Łada (województwo lubelskie): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Ziomalitto (dyskusja | edycje) dodanie SIMC |
Ziomalitto (dyskusja | edycje) historia |
||
Linia 31:
|}}
'''Łada''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo lubelskie|województwie lubelskim]], w [[powiat janowski|powiecie janowskim]], w [[gmina Chrzanów (powiat janowski)|gminie Chrzanów]].
[[podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo tarnobrzeskie|województwa tarnobrzeskiego]].
==Historia==
Pierwsze wzmianki na temat miejscowości pochodzą z roku [[1245]] r. i dotyczą najazdu księcia Wasylka. W XIV wieku była wsią królewską i trafiła w [[1377]] r. w ręce Dymitra<ref>'''Dymitr z Goraja''' - (ok. 1340-1400) podskarbi, marszałek Królestwa. Był bliskim współpracownikiem królów Kazimierza Wielkiego (popierał jego politykę wschodnią), Ludwika Węgierskiego i Władysława Jagiełły (był zwolennikiem objęcia przez niego tronu polskiego).</ref> z Goraja.
Po jego śmierci odziedziczyli ją jego bratankowie. Następnie właścicielem wsi był w 1508 r. [[Mikołaj Firlej (wojewoda lubelski)|Mikołaj Firlej]], wojewoda lubelski.
W [[1517]] r. Ładę kupił Wiktoryn Sienieński, który darował ją rodowi ''Górków''. Od ich spadkobierców, pod koniec XVI w., miejscowość nabył [[Jan Zamojski]] i włączył ją kilka lat później do [[orydnacja|ordynacji]] (1601 r.).
W połowie [[XVII]] w. we wsi był staw z młynem, sad oraz karczma z browarkiem. Ze względu na swe położenie Łada pełniła rolę rzemieślniczego i usługowego zaplecza wobec Goraja. Pod koniec [[XVIII]] w. we wsi znajdował się [[folwark]], 3 karczmy i [[browar]].
W okresie wojen napoleońskich, wskutek przechodów i kwaterunków wojsk, klęsk naturalnych, nieurodzaju i chorób nastąpił spadek ludności (było 15 pustek) i inwentarza (50-90 %). W [[XIX]] w. z sąsiedniego [[malinie|Malinia]] napłynęli [[Kościół unicki|unici]] (ludność ruska była obecna także wcześniej).
Według danych ststystycznych z [[1921]] r. Łada liczyła 116 domów i 702 osoby. W okresie międzywojennym
powstała [[szkoła powszechna]] oraz działało [[Koło Młodzieży Wiejskiej]] Siew. Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]], 24 maja [[1944]] r., miał miejsce nalot lotnictwa niemieckiego. Pożar wywołany bombardowaniem strawił 73 gospodarstwa.
W [[1946]] r. powstała straż pożarna. W latach [[1955]]-[[1962]] Łada była siedzibą [[Gromada (podział administracyjny)|gromady]].
{{Przypisy}}
==Źródła==
* Myśliński K.: ''Dzieje kariery politycznej w średniowiecznej Polsce. Dymitr z Goraja (1340-1400)'', Lublin 1981, str. 252.
* Sochacka A.: ''Własność ziemska w województwie lubelskim w średniowieczu'', Lublin 1987, str. 27, 71.
* Orłowski R.: ''Położenie i walka klasowa chłopów w Ordynacji Zamojskiej w drugiej połowie XVIII wieku'', Lublin 1963, str. 27.
* Tarnawski A.: ''Działalność gospodarcza Jana Zamoyskiego (1572-1605)'', Lwów 1935, str. 21-22,92.
* Kuraś S.: ''Słownik historyczno-geograficzny województwa lubelskiego w średniowieczu'',
w: Dzieje Lubelszczyzny, t. III, Warszawa 1983, str. 134.
* Fajkowski J.: ''Wieś w ogniu. Eksterminacja wsi polskiej w okresie okupacji hitlerowskiej'', Warszawa 1972, str. 321.
* Stworzyński M.: ''Opisanie historyczno-jeograficzne ordynacji zamojskiej z 1834 r.'', str. 18,79.
* Opis Gmin Powiatu Janowskiego, 1933 r.
* Archiwum Ordynacji Zamojskiej, sygn.:9,15; 3198,12-12v, 32v-35v.
* Drabent Z., ''Reforma rolna PKWN w kraśnickiem'', Lublin 1979, str. 30-31.
* Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa 1924, str. 36.
* Województwo lubelskie w 15 tomach Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1880-1904, oprać. W. Sakławski, Lublin 1974, str. 214.
==Linki zewnętrzne==
{{Linki do map Polski|
| |||