Czarodziej (opowieść): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TXiKiBoT (dyskusja | edycje)
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Linia 17:
| następna =
}}
'''Czarodziej''' (''Волшебник'') – rosyjskojęzyczna [[opowieść]] [[Vladimir Nabokov|Vladimira Nabokova]], napisana w [[1939]] r. w Paryżu, opublikowana po raz pierwszy po śmierci autora w [[1986]] r. Utwór stanowi pierwowzór powieści [[Lolita]] – również porusza temat [[pedofilia|pedofilii]] i opiera się na podobnym schemacie fabularnym, co późniejsza powieść (samotny mężczyzna, odczuwający pożądanie do małych dziewczynek żeni się aby móc zbliżyć się do nieletniej córki swojej nowej małżonki)<ref>Vladimir Nabokov, ''Druga nota Autora'', (w:) Vladimir Nabokov, ''Czarodziej'', przeł. A. Kołyszko, Warszawa 2006, s. 9.</ref>.
 
== Powstanie i publikacja utworu ==
* październik–listopad [[1939]] – Nabokov podyktował treść ''Czarodzieja'' swojej żonie, Vérze. Utwór odczytał podczas zaciemnienia, spowodowanego nalotami bombowymi, swoim przyjaciołom: Markowi Ałdanowi, Władimirowi Zenzinowowi, Madame Kogan-Bernstein oraz Ilji Fondaminskiemu, jednemu z redaktorów czasopisma emigracyjnego "Sowriemiennyje zapiski". Fondaminski nie zdecydował się na opublikowanie utworu<ref name=autonazwa2>Vladimir Nabokov, ''Pierwsza nota Autora'', (w:) Vladimir Nabokov, ''Czarodziej'', przeł. A. Kołyszko, Warszawa 2006, s. 7.</ref><ref name=autonazwa1>Leszek Engelking, ''Posłowie'', (w:) Vladimir Nabokov, ''Czarodziej'', przeł. A. Kołyszko, Warszawa 2006, s. 99.</ref>.
* początek [[1940]] – Władimir Weidle, krytyk emigracyjny, zapoznał się z maszynopisem ''Czarodzieja''. Mniej więcej w tym samym czasie przeczytał go również Abram S. Kagan, właściciel mieszczącego się w Belgii wydawnictwa "Petropolis". Nie był jednak zainteresowany publikacją, ze względu na trwającą [[II wojna światowa|wojnę]]<ref>Leszek Engelking,name=autonazwa1 ''Posłowie'', (w:) Vladimir Nabokov, ''Czarodziej'', przeł. A. Kołyszko, Warszawa 2006, s. 99.</ref>.
* 6 lutego [[1959]] – przeglądając wraz z żoną swoje notatki i materiały, Nabokov odnalazł maszynopis ''Czarodzieja'', który, jak sądził, zniszczył w 1940 roku (''nie byłem z tego utworu zadowolony, toteż zniszczyłem go w jakiś czas po moim przyjeździe do Ameryki''<ref>Vladimir Nabokov, ''Pierwsza nota Autora'', (w:) Vladimir Nabokov, ''Czarodziej'', przeł. A. Kołyszko, Warszawa 2006, s.8.</ref>). Przeczytawszy utwór postanowił zaproponować jego wydanie (w limitowanej liczbie egzemplarzy i wysokiej cenie) Walterowi Mintonowi, dyrektorowi nowojorskiego wydawnictwa G.P. Putnam's Sons. Minton wyraził zainteresowanie opowieścią, jednak Nabokov nigdy nie wysłał mu ''Czarodzieja'' – prawdopodobnie był tak pochłonięty innymi zajęciami (scenariuszem do ''[[Lolita (film 1962)|Lolity]]'', powieścią ''Ada'' i przeglądaniem przekładu ''[[Zaproszenie na egzekucję|Zaproszenia na egzekucję]]''), że nie miał czasu na tłumaczenie utworu na język angielski<ref>Dmitri Nabokov, ''Przypisy'' (w:)Vladimir Nabokov, ''Czarodziej'', przeł. A. Kołyszko, Warszawa 2006, s.9.</ref>.
* [[1986]] – paryskie wydawnictwo Rivages wydało francuskie tłumaczenie opowieści (dokonane na podstawie przekładu angielskiego autorstwa Dmitri Nabokova). Wersja angielska ukazała się w tym samym roku w Nowym Jorku, w wydawnictwie G.P. Putnam's Sons pod tytułem ''The Enchanter'' (Dmitri Nabokov zrezygnował z innych możliwych tłumaczeń słowa Волшебник – "magician" lub "conjuror" – na rzecz tego, którym autor określał swoją opowieść w anglojęzycznych listach)<ref>Leszek Engelking, ''Posłowie'', (w:) Vladimir Nabokov, ''Czarodziej'', przeł. A. Kołyszko, Warszawa 2006, s. 100.</ref>.
Linia 29:
== Streszczenie fabuły ==
{{spoiler}}
Miejsce ani czas akcji nie są sprecyzowane w książce (Nabokov sugerował później, że akcja miała się rozgrywać w Paryżu w latach trzydziestych<ref>Dmitri Nabokov, ''O książce pod tytułem "Czarodziej"'', (w:) Władimir Nabokov, ''Czarodziej'', przeł. A. Kołyszko, Warszawa 2006, s. 91.</ref>). Bohaterem jest bezimienny (w artykule ''O książce pod tytułem "Lolita"'' Nabokov przypisuje mu imię Artur, ale imię to nie występuje nigdzie w samej powieści<ref>Vladimir Nabokov,name=autonazwa2 ''Pierwsza nota Autora'', (w:) Vladimir Nabokov, ''Czarodziej'', przeł. A. Kołyszko, Warszawa 2006, s. 7.</ref>) mężczyzna w średnim wieku, odczuwający nieodparty pociąg do pewnego typu małych dziewczynek. Aby zdobyć dostęp do jednej z takich dziewczynek, żeni się z jej matką. Chorowita matka umiera niedługo po ślubie, a osierocona dziewczynka znajduje się pod opieką bohatera. Ten zabiera ją w podróż i próbuje ją posiąść podczas pierwszej, spędzonej w motelu, nocy. Dziewczynka budzi się podczas jego zabiegów i na widok jego penisa reaguje obrzydzeniem i przerażeniem. Bohater zszokowany reakcją dziecka i odkrywszy krzywdę, jaką mu wyrządził, wybiega na ulicę i rzuca się pod samochód.
{{endspoiler}}