Kolumna (poligrafia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m ad link
m popr.
Linia 1:
'''Kolumna'''
 
W [[zecerstwo|zecerstwie]] był to skład odpowiadający stronie, czyli miejsce do wypełnienia składem zecerskim (łącznie z niedrukowalną częścią marginesów, która składana jest [[justunek|justunkiem]]).
Linia 5:
Obecnie jest to powszechnie stosowana wśród osób z branży (redakcje, studia [[DTP]], drukarnie) nazwa każdej strony publikacji poligraficznej.
 
Kolumnę można również rozumieć jako '''pole zadruku''' czyli obszar strony ograniczony jej zadrukowaną powierzchnią (obszar o kształcie prostokątuprostokąta i równoległy do krawędzi strony).
 
Za kolumnę można wreszcie uważać tę część strony, która jest ograniczona [[margines|marginesami]] wynikającymi z [[layout|layoutu]]. W takim rozumieniu terminu kolumna można mówić, że pewne elementy (np. [[pagina|paginy]], [[przypis|przypisy]] itp.) mogą leżeć w polu kolumny lub poza kolumną.
Linia 13:
Rodzaje kolumn:
* '''Kolumna gorąca''' - w zecerstwie proces formowania kolumny oraz procesy późniejsze związane z tą kolumną trwały dosyć długo, dlatego przy produkcji [[gazeta|gazet]] pozostawiano możliwie jak najmniej kolumn przewidzianych do "zamknięcia" w ostatniej chwili; kolumnami gorącymi były zwykle '''kolumny depeszowe''' oraz pierwsza kolumna
* '''Kolumna jedno-, dwu-, ... wielołamowa''' - kolumny uformowane z określonej ilości łamów
* '''Kolumna końcowa''' - '''Kolumna szpicowa''' lub ostatnia strona wnętrza publikacji broszurowej lub książkowej, która jest jeszcze pokryta drukiem (nie dotyczy stron okładkowych)
* '''Kolumna metrykalna''' - '''kolumna redakcyjna''', lub inna o podobnej zawartości
Linia 24:
* '''Kolumna pusta''', tzw. '''[[wakat (poligrafia)|wakat]]''' - 1) w zecerstwie strona publikacji złożona wyłącznie justunkiem (nie zawierająca elementów drukowalnych); 2) w redakcji każda pusta, niczym nie zadrukowana strona, uwzględniana jednak w numeracji stron ([[paginacja|paginacji]]); 3) potocznie każda pusta strona
* '''Kolumna redakcyjna''' - czwarta strona [[czwórka tytułowa książki|czwórki tytułowej książki]], lub druga strona jej [[dwójka tytułowa książki|dwójki tytułowej]] zawierająca informacje wydawnicze ([[kolofon]]) i drukarskie; w czasopiśmie strona zawierająca informacje o wydawcy, redakcji itp.
* '''Kolumna spadowa''' - strona, której pole zadruku zachodzi całkowicie na szerokość conajmniejco najmniej jednego z marginesów (dochodzi przynajmniej częściowo do którejś z linii cięcia papieru lub grzbietu) - rodzaj kolumny wykraczającej poza format podstawowy; kolumn spadowych nie praktykuje się w gazetach codziennych z powodu specyficznego druku wynikającego z konfekcji papieru dokładnie na wymiar strony, natomiast są to kolumny charakterystyczne dla czasopism
* '''Kolumna spuszczona''', '''k. opuszczona''' - kolumna w formacie podstawowym zawierająca początek tekstu [[Łamanie|łamany]] w ten sposób, że jest on odsunięty od górnego marginesu o 1/5 - 1/3 w porównaniu z kolumną pełną (np. początek rozdziału)
* '''Kolumna szpicowa''' - ostatnia strona wielostronicowego tekstu, zawierająca tekst nie dochodzący do końca [[Łam|łamu]], np. koniec rozdziału; nazwa pochodzi od maniery starych drukarzy, którzy tekst dzieła na ostatniej stronie składali wierszami o coraz krótszej szerokości (justowane do marginesu lub środkowo)