Dezodoryzacja: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Metody dezodoryzacji: JPG → SVG (Note that the text within the SVG file can be translated into Polish at http://toolserver.org/~nikola/svgtranslate.php. Unfortunately, I do not speak Polish.) |
zmiana wstępu (dezodoryzacja w życiu codziennym), dodatkowa ilustracja i 2. kategorie |
||
Linia 1:
'''Dezodoryzacja''' - usuwanie niepożądanego [[zapach
==
Wszystkie metody dezodoryzacji, niezależnie od skali, mogą polegać na:
* zmniejszanu wielkości strumienia uwalnianych odorantów (usuwaniu przyczyn powstawania nieprzyjemnie pachnących związków lotnych),
* zmianach zapachu uwolnionych gazów poprzez:
** usunięcie części zanieczyszczeń (zwłaszcza tych o najbardziej nieprzyjemnym zapachu i niskich [[Zapach#Pr.C3.B3g_w.C4.99chowej_wyczuwalno.C5.9Bci|progach węchowej wyczuwalności]],
** wprowadzenie do powietrza takich dodatkowych związków chemicznych, które tworzą z odorantami mieszaniny słabiej lub przyjemniej pachnące (zobacz - "[[Zapach#Pr.C3.B3g_wyczuwalno.C5.9Bci_zapachu_mieszanin|Próg wyczuwalności zapachu mieszanin]]" i "[[Jakość hedoniczna]]").
[[Plik:Flue_gas_desulfurization_unit_DE.svg|thumb|right|200px|Jeden z typów absorberów]]
Wszystkie wymienione sposoby są powszechnie stosowane w życiu codziennym. Używanie różnego rodzaju [[przyprawy| przypraw]] ma na celu poprawienie jakości wrażeń smakowo/zapachowych (w tym - zamaskowanie zapachów niepożądanych). [[Dezodorant]]y /[[antyperspirant]]y hamują procesy mikrobiologicznej degradacji białka, których produktami są liczne lotne związki siarki i azotu, o niskich progach wyczuwalności i bardzo nieprzyjemnym zapachu ([[siarkowodór]], [[tiole]], [[sulfidy]], [[aminy]]...). Dodatkowo dezodoranty zawierają składniki czynne w procesie percepcji zapachu mieszaniny odorantów - podwyższające próg jego wyczuwalności lub nadające mu przyjemny charakter. Takie środki, jak tzw. "[[stalowe mydło]]", przyspieszają ([[kataliza|katalizują]]) chemiczne reakcje związków o nieprzyjemnym zapachu, np. z tlenem powietrza. Produktami reakcji są często związki bezwonne lub słabiej pachnące (np. [[siarka]], [[dwutlenek siarki]]). W niektórych przypadkach zapach produktów utleniania może być silniejszy od początkowego (np. wtedy, gdy produkty utleniania odorantów mają jeszcze niższe progi wyczuwalności i bardziej przykry zapach).
Dezodoryzacja gazów emitowanych do atmosfery może polegać na ich oczyszczaniu tych gazów (usuwaniu zanieczyszczeń - wszystkich lub zapachowo dominujących) albo na wprowadzaniu dodatkowych domieszek, które wchodzą w reakcje chemiczne z odorantami lub maskują odbierane wrażenie węchowe. Dezodoryzację, polegającą na oczyszczaniu emitowanych gazów, przeprowadza się takimi metodami, jak: [[Absorpcja_(chemia_fizyczna)|absorpcja]], [[adsorpcja]], [[biofiltracja]], termiczne lub katalityczne [[spalanie]] zanieczyszczeń, utleniania w fazie gazowej (np. [[ozonowanie]]) lub zastosowanie [[wyładowanie koronowe|wyładowań koronowych]]<ref>{{cytuj książkę | autor = Joanna Kośmider| autor2 = Barbara Mazur-Chrzanowska | autor3 = Bartosz Wyszyński| tytuł = Odory| wydanie = 1 | wydawca = Wydawnictwo Naukowe▼
▲
PWN | miejsce = Warszawa| data = | rok = 2002| miesiąc = | strony = | isbn = 978-83-01-14525-5|}}</ref><ref>{{cytuj stronę |nazwisko = IPPC|imię = Technical Guidance Note - Integrated Pollution Prevention and Control|url = http://www.zut.edu.pl/fileadmin/pliki/odory/pdf/IPPC_H4_part_2.pdf|IPPC_H4 |tytuł = Horizontal Guidance for Odour IPPC H4 part 2 – Assessment and Control (draft)|opublikowany=Environment. Agency 2002| data dostępu = 2010-09-05|język = en}}</ref>.
Miarą skuteczności dezodoryzacji może być, na przykład, stopień zmniejszenia: [[Plik:CVRD5biofilter.air.exhaust.jpg|thumb|right|200px|Biofiltr]]
[[Plik:Thermal-oxidizer-megtec-systems.jpg|thumb|right|200px|Termooksydatory]]
* stężenia określonego zanieczyszczenia lub określonych zanieczyszczeń emitowanych gazów (wpływ zmian stężenia na zapach jest trudny do przewidzenia - bywa niekorzystny),
* intensywności zapachu gazu,
* odrazy, przy tej samej lub większej intensywności (poprawa [[Jakość hedoniczna|hedonicznej jakości zapachu]],
* [[Stężenie zapachowe|zapachowego stężenia]] zanieczyszczeń w punkcie emisji<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Junga |imię = R.|nazwisko2 = Sosialuk |imię2 = M.|url = |tytuł = Oceny skuteczności dezodoryzacji. Redukcja stężenia zapachowego w biofiltrze|czasopismo = Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów |wolumin = |numer = 5|strony = 130-142|data = 2007|doi = | data dostępu = |język = pl}}</ref><ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Kośmider |imię = J.| nazwisko3 =Wyszyński |imię2 = B.|url = |tytuł = Ocena skuteczności dezodoryzacji |czasopismo = Inżynieria Chemiczna i Procesowa |wolumin = 22|numer = |strony = 363-381|data = 2001|doi = | data dostępu = |język = pl}}</ref>,
* stężenia zapachowego w określonym punkcie otoczenia źródła odorantów w różnych sytuacjach meteorologicznych (oznaczanego metodami [[Olfaktometria terenowa|olfaktometrii terenowej]] lub obliczanego metodą [[Modelowanie dyspersji odorantów|modelowania dyspersji]])<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Friedrich |imię = M.|nazwisko2 = Kośmider |imię2 = J.|tytuł = Weryfikacja prognozy zapachowej uciążliwości. Przykład fermy trzody chlewnej |czasopismo = Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów |wolumin = |numer = 4|strony 128-136 = |data = 2009|doi = | data dostępu = |język = pl}}</ref>
* największej odległości od źródła odorantów, w której ich zapach jeszcze jest wyczuwalny (w różnych sytuacjach meteorologicznych)
* intensywności w określonym punkcie otoczenia źródła odorantów (lub zmiana [[Jakość hedoniczna|hedonicznej jakości zapachu]]),
* liczby skarg ludności otoczenia zakładu lub negatywnych opinii o jakości powietrza, wyrażanych w czasie badań socjologicznych.
Skuteczność wyrażana jako stopień zmiejszenia stężenia zanieczyszczeń bardzo różni się od wyrażanej jako względna zmiana intensywności niepożądanego zapachu w punkcie emisji lub w określonym punkcie otoczenia źródła. Wynika to z logarytmicznego charakteru zależności intensywności zapachu od stężenia zapachowego ([[prawo Webera-Fechnera]]).
'''Przykład'''<br />
''Dane'':<br />
- Stężenie zapachowe przed instalacją dezodoryzującą: c<sub>od</sub> = 1000 ou<sub>E</sub>/m<sup>3</sup>,
- Współczynnik Webera-Fechnera: k = 2<br />▼
▲- Stężenie zapachowe przed instalacją dezodoryzującą: c<sub>od</sub> = 1000 ou<sub>E</sub>/m<sup>3</sup>,<br />
- Stężenie zapachowe za instalacją dezodoryzującą: c<sub>od</sub> = 100 ou<sub>E</sub>/m<sup>3</sup>▼
▲- Stężenie zapachowe za instalacją dezodoryzującą: c<sub>od</sub> = 100 ou<sub>E</sub>/m<sup>3</sup>,
''Obliczenia skuteczności procesu'':<br />▼
[[Plik:Nasal_Ranger.JPG|thumb|right|200px|Cwiczenia z olfaktometrii terenowej w ZUT Szczecin]]
- Względna zmiana stężenia zapachowego: 100% · (1000 - 100) / 1000) = '''90%'''
Linia 31 ⟶ 47:
- Względna zmiana intensywności zapachu (S = k · log c<sub>od</sub>):
- - wlot: S<sub>wlot</sub> = 2 · log 1000 = 6
- - wylot: S<sub>wylot</sub> = 2· log 100 = 4
▲- - względna zmiana intensywności (S): 100% · (6 - 4) / 6 = '''33%''' <br />[[Plik:Gaussian_Plume.png|thumb|right|200px|Jeden z modeli dyspersji zanieczyszczeń powietrza w atmosferze]]
- - względna zmiana intensywności (S): 100% · (6 - 4) / 6 = '''33%'''
== Zobacz też ==
* [[Sorpcja]]
Linia 55 ⟶ 74:
{{technika stub}}
[[Kategoria:Inżynieria procesowa]]
[[Kategoria:Zanieczyszczenia atmosferyczne]]
| |||