Ćwierćton: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToBot (dyskusja | edycje)
m Wspomagane przez bota ujednoznacznienie (tyle do zrobienia): Oktawa; zmiany kosmetyczne
poprawa linków do ujedn. i przek., żrodło, drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Ćwierćton''' - odległość między dwoma dźwiękami równa połowie [[półton]]u, czyli 1/24 [[oktawa (interwał)|oktawy]].
[[Plik:QuartertoneClarinet.jpg|thumb|300px|Klarnet ćwierćtonowy]]
 
Stosowany w muzyce antycznej Grecji, obecny także w [[skala (muzyka)|skalach]] typowych dla muzyki orientalnej. W klasycznej muzyce europejskiej rzadko spotykany, gdzie praktycznie najmniejszym [[interwał]]em jest [[półton]].
 
Ćwierćton przywrócony został do praktyki muzycznej przez współczesną awangardę. Prekursorem muzyki ćwierćtonowej był [[Alois Hába|Alois Haba]]. Sporadycznie ćwierćtonów używali także [[Andrzej Panufnik]] ''Kołysanka'', [[Krzysztof Penderecki]], [[Witold Lutosławski]] oraz [[Eugène Ysaÿe]] ''III sonata na skrzypce solo - Ballada''.
 
Wykonywanie ćwierćtonów nie jest możliwe w [[systemSystem równomiernie temperowany|stroju temperowanym]], gdzie najmniejszą jednostką jest półton, odpowiadający odległości dwóch najbliższych klawiszy na klawiaturze. Wymaga wówczas specjalnych instrumentów. Pierwszy ćwierćtonowy [[fortepian]] zbudowano w [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] w [[1923]] roku. Wiele [[elektryczne instrumenty muzyczneElektrofony|elektrycznych instrumentów muzycznych]] może być strojonych do ćwierćtonów. Natomiast w naturalny sposób ćwierćtony mogą być wykonane przez instrumenty w stroju naturalnym ([[instrumentyInstrument smyczkowesmyczkowy|smyczkowe]], [[instrumenty strunoweChordofony|strunowe szarpane]], [[instrumentyinstrument dętedęty|dęte]], [[głos|głos ludzki]]), gdzie jest możliwość regulowania wysokości [[dźwięk]]u. Wymaga to jednakże dużej muzykalności.
 
Muzyka ćwierćtonowa jest jedną z możliwych odmian [[muzyka mikrotonowa|muzyki mikrotonowej]].
 
== Bibliografia ==
[[Kategoria:System dźwiękowy|Cwiercton]]
* ''Mała encyklopedia muzyki'', Stefan Śledziński (red. naczelny), [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]], Warszawa 1981, ISBN 83-01-00958-6
 
[[Kategoria:Interwały|Cwiercton]]