Odpadnięcie (wspinaczka): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KamikazeBot (dyskusja | edycje)
→‎Bibliografia: poprawa powrotna
drobne techniczne, WP:SK
Linia 1:
'''Odpadnięcie''' to zdarzenie polegające na utracie kontaktu wspinacza z formacją po której się [[wspinaczka|wspina]]. Lot w dół może się skończyć hamowaniem przez [[asekuracja (wspinaczka)|układ asekuracyjny]] bądź upadkiem na ziemię.
 
[[Historia wspinaczki|Historycznie]], odpadnięcie niosło ze sobą wielkie niebezpieczeństwo dla wspinającego, co wynikało ze stosowania [[lina|lin]] produkowanych z włókien roślinnych jak [[len]], [[sizal]] czy [[Konopie siewne|konopie]]. [[Lina (wspinaczka)|Liny]] takie często rwały się podczas silnego szarpnięcia towarzyszącego zwykle hamowaniu lotu, co w konsekwencji prowadziło często do upadku i [[śmierć|śmierci]] wspinacza. Istotnym elementem będącym źródłem urazów było także niestosowanie [[uprząż|uprzęży alpinistycznej]]. Liną wiązano się pod pachami i w razie szarpnięcia łatwo było o obrażenia od otarć do połamania [[żebrożebra (anatomia)|żeber]] włącznie.
 
Współcześnie jakość i wytrzymałość oraz dostępność dobrych [[Lina (wspinaczka)|lin alpinistycznych]] jest na tyle duża, że odpadnięcie pozbawione jest czynnika związanego z wytrzymałością [[Lina (wspinaczka)|liny]] i w wypadku stosowania pewnej i właściwej [[Asekuracja (wspinaczka)|asekuracji]] nie jest już obarczone tak wielkim ryzykiem. W wysokich [[Góra|górachgóra]]ch, przy dłuższych lotach, nadal jednak istnieje niebezpieczeństwo uszkodzeń ciała na skutek kontaktu ze skałą, czemu żaden system asekuracji nie jest w stanie całkowicie zapobiec. Odpadnięcie jest współcześnie skalkulowanym i normalnym elementem wspinaczki, a czasem w skrajnym przypadku nawet rodzajem atrakcji podczas [[Wspinaczka|wspinaczki]]. Istotne znaczenie ma tutaj także powszechne używanie [[Uprząż|uprzęży alpinistycznych]] rozmaitej budowy, które w razie odpadnięcia rozkładają udar na duże powierzchnie ciała (poprzez swoją konstrukcję z szerokich taśm i pasów) oraz pozwalają w razie swobodnego zwisu na długi czas odpoczynku po odpadnięciu, co jest niemożliwe w wypadku wiązania się bezpośrednio do liny, pod pachami. Ten ostatni sposób pozwala jedynie na kilkunastominutowy zwis swobodny, gdyż na skutek zahamowania dopływu krwi do ramion człowiek pozostający w takim zwisie po ok. 10 minutach nie jest już w stanie używać rąk w żaden konsystentny sposób. Po ok. 20 minutach (oczywiście w zależności od budowy i wytrzymałości wspinacza) zwykle następuje utrata przytomności i uduszenie.
 
Dla zagadnienia bezpieczeństwa podczas odpadnięcia kluczowe znaczenie ma [[współczynnik odpadnięcia]].
 
=== Bibliografia ===
{{Bibliografia start}}
* {{cytuj książkę |nazwisko=Luebben|imię=Craig|tytuł= Wspinaczka w skale|rok=2006 | wydawca ="Galaktyka" | miejsce =Łódź | isbn=83-89896-51-6 |inni = tłumaczenie: Tomasz Kliś|autor link=Craig Luebben}}
* {{cytuj książkę |nazwisko=Fyffe | imię =Allen | nazwisko2 =Peter | imię2 =Iain | tytuł =Podręcznik wspinaczki | wydawca ="Galaktyka" | miejsce =Łódź | rok =2003 | isbn =83-87914-09-6 }}
{{Bibliografia stop}}