Kościoły orientalne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Xqbot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: sh:Prethalkedonske crkve; zmiany kosmetyczne
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Chrześcijaństwo}}
[[Plik:Oriental Orthodoxy in world.png|thumb|240px|Rozmieszczenie wiernych Kościołów orientalnych]]
'''Kościoły orientalne''' (''vel'', przedchalcedońskie, niechalcedońskie, ortodoksyjne orientalne, monofizyckie, Mniejsze Kościoły Wschodnie, Starożytne Kościoły Wschodnie, Orientalne Kościoły Prawosławne) – grupa [[Kościoły wschodnie|wschodnich Kościołów chrześcijańskich]], które nie przyjęły postanowień [[Sobór chalcedoński|soboru chalcedońskiego]] w 451 roku. Należy do niej sześć Kościołów: [[Koptyjski Kościół Ortodoksyjny|koptyjski]], [[Etiopski Kościół Ortodoksyjny|etiopski]], [[Syryjski Kościół Ortodoksyjny|jakobicki]], [[Syryjski Kościół Ortodoksyjny|syromalabarski]], [[Syriacki Jakobicki Kościół Indii|syromalankarski]], [[Apostolski Kościół Ormiański|ormiański]].
'''Kościoły orientalne, Kościoły ortodoksyjne orientalne, Kościoły przedchalcedońskie''' - grupa [[Kościoły wschodnie|Kościołów wschodnich]]. Oddzieliła się ona w [[V wiek]]u w wyniku sporów [[chrystologia|chrystologicznych]] jakie miały miejsce wśród [[Chrześcijanie|chrześcijan]] w [[Cesarstwo Bizantyjskie|Cesarstwie Bizantyjskim]].
 
Według starszych poglądów historyków Kościoła za przyczynę nieporozumień [[Kościół łaciński|Kościołów zachodniego]] i wschodniego podawano odmienne zdanie odnośnie natury [[Jezus Chrystus|Chrystusa]], której określenie stało się spornym momentem sporów teologicznych. Nowsze badania jednak ustaliły, że przyczyn rozejścia się Kościołów należy upatrywać w polityce Bizancjum, posiadającej w danym okresie cechy [[Imperializm|imperialne]].
== Charakterystyka ==
Kościoły orientalne są to kościoły historycznie i teologicznie odwołujące się do trzech wielkich tradycji [[liturgia chrześcijańska|liturgicznych]] chrześcijaństwa na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]]: [[Armenia|armeńskiej]], [[Aleksandria|aleksandryjskiej]] i [[Antiochia Syryjska|antiocheńskiej]]. Kościoły te są całkowicie niezależne od siebie, zachowując w ramach własnych tradycji odrębne dziedzictwo doktrynalne, liturgiczne, kanoniczne i duchowe.
 
Kościoły przedchalcedońskie od drugiej połowy XX wieku prowadzą dialog [[Ekumenizm|ekumeniczny]] z [[Cerkiew prawosławna|Kościołem prawosławnym]]. W latach 1964, 1967, 1970 i 1971 miały miejsce cztery nieoficjalne konferencje. W 1988 roku odbył się dialog oficjalny. W 1990 roku została podpisana deklaracja z [[Chambéry]], na mocy której Kościoły chalcedońskie zostały uznane przez Kościół prawosławny za [[Ortodoksja|ortodoksję]]. Podobne dialogi prowadzone są z Kościołem rzymskokatolickim. Dotychczas zostało opracowane jedno stanowisko w najbardziej spornej kwestii, tj. stosunku do natury Chrystusa<ref>''Religie świata. Encyklopedia'', red. J. Rawicz i in., Kraków [s.a.], s. 617–618.</ref>.
Kościoły orientalne łączy doktryna przedchalcedońska. Kościoły te uznają nauki [[sobór powszechny|soborów powszechnych]]: [[Sobór nicejski I|nicejskiego I]] ([[325]]), [[Sobór konstantynopolitański I|konstantynopolitańskiego I]] ([[381]]), [[Sobór efeski|efeskiego]] ([[431]]) i [[Sobór efeski II|efeskiego II]] ([[449]]). Odrzucają postanowienia [[Sobór Chalcedoński|soboru chalcedońskiego]] ([[451]]) i następnych.
 
== Charakterystyka ==
Kościoły orientalne należą do jednej wspólnoty, jednak każdy posiada w swoim obrębie własne tradycje, wywodzą się z różnych doktryn teologicznych, zachowują własne liturgie. Łączy je wspólne podejście do natury [[Syn Boży|Syna]]. Negacja postanowień Soboru chalcedońskiego stwarzała według nich podstawy pod potencjaną herezję dualistyczną oraz zaprzeczała jedność osoby Chrystusa.
 
Choć Kościoły przedchalcedońskie wyznają monofizytyzm, odrzucają poglądy twórcy tej doktryny, [[Eutyches]]a, który głosił asymilację człowieczeństwa Chrystusa z jego boską naturą. Bliższy im jest pogląd [[Cyryl z Aleksandrii|Cyryla z Aleksandrii]], według którego Słowo stało się ciałem, tworząc jedną [[Hipostaza|hipostazę]] przy jednoczesnym zachowaniu niezmienionej natury ludzkiej<ref>P. Timus, [http://www.magazyn.ekumenizm.pl/content/article/20040603174633138.htm ''Charakterystyka chrześcijaństwa: Kościoły orientalne''], Magazyn Teologiczny Semper Reformanda.</ref>.
Od lat sześćdziesiątych [[XX wiek]]u Kościoły przedchalcedońskie prowadzą dialog z Kościołami prawosławnymi i [[Łaciński Kościół katolicki|Kościołem rzymskokatolickim]]. W [[1990]] roku [[Cerkiew prawosławna]] na spotkaniu przedstawicieli Kościołów w [[Chambéry]] uznała oficjalnie [[ortodoksja|ortodoksję]] Kościołów orientalnych<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = | imię = | autor link = | tytuł =Encyklopedia Gazety Wyborczej. Religie świata | wydawca = | miejsce =Kraków | rok =2005 | strony =618 | isbn =83-89651-96-3}}</ref>.
 
== Kościoły orientalne ==
Linia 26 ⟶ 28:
 
== Bibliografia ==
{{bibliografia start}}
* ''Społeczeństwo i polityka. Zarys wykładu''. Warszawa 2001. ISBN 83-88766-07-4
* ''Religie świata. Encyklopedia'', red. J. Rawicz i in., Kraków [s.a.]. ISBN 83-89651-96-3. ISBN 84-9719-221-8.
* ''Społeczeństwo i polityka. Zarys wykładu''. Warszawa 2001. ISBN 83-88766-07-4.
* Timus P., [http://www.magazyn.ekumenizm.pl/content/article/20040603174633138.htm ''Charakterystyka chrześcijaństwa: Kościoły orientalne''], Magazyn Teologiczny Semper Reformanda.
{{bibliografia stop}}
 
== Zobacz też ==