Johann Ludwig Yorck von Wartenburg: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, poprawa linków |
red., n.linki |
||
Linia 3:
'''Hans David Ludwig Graf Yorck von Wartenburg''' (ur. 26 września [[1759]] - zm. 4 października [[1830]] roku) był [[Królestwo Prus|pruskim]] [[marszałek polny|feldmarszałkiem]] ([[język niemiecki|niem.]] ''Generalfeldmarschall''), który odegrał wybitną rolę w zerwaniu przez [[Królestwo Prus]]kie sojuszu z [[I Cesarstwo Francuskie|Cesarstwem Francuskim]] i zawiązaniu przymierza z [[Rosja|Imperium Rosyjskim]] podczas wojny [[VI koalicja antyfrancuska|VI koalicji]] z [[Napoleon Bonaparte|Napoleonem]]. [[Ludwig van Beethoven]] skomponował na jego cześć "Yorkscher Marsch".
Ojciec Yorcka, Dawid Jonatan Jark von Gostkowski, urodził się w [[Bytów|Bytowie]], na [[Pomorze Gdańskie|Pomorzu]]. Gostkowscy byli starym rodem [[Kaszuby|kaszubskim]]. Hans David urodził się w [[Poczdam]]ie i gdy dorósł, zmienił pierwszy człon nazwiska z ''Jark'' na ''Yorck'' i odrzucił
Yorck wstąpił do armii pruskiej w roku 1772, ale po siedmiu latach został zwolniony za niesubordynację i krytykowanie metod rekrutacyjnych swych przełożonych. Zaciągnął się następnie do armii [[Holandia|holenderskiej]] i przez trzy lata służył w [[Holenderskie Indie Wschodnie|Indiach Wschodnich]] w stopniu [[Kapitan (ranga)|kapitana]]. Gdy wrócił do Prus w roku 1785, został
W pięć lat później Yorck odznaczył się ponownie jako dowódca pułku piechoty lekkiej, będąc jednym z pierwszych w pruskiej armii szkoleniowców strzelców wyborowych. W 1805 został mianowany dowódcą brygady piechoty i w czasie przegranej bitwy pod [[Bitwa pod Jeną-Auerstedt|Jeną]] wyróżnił się jako dowódca straży tylnej. W czasie ostatniej bitwy korpusu [[Gebhard Leberecht von Blücher|Blüchera]] pod [[Lubeka|Lubeką]] został poważnie ranny i dostał się do niewoli.
Linia 15:
Podczas spotkania w [[Taurogi|Taurogach]] obaj z Dybiczem podpisali zawieszenie broni, a Yorck - nie pytając o zgodę króla - ogłosił, że korpus pruski jest, w toczonej właśnie wojnie, "neutralny". W Prusach wieść o tym przyjęta została z entuzjazmem, ale dwór nie mógł jeszcze zrzucić maski sprzymierzeńca Francuzów. Yorck został formalnie pozbawiony dowództwa i postawiony przed sądem polowym. Dybicz nie zezwolił na dostarczenie mu orzeczenia przez własne linie i ostatecznie Yorck został na stanowisku aż do zawarcia [[Traktat kaliski (1813)|traktatu kaliskiego]] umiejscawiającego Prusy w szeregach koalicji. Czyn Yorcka był w tym sensie niejako punktem zwrotnym w historii Prus. Dopełnił formalności wypowiadając wojnę Napoleonowi jako naczelny dowódca nowej pruskiej armii.
17 marca [[1813]] Yorck wkroczył do [[Berlin]]a w atmosferze powszechnego uniesienia. Tego samego dnia król wypowiedział wojnę Francji. W czasie kampanii 1813-14 Yorck odniósł szereg dalszych sukcesów. Osłaniał odwrót Blüchera po przegranej pod [[Bitwa pod Budziszynem (1813)|Budziszynem]] i odegrał kluczową rolę w
Uderzenie na [[Obrona Paryża|Paryż]] było ostatnią bitwą, w jakiej brał udział. W czasie kampanii roku 1815, zgodnie z doktryną [[August von Gneisenau|Gneisenaua]], żaden ze starszych generałów nie został powołany
== Bibliografia ==
|