Wikipedia

Transmisyjny mikroskop elektronowy: Różnice pomiędzy wersjami

Artykuł Dyskusja

Transmisyjny mikroskop elektronowy (edytuj)

Wersja z 10:40, 13 cze 2010

Dodane 21 bajtów ,  11 lat temu
drobne redakcyjne, oznaczanie po raz pierwszy
(drobne redakcyjne, oznaczanie po raz pierwszy)
'''Elektronowy mikroskop transmisyjny''' (ang:Transmission Electron Microscope) - rejestrowane są elektrony przechodzące przez próbkę. Próbka w takim mikroskopie musi być cienką płytką o grubości mniejszej od 0,1 mikrometra. Przygotowanie takiej próbki jest trudne i znacznie ogranicza zastosowania mikroskopu.
 
Najważniejszym elementem mikroskopu elektronowego jest kolumna mikroskopu (1), która zawiera [[działo elektronowe]] (2) wytwarzające (np. w wyniku [[termoemisjaemisja termoelektronowa|termoemisji]] lub emisji polowej) wiązkę elektronów (3). Wstępnie uformowana wiązka elektronów w obszarze pomiędzy [[katoda|katodą]] (4) i [[anoda|anodą]] (5) zostaje rozpędzona uzyskując energię:
<math> E=e U,</math> gdzie ''e'' jest ładunkiem elektronu, a ''U'' [[napięcie elektryczne|napięciem]] między katodą i anodą.
 
Zwiększenie napięcia pozwala na zwiększenie pędu elektronów, co zmniejsza długości fali. Przykładowo, gdy napięcie przyspieszające U = 300kV300 kV , wtedy długość fali elektronów λ = 0,00197 nm. Dla takiego napięcia prędkość elektronów w kolumnie mikroskopu v = 0,776c776 c, gdzie '''c''' jest [[prędkość światła|prędkością światła w próżni]]. Aby elektrony mogły przebyć drogę od działa elektronowego do ekranu konieczne jest utrzymywanie w kolumnie bardzo dobrej próżni. [[soczewka|Soczewkom]] optycznym odpowiada odpowiednio ukształtowane [[pole magnetyczne]] zmieniające bieg elektronów w cewkach ogniskujących (6). Istotną zaletą soczewek magnetycznych jest możliwość płynnej zmiany ich ogniskowych poprzezprzez regulację natężenia prądu przypływającego przez soczewkę.
 
Gdy rozpędzona wiązka elektronów pada na preparat zachodzi szereg efektów, które są wykorzystywane w różnych urządzeniach badawczych. W przypadku dostatecznie cienkich preparatów część elektronów przechodzi przez preparat (7) i jest wykorzystywana w transmisyjnych mikroskopach elektronowych.
 
Elektrony mogą być odbite od preparatu lub mogą wybijać z preparatu elektrony zwane wtórnymi. Te dwa rodzaje elektronów wykorzystuje się w mikroskopach odbiciowych. Elektrony padające na preparat mogą ponadto wzbudzać elektrony atomów badanej próbki, które następnie emitują rentgenowskie promieniowanie charakterystyczne dla atomów próbki. Wiele mikroskopów elektronowych, zarówno transmisyjnych jak i skaningowych, wyposażonych jest w spektrometr(y) EDS (en: Energy Dispersive X-Ray Spectroscopy) lub WDS (en: Wavelength Dispersive X-Ray Spectrometry), pozwalające na wykonanie analizy składu chemicznego próbki.
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Specjalna:Różnica_mobilna/22055696”