Anna Porfirogenetka: Różnice pomiędzy wersjami

| dynastia = [[Dynastia macedońska|macedońska]]

'''Anna Porfirogenetka''' ([[Język grecki|gr.]] - ''Άννα''; ur. 13 marca 963, zm. 1011<ref>Datę roczną zgonu Anny zanotowała ''Najstarza kronika kijowska. Powieść minionych lat'', Wrocław 2005, s. 115.</ref>) – księżna ruska, żona [[Włodzimierz I Wielki|Włodzimierza Wielkiego]]. Pochodziła z dynastii macedońskiej, panującej w [[Cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]]. Była córką cesarza [[Roman II|Romana II]] i jego drugiej żony – Teofano. Po zajęciu w 988 roku przez [[Rusini|Rusinów]] greckiego miasta [[Chersonez Taurydzki|Korsuń]] na [[Krym]]ie, Anna została obiecana za żonę Włodzimierzowi Wielkiemu przez swojego brata - cesarza [[Bazyli II Bułgarobójca|Bazylego II]]. Był to jeden z warunków umowy o pomocy militarnej dla Bizancjum ze strony [[Ruś Kijowska|Rusi Kijowskiej]].

Anna była jedyną siostrą cesarzy Bazylego II i [[Konstantyn VIII|Konstantego VIII]]. Urodziła się dwa dni przed śmiercią swego ojca -– cesarza Romana II. Kronikarz [[Jan Skylitzes]] odnotował dokładną datę jej urodzin -– 13 marca 963 roku. Według relacji Skylitzesa dwudziestoczteroletni ojciec Anny zmarł od wyczerpania organizmu na skutek rozpustnego trybu życia. JednakPrawdopodobnie prawdopodobniejednak został otruty. W tym samym roku cesarzem został dowódca armii bizantyjskiej -– [[Nicefor II Fokas]], który wziął za żonępoślubił wdowę po Romanie II -– Teofano.

Dziad Anny, – cesarz [[Konstantyn VII Porfirogeneta]] – w 949 roku napisał dla swojego syna traktat ''O zarządzaniu państwem'', w którym wyraził swój stosunek do zawierania małżeństwmariaży politycznych władcówpomiędzy władcami Bizancjum za władcami ludów północnych, w tym z Rusinami:

{{Cytat|Jeżeli kiedykolwiek którykolwiek z tych niewiernych i pogańskich plemion północnych poprosi o więzy krwi przez ślub z [[Basileus (Bizancjum)|basileusem]] rzymskim, czyli albo córkę jego otrzymać za żonę, albo wydać swoją córkę za basileusa bądź syna basyleusa, powinieneś odmówić tej nierozumnej prośbie. [...] Poniewać każdy naród ma inne obyczaje, inne prawo i ustawy, on powinien trzymać się swoich porządków i związki dla zmieszania krwi zawierać i tworzyć wewnątrz jednego narodu<ref>Константин Багрянородный, ''[http://www.vostlit.info/Texts/rus11/Konst_Bagr_2/text13.phtml О народах, соседствующих с турками]'', w: ''Об управлении империей'' [http://www.vostlit.info/Texts/rus11/Konst_Bagr_2/text13index.phtml?id=6412 ''Об управлении империей''].</ref>.}}

Wyjątek Konstantyn VII Porfirogeneta uczynił dla dynastii, panujących w Europie Zachodniej. Mimo że w Bizancjum przywiązywano dużą wagę do rangi rodziny cesarskiej, okoliczności polityczne wymagały zawierania sojuszy z sąsiednimi ludami poprzez małżeństwa. Ojczym Anny - Nicefor II Fokas -– planował małżeństwa swoich pasierbów -– Bazylego i Konstantego -– z bułgarskimi księżniczkami. Jednak przewrótPrzewrót, w którym brała udział cesarzowa Teofano, zniweczył te plany. Cesarz został zamordowany, a na tronie bizantyjskim zasiadł siostrzeniec Nicefora II i kochanek Teofano – [[Jan I Tzimiskes]]<ref>G. -Ostrogorski, siostrzeniec''Dzieje NiceforaBizancjum'', IIWarszawa 2008, s. 293–294.</ref>. Po śmierci Jana I w 976 roku władzę w cesarswie objęli bracia Bazyli i Konstanty, a ich siostra -– [[Porfirogeneta|zrodzona w purpurze]] Anna dojrzała do zamążpójścia.

W 988 lub 989 poślubiłaroku [[WłodzimierzAnna Ipoślubiła Wielki|Włodzimierza I Wielkiego]]. Kwestią sporną jest potomstwo Anny. Starsza literatura przyjmowała, że zmarła [[bezdzietność|bezpotomnie]]. Obecnie to stanowisko ulega pewnej modyfikacji. Według jednej z hipotez miała dwóch synów: [[Święty Borys|Borysa Świętego]], księcia rostowskiego, i [[Święty Gleb|Gleba Świętego]], księcia muromskiego, oraz córkę Teofano, żonę Ostomira, posadnika Nowogrodu<ref>[[Andrzej Poppe|A. Poppe]], ''Walka o spuściznę po Włodzimierzu Wielkim 1015-1019'', "[[Kwartalnik Historyczny]]" 102, 1995/3-4, s. 4-22.</ref>. Niektórzy badacze przypuszczają, że córką Anny była [[Maria Dobroniega]], ale większa popularnością cieszy się stanowisko, że Maria Dobroniega pochodziła z ostatniego małżeństwa Włodzimierza.

== ŹródłaBibliografia ==