Pax Britannica: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne |
||
Linia 2:
Idea ta, oparta była na [[Pax Romana]], wywodzącego się ze [[Cesarstwo rzymskie|starożytnego Rzymu]]. Jej celem było wpływanie na losy świata, a przede wszystkim [[Imperium brytyjskie|Imperium Brytyjskiego]], za pomocą idei oraz koncepcji epoki elżbietańskiej, [[chrześcijaństwo|religii chrześcijańskiej]] oraz rozwijającej się [[etyka|etyki]] wolnego handlu.
Od XVI w. Anglia, a od XVIII w. wielka Brytania konkurowała na morzach z Hiszpanią, Holandią i Francją. Za moment osiągniecia przez Wielką Brytanię światowej hegemonii uznać można już zwycięstwo w [[wojna siedmioletnia|wojnie siedmioletniej]] w [[1763]] nad konkurencją ze strony Francji.<ref>''„Wojna 7 letnia dała Anglii absolutną przewagę na morzu, jej flota dominowała na oceanie atlantyckim i indyjskim (…) Powstało pierwsze kolonialne imperium brytyjskie obejmujące bezgraniczne posiadłości europejskie i władztwo mórz. Zasada równowagi sił w stosunkach europejskich, zapewniła Anglii hegemonię w świecie(..) godziła przede wszystkim we Francję – pokonanego, lecz zawsze jeszcze groźnego przeciwnika i rywala na szlakach morskich”'' Z.Libiszowska: ''Thomas Jefferson''. Ossolineum, 1984 s. 25</ref>. Jednakże szybko owa pax britannica uległa zachwianiu gdy zbuntowały się kolonie w Ameryce Północnej (1774) i powstały [[Stany Zjednoczone|USA]] a następnie na pocz. XIX wieku wyzwanie brytyjskiej potędze rzuciła ponownie [[Francja]] z [[Napoleon Bonaparte|Napoleonem Bonaparte]] na czele.
Dopiero pokonanie Napoleona w [[1815]] oznaczało zaistnienie na nowo brytyjskiej hegemonii, tym razem na dłuższy juz okres. Wielka Brytania po 1815 bywa określana jako "pierwsze supermocarstwo"<ref> zob: ''The world's first superpower : the rise of the British Empire from 1497 to 1901''</ref><ref>''"Wielka Brytania wyłoniła się jako światowe supermocarstwo po ostatecznym pokonaniu Napoleona 18 VI 1815 pod Waterloo"''zob: http://www.international-issues.org/wp/?p=214</ref>.Mimo to potencjalnym przeciwnikiem nadal pozostawała Francja (rywalizacja w Afryce) a także Rosja (wielka gra w Azji Centralnej). Jednakże [[Epoka wiktoriańska]] stanowiła szczyt brytyjskiej potęgi w historii -w porównaniu do innych mocarstw świata - co uwidaczniało się szczególnie w dominacji floty. U jej schyłku - pocz. XX w. , pojawili się nowi rywale - przede wszystkim [[Niemcy]] i [[USA]] na polu militarnym i gospodarczym. Za koniec brytyjskiej hegemonii uznaje się najczęściej wybuch [[I wojna światowa|I wojny światowej]] w [[1914]].
| |||