Cywilizacja doliny Indusu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Teoria indoeuropejska: bardziej prawdopodobne wyjaśnienie
Linia 109:
Do tego przyjęcie koncepcji nietubylczego pochodzenia [[Wedy|Wed]] implikuje tzw. paradoks [[David Frawley|D. Frawley'a]], głoszący, iż z jednej strony mamy do czynienia z bogatą literaturą [[wedy]]jską bez jakichkolwiek archeologicznych znalezisk z nią związanych, z drugiej zaś istnieje bogata kultura Indusu bez żadnej znanej literatury<ref name="test26">[http://www.archaeologyonline.net/artifacts/scientific-verif-vedas.html#siva-worship-harappa ''Scientific Verification of Vedic Knowledge'', David Osborn, Archaeology online (en)]</ref>. Zdaje się to więc sugerować, iż święte księgi [[hinduizm]]u zawierają induskie dziedzictwo kulturowe, zaś kultura [[wedy]]jska jest w istocie tubylczą kulturą [[Półwysep Indyjski|Indii]], która wyewoluowała z cywilizacji Indusu (lub była z nią tożsama) i ewoluuje nieprzerwanie do dziś<ref name="test1"/><ref name="test23"/><ref name="test26"/><ref name="test22"/><ref name="test2"/>. Według ustaleń autorów popierających omawianą teorię, datę kompilacji tych ksiąg także należy przesunąć ok. 1000 lat wstecz, m.in. z powodu, że opisują one liczne szczegóły upadku wielu mitycznych miast, które można utożsamić np. z [[Dwarka|Dwarką]] czy [[Harappa|Harappą]] (miasto Harijuppia w [[Rygweda|Rygwedzie]]<ref name="test9">[http://sify.com/itihaas/fullstory.php?id=13225567 ''The Indus Riddle'', R. Chengappa, Sify: ''Did Aryans kill them or a Depression?'' (en)]</ref><ref name="test62">[http://www.harappa.com/har/aryan-invasion.html ''Harappa: Hariyupia and the Aryan Invasion of India'' (en)]</ref><ref>''Rygweda'': VI.27.4-8</ref>), lub też z powodu, iż zawierają one dane astronomiczne (na temat [[równonoc]]y i położenia gwiazd) i geograficzne (na temat rzeki [[Saraswati (rzeka)|Saraswati]]) dotyczące tego okresu<ref name="test1"/><ref name="test23"/><ref name="test26"/><ref name="test22"/><ref name="test2"/>. Warto też nadmienić, iż według samej tradycji [[wedy]]jskiej, spisanie świętych ksiąg [[hinduizm]]u nastąpiło ok. 3000 roku p.n.e., a więc w czasach budowy [[Harappa|Harappy]] i [[Mohendżo-Daro]]<ref name="test26"/>.
 
Teorię indoeuropejską w tej formie stworzyli [[Indie|indyjscy]] naukowcy: [[Ravindra Singh Bisht|R. S. Bisht]]<ref name="test1"/>, [[Michael Danino|M. Danino]]<ref name="test1"/>, [[Braj Basi Lal|B. B. Lal]]<ref name="test1"/><ref name="test22">[http://web.archive.org/web/*/http://www.geocities.com/ifihhome/articles/bbl001.html ''The Homeland of Indo-European Languages and Culture: Some Thoughts'', B. B. Lal (en)]</ref><ref name="test9"/> i [[Shikarpur Ranganath Rao|S. R. Rao]]<ref name="test1"/><ref name="test26"/>, jednak przychylają się do niej także znani zachodni archeolodzy: [[George Dales|G. Dales]]<ref name="test23"/>, [[David Frawley|D. Frawley]]<ref name="test2"/><ref name="test30"/>, [[Jonathan Kenoyer|J. M. Kenoyer]]<ref name="test1"/><ref name="test23"/>, [[Colin Renfrew|C. Renfrew]]<ref name="test23"/> i [[James Shaffer (archeolog)|J. Shaffer]]<ref name="test1"/><ref name="test23"/><ref name="test26"/>. Przeczy jej jednak brak jakichkolwiek przedstawień [[koń|konia]], motywu bardzo rozpowszechnionego w innych kulturach stworzonych przez pierwotnie koczowniczych [[Indoeuropejczycy|Indoeuropejczyków]], a także poświadczony analizą kości fakt wykorzystywania tego zwierzęcia na [[Półwysep Indyjski|subkontynencie indyjskim]] dopiero ok. 2000 roku p.n.e., a więc po okresie rozkwitu kultury Indusu, choć przed wnioskowaną w oparciu o [[Wedy]] inwazją [[Ariowie|Ariów]]<ref name="test74"/><ref name="test28"/><ref name="test75"/><ref name="test78"/><ref name="test30"/><ref name="test47">[http://pubweb.cc.u-tokai.ac.jp/indus/english/3_1_03.html ''An Invitation to the Indus Civilization: Finds from Pirak (circa 1800 – 8th century B.C.)'' (en)]</ref><ref name="test46"/>. Jednak pomimo ogólnie przyjmowanego braku (lub ogromnej skąpości) przedstawień konia w obszarze cywilizacji Indusu, wykopaliska potwierdziły obecność samego zwierzęcia w tym obszarze ok. roku 2500 przed Chr. lub nawet 3600 przed Chr, chociaż wprawdzie pozostałości szkieletów końskich w tym obszarze były relatywnie skąpe w porównaniu z innymi obszarami kultury indoeuropejskiej. Również, brak przedstawień konia, niekoniecznie musi oznaczać brak obecności tego zwierzęcia, gdyż pomimo powszechnego występowania krów w obszarze Indusu, przedstawienia krowy też się nie zachowały. Ponadto, niewielką ilość szkieletów końskich da się też wyjaśnić znacznie mniejszą liczbą zachowanych szkieletów ludzkich niż można by było się spodziewać po poziomie zaludnienia obszaru<ref>Elst, Koenraad ''Update on the Aryan invasion debate'', Aditya Prakashan, New Delhi, [http://koenraadelst.bharatvani.org/books/ait/ch44.htm rozdz. 44]</ref>.
 
== Bibliografia ==