Paul Tillich: Różnice pomiędzy wersjami

'''Paul Johannes Tillich''' (ur. [[20 sierpnia]] [[1886]] w [[Starzeddel]] w [[Brandenburgia|Brandenburgii]] (obecnie [[Starosiedle]] w woj. lubuskim), zm. [[22 października]] [[1965]]) – [[protestantyzm|protestancki]] [[teolog]] i [[filozof]].

 

Tillich sam o sobie mówił, że jest ''człowiekiem pogranicza'', które to wpisane było w historię jego życia oraz później ukształtowało go jako filozofa i teologa.

 

Był bardzo wrażliwy na przyrodę, wielkim przeżyciem były dla niego coroczne wyjazdy nad [[Morze Bałtyckie]], które wpłynęły na ukształtowanie jego wyobraźni i pod wpływem których ukształtowany został język symboli, jakim posługiwał się później w swoich pismach. Kiedy pisał o granicy między skończonym i nieskończonym, odwoływał się do obrazu z dzieciństwa: granicy między skończonym lądem i nieskończonością morza.

 

 

 

== Główne dokonania filozoficzne ==

P. Tillich podjął próbę dokonania syntezy teologii i filozofii, w związku z czym najbardziej adekwatna dla określenia całokształtu jego poglądów jest nazwa "teologia filozoficzna". Zdaniem Tillicha zarówno teologia, jak i filozofia, stawiają pytania dotyczące istoty bytu. W odróżnieniu od teologii, filozofia zajmuje się bytem samym w sobie, zaś obiektywizm poznania filozoficznego powoduje radykalne oddzielenie podmiotu poznającego od poznawanego przedmiotu. Teologia natomiast nie stara się o bezwzględny obiektywizm poznawczy; stosunek teologa do przedmiotu poznania jest subiektywny (egzystencjalny) i przesycony wiarą, a w związku z tym nie jest zależny bezpośrednio od wyników badań naukowych. System teologiczno-filozoficzny wypracowany przez P. Tillicha opierał się głównie na ontologii, pojmowanej jako dynamiczna całość bytu. U podstaw takiego jej pojmowania tkwiło przekonanie, iż wszystkie elementy bytu zmieniają się w procesie rozwoju historycznego. Podstawy rzeczywistości dadzą się, zdaniem Tillicha, określić za pomocą pojęć, takich jak: „moc bytu”, „głębia”, „grunt i sens bytu”, „to, co nieuwarunkowane”. Pojęcia te, i im podobne, funkcjonują jako symbole oddające część prawdy o świecie.

 

 

W swoim opus vitae, w Systematic Theology, P. Tillich starał się udzielić odpowiedzi na pytania dotyczące człowieka i otaczającego go świata. Pytał o rozum, byt, egzystencje, życie, historię. Odpowiedzi, jakich udzielał, były następujące: Objawienie, Bóg, Chrystus, Duch, Królestwo Boże. Na gruncie rozważań antropologicznych Tillich określał człowieka jako byt stawiający pytania o byt i jego sens. Człowiek stanowi złożenie natury „esencjalnej” i „egzystencjalnej”. Natura egzystencjalna – w przeciwieństwie do esencjalnej – jest grzeszna, gdyż wyobcowana z prawdziwego bytu. Wyobcowana zaś to potrójna separacja wobec: „gruntu bytu” (boga), samego siebie i bliźnich. Analizując stosunek wzajemny Boga i świata, Tillich obrał „trzecią drogę, drogę pomiędzy naturalizmem a nadnaturalizmem, co oznacza, iż nie oddzielał radykalnie Boga od człowieka, ale również wiele razy na temat symboli. Funkcja symboli ma polegać na ochronie tajemnicy bożej, w związku z czym nie można ich pojmować dosłownie, gdyż wówczas popada się w idolatrię. W odniesieniu do pojęcia „religia” Tillich stwierdzał, iż obejmuje ona wszystkie możliwe obszary ludzkiego ducha, wszystkie sfery ludzkiej egzystencji. W jego przekonaniu religia nigdy nie zniknie, bowiem człowiek nigdy nie przestanie pytać o sens życia. Warto podkreślić, iż Tillichowskie, szerokie rozumienie religii umożliwia prowadzenie sensownego dialogu z religiami niechrześcijańskimi.

 

 

==Bibliografia==

*Szmyda J., ''Leksykon: Filozofowie współcześni'', Wydawnictwo Krakowskie, Bydgoszcz- Kraków 1999,

 

{{Commons|Paul Tillich}}