Hererowie: Różnice pomiędzy wersjami

'''Herero''' – grupa etniczna należąca do grupy ludów [[Bantu]] zamieszkująca południową część [[Afryka|Afryki]] (głównie [[Nambia|Namibię]] oraz w niewielkiej liczbie [[Bostwana|Botswanę]] i [[Angola|Angolę]]). Jej liczebność szacowana jest na około 100 tys. Są blisko powiązani z [[Himba]], posiadają m.in. wspólny język.

Herero dzieli się na kilka podgrup (w tym [[ovaHimba]] i [[ovaTjimba]] wywodzących się z tego samego plemienia): [[Ndamuranda]] żyjący w [[Kaokoland]], [[Mahero]] z rejonów [[Okahandja]] i [[Zeura]] z [[Omaruru]]. Grupa o nazwie [[Mbandero]] zamieszkuje wschodnie tereny Namibii w okolicach miasteczka [[Goababis]], które formalnie nazywane jest [[Hereroland]] oraz grup w Angoli: [[vaKuvale]], [[vaZemba]], [[Hakawona]] i [[Tjavikwa]], którzy regularnie przekraczają granicę Namibii i Angoli podczas migracji ze swymi stadami. Nawet jeżeli poszczególne grupy mają ten sam język, kulturę i pochodzenie, ich tradycje różnią się znacznie. Główna grupa Herero w centralnej Namibii (tzw. Herero właściwe) była pod wpływem kultury zachodniej w okresie kolonialnym, tworząc zupełnie nową tożsamość . Północno-zachodnie grupy (takie jak Himba, Kuvale i Tjimba) są bardziej konserwatywne, zachowują kulturowe aspekty, które zostały utracone przez południowe grupy (Herero prawidłowe i Mbanderu). Na przykład, na południu Herero noszą ubrania podobne do ubrań kolonialnych Europejczyków zamiast tradycyjnej odzieży skórzanej. Zaangażowani są w gospodarkę Namibii i Botswany, głównie jako hodowcy bydła. Herero z Kaokoland i Angoli pozostają w izolacji i nadal prowadzą życie nomadów.

Język Herero ([[Otjiherero]]) jest południowo-środkowym językiem bantu z Kongo-Nigerskiej rodziny języków. Grupa języków Otjiherero obejmuje wiele dialektów, w tym [[Oluthimba]] lub [[Otjizemba]] (dialekt z Angoli), które różnią się przede wszystkim fonologią. Inne dialekty to [[Otjihimba]] i [[Otjikuvale]]; wszystkie dialekty różnią się od standardowych, z wyjątkiem języka Mbanderu, który jest identyczny jak standardowy język Herero używany w namibijskich mediach a także jako przedmiot w szkołach.

W ciągu XVII i XVIII wieku Herero migrowali z rejonów wschodniej Afryki na tereny dzisiejszej Namibii. Osiedlając się na trawiastych terenach zaczęli zajmować się [[pasterstwo|pasterstwem]]. Początkowo zamieszkiwali rejony obecnego Kaokoland nad rzeką [[Kunene]]. Na początku XIX wieku lud Nama z [[Republika_Południowej_Afryki|Republiki Południowej Afryki]], który był już w posiadaniu broni palnej, wkroczył na ich ziemie. Początkowo Nama zaczęli wypierać Herero, co doprowadziło do wojny między dwiema grupami. W tym czasie duża liczba Herero przeprawiła się przez rzekę Kunene szukając schronienia w Angoli. Zwrócili się do plemienia buszmeńskiego Ngambwe z prośbą o odstąpienie pastwisk. Od tamtej pory nazywano ich ovaHimba, co w wolnym tłumaczeniu znaczy "lud żebraczy". Wtedy też (w 1870r) doszło do rozszczepienia plemienia. Ostatecznie Nama i Herero weszły w okres wymiany kulturalnej. Pod koniec XIX wieku pierwsi Europejczycy zaczęli wkraczać na tereny Namibii. W [[Damaraland]] niemieccy osadnicy nabyli nieruchomości od Herero w celu ustalenia gospodarstw. W 1883 r. kupiec Franz Adolf Eduard Lüderitz zawarł umowę z tubylcami. Wymiana później stała się podstawą niemieckich rządów kolonialnych. Terytorium przekształciło się w niemiecką kolonię pod nazwą Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia. Wkrótce potem wybuchł konflikt między kolonistami niemieckimi a pasterzami Herero z powodu sporów o dostęp do ziemi i wody, ale również z prawnej dyskryminacji rdzennej ludności przez białych imigrantów. Na początku XX w. Herero razem z Himba byli ofiarą eksterminacyjnej polityki prowadzonej przez niemieckie wojska kolonialne pod dowództwem Lothara von Trothy. Po przegranej bitwie pod Warterbergiem Herero wycofali się na pustynię Kalahari gdzie wielu umarło z pragnienia podczas gdy niemieckie patrole strzegły źródeł wody strzelając do zbliżających się tubylców. Szacuje się, że z 80 000 w roku 1900 pozostało tylko 16 000 w roku 1905. W setną rocznicę tego ludobójstwa niemiecka minister współpracy gospodarczej Heidemarie Wieczorek-Zeul oddała cześć pomordowanym i przeprosiła za zbrodnie w imieniu Niemców.