Żuchwa: Różnice pomiędzy wersjami

'''Żuchwa''' ([[łacina|łac.]] ''mandibula'') – nieparzysta (pojedyncza), jedyna ruchoma [[kość]] szkieletu [[czaszka|czaszki]] człowieka i zwierząt – często błędnie nazywana [[Szczęka|szczęką]] (dolną). Jako kość pojedyncza występuje u dorosłych osobników, bowiem w okresie płodowym składa się z dwóch części – lewej i prawej – które w późniejszym okresie zrastają się w linii pośrodkowej.

W żuchwie wyróżnia się masywny trzon (''corpus mandibulae''), od którego do tyłu odchodzą symetrycznie gałęzie żuchwy (''rami mandibulae'', [[Liczba pojedyncza|poj.]] ''ramus mandibulae''). Miejsce to określane jest jako kąt żuchwy (''angulus mandibulae''). Ich końce współtworzą z kośćmi skroniowymi [[staw skroniowo-żuchwowy]] (''articulatio temporomandibularis'').

Na trzoniepowierzchni przedniej trzonu żuchwy, na powierzchniwysokości przedniej,pierwszych trzonowców (zęby 34 i 44 w notacji FDI) znajdują się dwa otwory bródkowe (''foramen mentale''), przez które wychodzą z kanału żuchwy nerwy i tętnice bródkowe, a także guzy bródkowe (''tuberculum mentale''). Najbardziej wystająca część trzonu to [[Bródka|guzowatość bródkowa]] (''protuberantia mentale''). Na wewnętrznej powierzchni trzonu są zagłębienia – dołki podjęzykowe (''foramen sublingualis'') dla ślinianek podjęzykowych i dołki dwubrzuścowe (''fossa digastrica''), miejsca przyczepu brzuśców przednich mięśni dwubrzuścowych.

Na górnej powierzchni trzonu jest część zębodołowa (''pars alveolaris''). – w przeciwieństwie do '''''wyrostka''' zębodołowego'' szczęki.

Na bocznej części gałęzi żuchwy, blisko jej kąta, można zauważyć guzowatość żwaczową (''tuberositas masseterica''), zwiększa ona powierzchnię przyczepu mięśnia żwacza (''m. masseter''). Na przyśrodkowej częścipowierzchni gałęzi żuchwy jest otwór żuchwowy (''foramen mandibulae'') ograniczony języczkiem, do którego wchodzi nerw zębodołowy dolny (gałąź nerwu żuchwowego (''V₃''), od nerwu trójdzielnego (''V'')).