Zbroja turniejowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Belissarius (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
m WP:SK, poprawa linków
Linia 1:
[[Plik:zbroja.jpg|thumb|180px|XV-wieczna zbroja turniejowa arcyksięcia Zygmunta z Tyrolu]]
'''Zbroja turniejowa''' nie różniła się w zasadzie niczym od zbroi bojowej średniowiecznego [[rycerstwo|rycerza]]. Była to więc typowa zbroja płytowa z hakiem do zawieszenia ciężkiej [[kopia (broń)|kopii]] na wysokości prawej piersi.<ref>[http://www.ksmok.w3.pl/historia/zbroja.html#rodzaje Rodzaje zbrój średniowiecznych]</ref>. Oczywiście i kształt i wygląd oraz zdobienie zmieniały się w ciągu stuleci, co w [[ikonografia|ikonografii]] najłatwiej dostrzec w kształtach hełmów. Różniły się też zbroje w zależności od tego, czy był to [[turniej]] pieszy lub konny, na [[miecz]]e, [[topór|topory]], czy też najbardziej klasyczny – w [[szranki|szrankach]] na [[kopia|kopie]].
 
Szczególne charakterystyczne są zbroje turniejowe do walki konno. Charakteryzowały się nietypową budową. Dążono do jak największej opływowości formy, tak by kopia się po nich ześlizgiwała. Dozbrajano również niektóre części zbroi dodając płyt uzupełniających. Wzmacniano tak głównie część lewą, szczególnie hełm, naramiennik i nałokietnicę, jako że te części przyjmowały na siebie uderzenie kopii przeciwnika. Tak zmodyfikowana zbroja nie nadawała się za dobrze do innego rodzaju walki z powodu ograniczeń ruchu.
 
Szeregowe [[rycerz|rycerstwo]] pojedynkowało się najczęściej w zbroi, którą zazwyczaj wkładało do boju. Zbroja (a do tego dochodziło jeszcze okrycie konia) kosztowała majątek. Ale wielcy panowie posiadali po kilka zbroi na różne okazje. I tak np. [[król]] [[Anglia|Anglii]] [[Henryk VIII Angielski|Henryk VIII]] miał ich siedem, cesarz [[Maksymilian I Habsburg]] dziewięć, a [[Federico da Montefeltro]], książę na Urbino cztery. Słynny [[Zawisza Czarny z Garbowa]] swą słynną, na czarno szmelcowaną<ref>czyli emaliowaną</ref> [[zbroja|zbroję]], wkładał tylko na turnieje. Rycerz tej sławy nie mógł sobie pozwolić, by na [[turniej]]u pokazać się w blachach byle jak klepanych.
 
Tak więc zbroja turniejowa nie różniła się zasadniczo od bojowej, za wyjątkiem tego że w przypadku zbroi turniejowej liczyła się przede wszystkim ochrona, a nie mobilność, przez co zbroje turniejowe były czasem kilkukrotnie cięższe niż ich bojowe odpowiednik (stąd też pochodzi mit o niemożności wstania po przewróceniu w zbroi płytowej, choć w przypadku zbroi turniejowej takie przypadki się zdarzały), inna była natomiast kopia, którą – zamiast typowego ostrza – wieńczył stalowy trójnik, który gwarantował, że pancerz nie zostanie przebity, a trafiony przeciwnik najwyżej (o co chodziło) wyleci z siodła.
 
Zbroja turniejowa straciła byt wraz z zaprzestaniem organizowania [[turniej]]ów, czyli wtedy (pocz. XVI wieku), gdy [[rycerz|rycerstwo]] utraciło wszystkie swe atrybuty poza nazwą.
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
{{bibliografia start}}
* David Edge i John M. Paddock: ''Arms and Armors of the Medieval Knight'', Crescent Books, New York 1988, ISBN 0-517-10319-2
{{bibliografia stop}}
 
[[Kategoria:Zbroje]]