Krzesiwo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: be-x-old:Крэсіва
thgr
Linia 1:
[[Plik:Krzesiwo kablakowe.jpg|thumb|right|300px|Krzesiwo współczesne - stylizowane na wczesnośredniowieczne krzesiwo kabłąkowe]]
[[Plik:Firesteels assorted.jpg|thumb|right|300px|Krzesiwa]]
'''Krzesiwo''' – narzędzie do rozniecania ognia powszechnie stosowane przed wynalezieniem [[Zapałka|zapałek]]. Był to podłużny kawałek żelaza, grubości ok. 0,5 cm, długości 4 - 15 cm, przeważnie łukowato wygięty, którym uderzano o [[krzemień]] (czyli tzw. skałkę w taki sposób, aby powstające przy tym iskry padały na kawałeczek [[hubka|hubki]], która ulegała [[zapłon]]owi<ref>Zobacz także [[Zamek skałkowy]]</ref>; wtedy dorzucano do niej materiał łatwopalny, np. drewno i węgiel. Z danych etnograficznych wiemy, iż przybory służące do rozniecania ognia noszono w woreczkach, najczęściej w okolicy pasa biodrowego<ref>M. Gradowski 1985, str. 34-35</ref>.
 
== Typy krzesiw występujące na terenie Polski ==
Na terenie Polski spotykamy cztery główne typy krzesiw: iglicowe, sztabkowe, ogniwkowe i dwukabłąkowe. Krzesiwa typu sztabkowego (zwane także trapezowatymi lub „krzesiwami polskimi”) i iglicowego (które w świetle przeprowadzonych badań są najprawdopodobniej importami z terenów Skandynawii) nie występują lub nie są charakterystyczne w materiale zabytkowym znalezionym na terenie Polski we [[Średniowiecze|wczesnym średniowieczu]]<ref>T. Dąbrowska 1996, str. 47</ref>. Są one typowe dla okresów wcześniejszych, tj. dla [[Okres wpływów rzymskich|okresu wpływów rzymskich]] (m.in. [[Kultura przeworska|kultura Przeworska]]).