisku Białorusinów zamieszkujących w Polsce, ponieważ odczytano je jako formę politycznego prześladowania. [[28 lutego]] opublikowany został list otwarty do premiera [[Donald Tusk|Donalda Tuska]] z prośbą o podjęcie działań w celu ochrony biało-czerwono-białej flagi przed profanacją w Polsce. Podpisali go [[Eugeniusz Wappa]] (przewodniczący Związku Białoruskiego w RP), [[Oleg Łatyszonek]] (przewodniczący Białoruskiego Towarzystwa Historycznego) i Radosław Dąbrowski (przewodniczący [[Białoruskie Zrzeszenie Studentów|Białoruskiego Zrzeszenia Studentów]])<ref>{{cytuj stronę| url = http://nn.by/?c=ar&i=15400| tytuł = Ліст беларусаў Польшчы да прэм’ер-міністра Дональда Туска| data dostępu = 2010-05-05| opublikowany = [[Nasza Niwa]]| data = 2008-02-28| język = be}}</ref>.
{{Przypisy}}
== Linki zewnętrzne ==
* {{cytuj stronę| url = http://www.youtube.pl/watch?v=uxFiEhpFfBs| tytuł = Wywiad z Michajłowem w białoruskiej telewizji państwowej| opublikowany = [[YouTube]]| język = ru}}
* {{cytuj stronę| url = http://www.youtube.pl/watch?v=uzaOAKotNN4| tytuł = Wyrzucenie stypendystów z flagą w Białymstoku| opublikowany = [[YouTube]]}}
| |||