Lśnienie (powieść): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
integracja z hasłami o postaciach, zaraz łączenie historii
Linia 1:
'''Delbert Grady''' – fikcyjna postać, bohater powieści [[Stephen King|Stephena Kinga]] ''[[Lśnienie]]''.
{{Książka infobox
| tytuł = Lśnienie
| autor = [[Stephen King]]
| tytuł oryg = The Shining
| grafika =
| opis grafiki =
| kraj oryg wyd = [[Stany Zjednoczone]]
| język oryg wyd = [[język angielski|angielski]]
| data I wyd oryg= [[1977 w literaturze|1977]]
| wydawca oryg = [[Doubleday]]
| tematyka =
| typ utworu = [[horror]]
| data I wyd pol = [[1990 w literaturze|1990]]
| I wydawca pol = [[Iskry]]
| tłumacz = [[Zofia Zinserling]]
| poprzednia =
| następna =
| quote = Lśnienie
}}
'''Lśnienie''' ([[język angielski|ang.]] ''The Shining'') – [[powieść]] autorstwa [[Stephen King|Stephena Kinga]], wydana w [[1977 w literaturze|1977]] roku. Po raz pierwszy opublikowana w Polsce pod tytułem ''Jasność'' przez wydawnictwo [[Iskry]] w [[1990 w literaturze|1990]] roku (ISBN 83-207-1340-4). W kolejnych latach wydawana już pod tytułem ''Lśnienie''.
 
'''Delbert Grady''' był jednym z duchów nawiedzających hotel Panorama. Za życia został zatrudniony w owym hotelu, lecz popadł w obłęd i zamordował swoją żonę oraz dwie córki-bliźniaczki, w wyjątkowo makabryczny sposób (pociął je na kawałki siekierą), po czym sam strzelił sobie w głowę z dubeltówki. Od tamtej pory nawiedział gości Panoramy. Namawiał [[Jack Torrance|Jacka Torrance'a]] by ten "ukarał" swoją żonę i syna, tak jak on to zrobił. Jako duch zajmował pozycję lokaja. W ostateczności pomógł Jackowi uwalniając go ze spiżarni, w której zamknęła go jego żona [[Wendy Torrance|Wendy]].
== Fabuła ==
{{spoiler}}
Akcja powieści rozgrywa się w hotelu Panorama (ang. The Overlook), położonym wysoko w górach, gdzie Jack Torrance z żoną i małym synkiem ma zostać na zimę, by go doglądać. Jack ma duże problemy ze sobą i swoją twórczością (jest pisarzem), a jego syn Danny ma zdolności parapsychiczne ([[jasnowidzenie|zdolność lśnienia]]), dzięki którym widzi wiele makabrycznych scen, odgrywających się przed laty w opuszczonym hotelu. Obaj wraz z ojcem wyczuwają, że w Panoramie nie są sami.
 
W [[Lśnienie (film)|filmie ''Lśnienie'']] adaptującym powieśćutwór Kinga jego rolę odgrywa [[BarryPhilip NelsonStone]].
== Ekranizacje ==
Książka została dwukrotnie zekranizowana. W [[1980 w filmie|1980]] roku [[Stanley Kubrick]] nakręcił kinową adaptację powieści, zatytułowaną ''[[Lśnienie (film)|Lśnienie]]''. Drugą adaptacją jest powstały w [[1997 w filmie|1997]] roku miniserial [[Mick Garris|Micka Garrisa]], także zatytułowany ''[[Lśnienie (miniserial)|Lśnienie]]''. Scenariusz do tej wersji napisany został przez Stephena Kinga.
 
{{Lśnienie}}
== Postacie ==
=== Jack Torrance ===
{{main|Jack Torrance}}
 
{{DEFAULTSORT:Grady, Delbert}}
=== Wendy Torrance ===
[[Kategoria:PowieściFikcyjni z 1977mordercy]]
'''Winifred "Wendy" Torrance''' – miała nieszczęśliwe dzieciństwo – jej matka była oschła i zimna, a jej siostra Aileen zmarła, gdy Wendy miała lat 10. W okresie dorosłym Wendy poślubiła Jacka Torrance'a, alkoholika. Mieli razem dziecko – Danny'ego, lecz Jack złamał mu rękę, gdy ten miał lat 3. Po tym wydarzeniu ich małżeństwo stopniowo się rozpadało. Jack później przestał pić, lecz Wendy wciąż miała mu za złe złamanie ręki synowi. Sama Wendy winiła się o to, że zazdrości mężowi kontaktów z synem. Uważała te zachowanie za podobne do jej matki. W hotelu Panorama Wendy najmniej odczuwała obecność [[duch (spirytyzm)|duchów]]. Nic się jej nie objawiło z wyjątkiem masek i ozdób w windzie i odgłosów balu w sali Colorado. Wraz z Dannym i Dickiem Hallorannem uciekła z hotelu, zostawiając Jacka, by zginął w wybuchu.
[[Kategoria:Lśnienie]]
 
[[Kategoria:Postacie literackie]]
W filmie ''Lśnienie'' w reż. [[Stanley Kubrick|Stanleya Kubricka]] rolę Wendy zagrała [[Shelley Duvall]].
[[Kategoria:Postacie z filmów grozy]]
 
=== Danny Torrance ===
'''Danny Torrance''' jest niespełna 6-letnim chłopcem o paranormalnych umiejętnościach – umiejętnościach [[jasnowidzenie|lśnienia]]. Z początku jego wizje objawia mu Tony, który wbrew przekonaniom lekarzy i rodziców Danny'ego, nie jest wyimaginowanym przyjacielem, lecz swego rodzaju [[duch (spirytyzm)|duchem]] nawiedzającym chłopca. W wieku 3 lat jego ojciec, [[Jack Torrance]], złamał mu rękę. Od dzieciństwa towarzyszyły mu dziwne zjawiska, lecz tylko jego matka, [[Wendy Torrance]], zdawała sobie sprawę, że to nie są zwykłe przypadki. W hotelu Panorama jemu pierwszemu przytrafiały się [[retrokognicja|wizje przeszłości]]. Z początku był to widok krwi na lustrze w pokoju prezydenckim i widok szybko zniknął, lecz z czasem Danny widział coraz więcej. Zaczynał odczuwać obecność innych ludzi w hotelu, aż w końcu spotkał się ze zmarłą lokatorką pokoju 217, która próbowała go udusić. Pod koniec pobytu w hotelu Danny dostrzegał już wszystkie duchy nawiedzające Panoramę, które próbowały go zabić, a także rozumiał, iż jego ojciec wpadł w obłęd. Przywołał za pomocą lśnienia Dicka Halloranna, aby przyjechał i im pomógł. Tak się rzeczywiście stało i Danny z matką oraz z panem Halloranem uciekli z Panoramy, która zawaliła się wskutek wybuchu pieca w piwnicy.
 
=== Dick Hallorann ===
'''Dick Hallorann''' był ciemnoskórym kucharzem hotelu Panorama. Podobnie jak Danny Torrance, posiadał umiejętności [[jasnowidzenie|lśnienia]], które miał odziedziczyć po babce. Przed wizjami zawsze czuł zapach [[pomarańcza|pomarańczy]]. Często przeklinał, lecz miał dobre serce. To właśnie on zwrócił Danny'emu uwagę i powiedział mu, by w razie potrzeby użył zdolności lśnienia i przywołał go, gdyż ten wyjeżdża na [[Floryda|Florydę]]. Danny zrobił to i Dick przebył długą drogę, by wrócić do hotelu. Na miejscu pomaga Wendy i Danny'emu uciec z hotelu, mimo iż sam został ranny przez ruszające się zwierzęta z żywopłotu. W późniejszym okresie bardzo przyjaźni się z Dannym.
 
W [[Lśnienie (film)|filmowej adaptacji ''Lśnienia'']] Hallorann zostaje zamordowany przez Jacka Torrance.
 
=== Stuart Ullman ===
'''Stuart Ullman''' jest kierownikiem hotelu Panorama. Na ciężką zimę zatrudnia stróża, który opiekuje się hotelem. Sam wyjeżdża wtedy by prowadzić inny hotel, lecz jak sam przyznaje, jest to dziura finansowa. Jacka Torrance'a zatrudnia z niechęcią, lecz przestrzega go, że nie każdy potrafi wytrzymywać tak długi czas przebywając wyłącznie z rodziną. Ma on na myśli przypadek Delberta Grady'ego. W późniejszym okresie Jack dzwoni do Ullmana, początkowo, by pytać go o historię hotelu, którą Stuart celowo zataił, lecz w pewnym momencie posuwa się za daleko i obraża swojego pracodawcę. Mimo to pozostaje na miejscu, gdyż jego przyjaciel Al Shockley ma duże udziały w hotelu.
 
W filmie ''Lśnienie'' adaptującym powieść jego rolę odgrywa [[Barry Nelson]].
 
=== Lloyd ===
'''Lloyd''' – w powieści nie pojawia się jego nazwisko, a wiadomo o nim tyle, że jest [[barman]]em, dobrze znającym się na swoim fachu. Zmarł przed przybyciem Jacka Torrance'a do hotelu Panorama. W hierarchii [[duch (spirytyzm)|duchów]] nawiedzających Panoramę nie posiadał wysokiej pozycji, aczkolwiek sporo wiedział o planach dyrektora hotelu. Jest jedną z pierwszych zjaw nawiedzających Jacka, aczkolwiek nigdy nie nawiedził ani Wendy, ani Danny'ego. Zaskarbił sobie przyjaźń Jacka, który zwierzał mu się ze swoich problemów. Jack często o nim mówił, iż był "najlepszym z nich wszystkich".
 
=== Delbert Grady ===
'''Delbert Grady''' był jednym z duchów nawiedzających hotel Panorama. Za życia został zatrudniony w owym hotelu, lecz popadł w obłęd i zamordował swoją żonę oraz dwie córki-bliźniaczki, w wyjątkowo makabryczny sposób (pociął je na kawałki siekierą), po czym sam strzelił sobie w głowę z dubeltówki. Od tamtej pory nawiedział gości Panoramy. Namawiał Jacka Torrance'a by ten "ukarał" swoją żonę i syna, tak jak on to zrobił. Jako duch zajmował pozycję lokaja. W ostateczności pomógł Jackowi uwalniając go ze spiżarni, w której zamknęła go jego żona Wendy.
 
W filmie jego rolę odgrywa [[Philip Stone]].
 
[[Kategoria:Twórczość Stephena Kinga]]
[[Kategoria:Powieści z 1977]]
 
[[bg:Сияние (роман)]]
[[cs:Osvícení (kniha)]]
[[da:Ondskabens hotel]]
[[de:Shining (Roman)]]
[[en:The Shining (novel)]]
[[es:El resplandor (novela)]]
[[fr:Shining, l'enfant lumière]]
[[it:Shining (romanzo)]]
[[he:הניצוץ]]
[[hu:A ragyogás]]
[[nl:The Shining (boek)]]
[[ja:シャイニング]]
[[pt:O Iluminado (livro)]]
[[ru:Сияние (роман)]]
[[fi:Hohto]]
[[sv:Varsel (bok)]]
[[tr:Medyum (roman)]]
[[zh:闪灵 (小说)]]