Pancernik obrony wybrzeża: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne
linki zewnętrzne
Linia 1:
[[Plik:Tordenskjold.jpg|thumb|300px|[[Tordenskjold (1898)|"Tordenskjold"]] z 1898 (Norwegia)]]
[[Plik:Väinämöinen.jpg|thumb|300px|Ostatni typ pancerników obrony wybrzeża - fiński "[[Väinämöinen (1932)|Väinämöinen]]" z II wojny św.]]
[[Plik:Norge Brasseys.jpg|thumb|300px|Schemat opancerzenia i uzbrojenia typowego pancernika przybrzeżnego - norweski "[[Norge (1901)|Norge]]"]]
'''Pancernik obrony wybrzeża (pancernik przybrzeżny)''' – historyczna [[Rangi okrętów|klasa]] średnich lub dużych opancerzonych [[okręt artyleryjski|okrętów artyleryjskich]] przeznaczonych do obrony wybrzeża. Pancerniki przybrzeżne były większe od [[kanonierka|kanonierek pancernych]], natomiast mniejsze od [[pancernik]]ów; mimo nazwy, nie są one zaliczane ani do pancerników, ani [[okręt liniowy|okrętów liniowych]].
Linia 8:
Układ konstrukcyjny pancerników przybrzeżnych był podobny do pancerników generacji [[przeddrednot]]ów, lecz były one mniejsze i słabsze. [[Wyporność]] pancerników przybrzeżnych wynosiła od 3000 do 5000 ton, jedynie kilka jednostek było większych – do 7000 ton. Uzbrojenie stanowiły z reguły 2, a w późniejszych konstrukcjach 4, [[działo|działa]] [[kaliber broni|kalibru]] od 203 do 280 mm, umieszczone w jednej lub dwóch [[wieża artyleryjska|wieżach]], na dziobie i rufie oraz kilka dział mniejszych kalibrów, w tym 120-150 mm. Okręty tej klasy były opancerzone - grubość pancerza nie przekraczała zwykle 100-200 mm na [[pas pancerny|pasie burtowym]], wieżach artylerii i wieży dowodzenia, słabiej opancerzony był pokład. Prędkość nie przekraczała zwykle 17 [[węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]]. Szybsze były jedynie 3 szwedzkie pancerniki typu ''Sverige'' z [[1916]], które były przy tym najsilniejszymi jednostkami tej klasy (wyporność – 7100 ton, uzbrojenie główne – 4 działa 280 mm, prędkość – 23 w.). Zanurzenie okrętów tej klasy nie przekraczało z reguły 6 m.
 
Podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] pancerniki przybrzeżne straciły na znaczeniu, zyskując wrogów takich jak okręty torpedowe a następnie lotnictwo. Po wojnie generalnie zaprzestano budowy okrętów tej klasy - oprócz wykończenia już rozpoczętych, powstały jedynie 2 fińskie niewielkie pancerniki typu ''[[Väinämöinen (1932)|Väinämöinen]]'' (4000 ton, 4 działa 254 mm) i 2 [[Tajlandia|tajlandzkie]] małe okręty typu ''Dhonburi'', silnie uzbrojone w 4 działa 203 mm, lecz o pośredniej wielkości między kanonierką a pancernikiem przybrzeżnym (2200 ton).
 
Oprócz omówionych wyżej specjalnie budowanych pancerników przybrzeżnych, wiele państw (np. [[Japonia]]) do takiej roli przeznaczało stare okręty innych klas (głównie pancerniki – [[przeddrednot]]y i [[krążownik pancerny|krążowniki pancerne]]). Okręty te różniły się charakterystykami od specjalnie budowanych pancerników przybrzeżnych, będąc z reguły większe i silniejsze.