Teoria przejść fazowych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zamiana słowa 'większej' na 'mniejszej'
znamy jedną trzeciego rodzaju :]
Linia 21:
[[Witalij Ginzburg|Witalija Ginzburga]] i [[Lew Landau|Lwa Landaua]]. Wyróżnia się obecnie dwa rodzaje przejść fazowych:
* '''przejścia fazowe nieciągłe''' – kiedy pierwsza pochodna [[entalpia swobodna|entalpii swobodnej]] G jest nieciągła (doznaje skoku), zaś sama funkcja G ma osobliwość w postaci ostrza. Dla fazy o wyższym parametrze uporządkowania minimum G jest realizowane za pomocą innej gałęzi krzywej G niż dla fazy o niższych wartościach tego parametru. Obie gałęzie są zszyte w punkcie przejścia fazowego tworząc ostrze. Ponieważ pochodna [[funkcjonał]]u G przy zmianie temperatury to [[ciepło właściwe]], mamy zatem do czynienia z nieciągłością tej wielkości co oznacza, że w trakcie przejścia następuje wydzielanie się energii, tak zwanego [[utajone ciepło przejścia|utajonego ciepła przejścia]]. Typowymi przykładami takich przejść są zjawiska związane z [[topnienie]]m czy [[krzepnięcie]]m substancji, zjawiska [[parowanie|parowania]], [[wrzenie|wrzenia]], itp. Także przejścia fazowe [[ferromagnetyk]] – [[paramagnetyk]] w obecności zewnętrznego [[pole magnetyczne|pola magnetycznego]] są przejściami tego rodzaju.
* '''przejścia fazowe ciągłe''' – w tym przypadku funkcja G jest ciągła i posiada także ciągłe pochodne pierwszego rzędu co sprawia, że z przejściem nie jest związana żadna nieciągłość w [[ciepło właściwe|cieple właściwym]], a tym samym brak ciepła utajonego przejścia. Jednak druga lub któraś z wyższych pochodnych jest nieciągła (do chwili obecnej niejedyne zaobserwowanoznane przejściaprzejście z ciągłą drugą pochodną a nieciągłą trzecią czyto wyższą[[kondensacja Bosego-Einsteina]]<ref>{{cytuj pismo|autor=F. London|tytuł=The l-Phenomenon of Liquid Helium and the Bose-Einstein Degeneracy|czasopismo=Nature|wolumin=141|strony=643-644|rok=1938|url=http://www.nature.com/physics/looking-back/superfluid3/index.html}}</ref><ref>{{cytuj pismo|autor=T. Matsubara|autor2=A. Morita|autor3=N. Honda|tytuł=Theory of Bose-Einstein Condensation of an Imperfect Bose-Einstein Gas|czasopismo=Progress of Theoretical Physics|wolumin=16|strony=447-454|rok=1956|url=http://ptp.ipap.jp/link?PTP/16/447/}}</ref>). Przejścia takie mają niezmiernie ciekawe własności. Obszar około przejścia wykazuje istnienie olbrzymich [[fluktuacja|fluktuacji]] parametru uporządkowania, które są [[korelacja|skorelowane]] ([[koherencja (fizyka)|koherentne]]) w olbrzymich makroskopowych objętościach. Typowym przykładem jest tu przejście w [[punkt potrójny|punkcie potrójnym]] na przykład [[woda|wody]], przejście [[ferromagnetyk]] – [[paramagnetyk]] w [[temperatura Curie|punkcie Curie]] i inne. Ponieważ brak jest utajonego ciepła przemiany dla dowolnej objętości ośrodka, brak jest jakiejkolwiek bariery energetycznej pomiędzy fazami – mogą one współistnieć i zupełnie płynnie, bez wydatku energii, przechodzić jedna w drugą. To właśnie jest powodem istnienia olbrzymich [[fluktuacje|fluktuacji]].
 
== Co ma wpływ na przejście fazowe ==
Linia 31:
 
Z identyczną sytuacją mamy do czynienia w kwantowej teorii pola, gdzie dzięki [[renormalizacja|procedurze renormalizacyjnej]] uniezależniamy się od tzw. parametrów obcięcia. Można stwierdzić, że efektywna [[teoria pola (fizyka)|teoria pola]] (jak zrenormalizowana [[elektrodynamika kwantowa|QED]] lub [[chromodynamika kwantowa|QCD]]) jest w istocie opisem układu pola w punkcie krytycznym.
 
{{Przypisy}}
 
== Zobacz też ==