Jajnik: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ChuispastonBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (robot dodaje hu:Petefészek
m Dodanie linku do homologicznego narządu u samców/mężczyzn.
Linia 9:
[[Plik:Scheme female reproductive system-pl.svg|thumb|250px|Schemat żeńskiego układu płciowego]]
{{wikisłownik|jajnik}}
'''Jajnik''' (łac. ''ovarium'') – parzysty [[narząd]], występujący u kobiet i samic [[zwierzęta|zwierząt]], odpowiednik rozwojowy [[Jądro (anatomia)|jąder]].
'''Jajnik''' (łac. ''ovarium'') – parzysty [[narząd]], występujący u kobiet i samic [[zwierzęta|zwierząt]]. U dojrzałej kobiety ma kształt spłaszczonej [[elipsoida|elipsoidy]] o wielkości 5×3×1&nbsp;cm i masie 6-8 g<ref name ="Urbanowicz">{{Cytuj książkę | nazwisko = Urbanowicz | imię = Zygmunt | tytuł = Mała encyklopedia anatomii człowieka | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Czelej | miejsce = Lublin | isbn = 83-89309-09-2 | strony = 143}}</ref><ref name ="Pituchowa">{{Cytuj książkę | nazwisko = Sokołowska -Pituchowa (red.) | imię = Janina | tytuł = Anatomia człowieka : podręcznik dla studentów medycyny | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | isbn = 83-200-2832-9 | strony = 398 -402 }}</ref>. Jajniki leżą wewnątrz jamy [[otrzewna|otrzewnej]]<ref name ="Pituchowa"/> przy bocznych ścianach [[Kość miedniczna|miednicy]] na tylnej powierzchni wiązadeł szerokich [[macica|macicy]], do których przywiązane są za pomocą krótkich [[krezka|krezek]]. Górne bieguny jajników objęte są przez jajowody. Jajniki służą podwójnemu celowi – wytwarzaniu komórek [[jajo (biologia)|jajowych]] oraz wydzielaniu żeńskich [[hormon]]ów płciowych, [[Estrogeny|estrogenów]], [[progesteron]]u, [[relaksyna|relaksyny]] i androgenów<ref name ="Urbanowicz"/>.
 
'''Jajnik''' (łac. ''ovarium'') – parzysty [[narząd]], występujący u kobiet i samic [[zwierzęta|zwierząt]]. U dojrzałej kobiety ma kształt spłaszczonej [[elipsoida|elipsoidy]] o wielkości 5×3×1&nbsp;cm i masie 6-8 g<ref name ="Urbanowicz">{{Cytuj książkę | nazwisko = Urbanowicz | imię = Zygmunt | tytuł = Mała encyklopedia anatomii człowieka | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Czelej | miejsce = Lublin | isbn = 83-89309-09-2 | strony = 143}}</ref><ref name ="Pituchowa">{{Cytuj książkę | nazwisko = Sokołowska -Pituchowa (red.) | imię = Janina | tytuł = Anatomia człowieka : podręcznik dla studentów medycyny | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | isbn = 83-200-2832-9 | strony = 398 -402 }}</ref>. Jajniki leżą wewnątrz jamy [[otrzewna|otrzewnej]]<ref name ="Pituchowa"/> przy bocznych ścianach [[Kość miedniczna|miednicy]] na tylnej powierzchni wiązadeł szerokich [[macica|macicy]], do których przywiązane są za pomocą krótkich [[krezka|krezek]]. Górne bieguny jajników objęte są przez jajowody. Jajniki służą podwójnemu celowi – wytwarzaniu komórek [[jajo (biologia)|jajowych]] oraz wydzielaniu żeńskich [[hormon]]ów płciowych, [[Estrogeny|estrogenów]], [[progesteron]]u, [[relaksyna|relaksyny]] i androgenów<ref name ="Urbanowicz"/>.
 
Od chwili osiągnięcia przez kobietę dojrzałości płciowej ([[pokwitanie]]) aż do wygaśnięcia jej funkcji rozrodczej ([[Przekwitanie|menopauza]] – przekwitanie), tj. przez okres około 35-40 lat – co ok. 28 dni dojrzewa w jajniku tzw. [[pęcherzyk Graafa]], zawierający komórkę [[jajo (biologia)|jajową]]. Dojrzały do pęknięcia pęcherzyk ma średnicę około 1 -1,5&nbsp;cm, a komórka [[jajo (biologia)|jajowa]] około 0,2&nbsp;mm<ref name ="Urbanowicz2">{{Cytuj książkę | nazwisko = Urbanowicz | imię = Zygmunt | tytuł = Mała encyklopedia anatomii człowieka | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Czelej | miejsce = Lublin | isbn = 83-89309-09-2 | strony = 243 }}</ref>. Dojrzewanie pęcherzyka zachodzi pod wpływem [[Hormon folikulotropowy|FSH]], zaś pod wpływem [[Hormon luteinizujący|LH]] dochodzi do zwiększenia ilości płynu w pęcherzyku i wreszcie jego pęknięcia<ref name ="Urbanowicz2"/>. Gdy pęcherzyk pęka, [[jajo (biologia)|jajo]] dostaje się do [[jajowód|jajowodu]], a z pozostałej części pęcherzyka powstaje ciałko czerwone, natomiast z niego [[ciałko żółte]], które wydziela progesteron konieczny dla umożliwienia wszczepienia zapłodnionego jaja w [[endometrium|śluzówkę macicy]] <ref name ="Urbanowicz"/>.