Komanderia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
guo
Linia 2:
'''Komanderia''' ({{chińskie|c=郡|hp=jùn}}) – historyczna jednostka administracyjna w [[Chiny|Chinach]]. W czasach dynastii [[Dynastia Zhou|Zhou]] komanderie były jednostkami poniżej powiatów (''xian'', 县). Podczas reform przeprowadzonych w państwie [[Państwo Qin|Qin]] przez [[Shang Yang]]a (IV w. p.n.e.) hierarchię odwrócono i będące odtąd jednostkami niższego szczebla powiaty łączono w komanderie<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia historyczna świata| tom = X| wydawca = Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres| miejsce = Kraków | rok = 2002| strony = 97 | isbn = 83-85909-72-9}}</ref>. System ten wprowadził później w zjednoczonym państwie pierwszy cesarz, [[Qin Shi Huang]], dzieląc Chiny na 36 komanderii (liczba ta wzrosła później na skutek ekspansji cesarstwa na południe)<ref>{{cytuj książkę |autor = John King Fairbank| tytuł = Historia Chin. Nowe spojrzenie| wydawca = Bellona/Marabut| miejsce = Warszawa-Gdańsk| rok = 2004| strony = 53| isbn = 83-1109726-7}}</ref>. Na czele komanderii stało dwóch urzędników, wojskowy i cywilny, których praca była koordynowana przez podlegającego bezpośrednio dworowi cenzora<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia historyczna świata| tom = III| wydawca = Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres| miejsce = Kraków | rok = 2000| strony = 43 | isbn = 83-85909-61-3}}</ref>.
 
Po objęciu władzy przez [[Dynastia Han|Hanów]] zreformowano system administracyjny, wprowadzając podział kraju na prowincje (''zhou'', 州), stojące wyżej od dotychczasowych komanderii<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia historyczna świata| tom = III| wydawca = Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres| miejsce = Kraków | rok = 2000| strony = 46 | isbn = 83-85909-61-3}}</ref>. Na niższym szczeblu kraj dzielił się we wschodniej części na 10 królestw lennych (''guo'', 國), zaś komanderie w liczbie 14 pozostawiono jako jednostkę podziału terytorialnego na zachodzie imperium. W późniejszym okresie władcy dynastii Han dążyli do decentralizacji władzy lokalnej i w [[108 p.n.e.]] liczba komenderii wzrosła do 84, zaś królestw do 18<ref>{{cytuj książkę |autor = John King Fairbank| tytuł = Historia Chin. Nowe spojrzenie| wydawca = Bellona/Marabut| miejsce = Warszawa-Gdańsk| rok = 2004| strony = 55| isbn = 83-1109726-7}}</ref>.
 
Za panowania dynastii [[Dynastia Sui|Sui]] komanderie stopniowo zastępowano prefekturami ''zhou'' (州). Ostatecznie znikły one z administracyjnego języka Chin po dojściu do władzy dynastii [[Dynastia Tang|Tang]], kiedy to cesarstwo podzielono na 10 (później 15) wielkich okręgów zwanych ''dao'' (道), dzielących się w dalszym rzędzie na prefektury (''zhou'') i powiaty (''xian'')<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia historyczna świata| tom = X| wydawca = Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres| miejsce = Kraków | rok = 2002| strony = 109 | isbn = 83-85909-72-9}}</ref>.