Regalia (gospodarka): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poszerzenie
Linia 1:
{{w edycji|Tar Lócesilion}}
'''Regalia''' -(także to'''ducalia''') – dziedziny [[gospodarka|gospodarki]] zastrzeżone wyłącznie dla panującego. Te specjalne uprawnienia (regalia – [[król]]aewskie, ducalia – [[książę]]ce) wynikały z [[Prawo książęce|prawa książęce]] i [[Monarchia patrymonialna|patrymonialnego]] założenia, iż monarchapaństwo jest właścicielemprywatną państwawłasnością monarchy. Choć charakterystyczne dla [[wczesne średniowiecze|wczesnego średniowiecza]], niektóre z regaliów utrzymały się przez kilka następnych stuleci.
 
== Przykładowe regalia: ==
*Podstawowe i najstarsze było regale ziemi - cała ziemia (wszystkie grunty) w [[Państwo|państwie]], o ile król jejnie komuś niezostała nadałalienowana, należynależała do panującego
* regale łowieckie - wyłączne prawo panującego do łowów na grubego zwierza (żubry, tury, jelenie, niedźwiedzie, bobry), a także wyłączenie niektórych kompleksów leśnych do jego wyłącznej dyspozycji
* regale [[Rybołówstwo|rybołówstwa]] - wyłączność na połówłowienie ryb największymi sieciami i łapanie ryb w stałe pułapki
* regale solnegórnicze - wyłączność na wydobycie [[Sól kuchennaKopalnia|soliwydobycie kopalin]], także na gruntach nienależących do monarchy
** regale górniczesolne - wyłączność na wydobycie [[Kopalnia|wydobycieSól kopalinkuchenna|soli]], wyszczególnione ze względu na wysoką wartość soli
 
* regale targu - wyłączne prawo zakładania [[targ]]ów
Istniały także regalia związane z rozwojem gospodarczym:
* regale grodowe - wyłączne prawo posiadania [[Gród|grodów obronnych]]
* regale karczmytargu - wyłącznośćwyłączne naprawo zakładaniezakładania [[Karczma|karczemtarg]]ów
* regale młynnekarczmy - wyłączność budowyna zakładanie [[młyn zbożowyKarczma|młynówkarczem]]
* regale menniczemłynne - wyłącznewyłączność prawobudowy [[Emisjamłyn pieniądzazbożowy|bicia monetymłynów]]
* regale cełmennicze - wyłącznośćwyłączne na pobieranieprawo [[cłoEmisja pieniądza|cełbicia monety]]
* regale ceł – wyłączność na pobieranie [[cło|ceł]]
* regale bartne - wyłączne prawo panującego (króla, księcia) do drzew bartnych znajdujących się we wszystkich dobrach
* regale grodowe - wyłączne prawo posiadaniabudowy i utrzymywania [[Gród|grodów obronnych]]
* regale bartne - wyłączne prawo panującego (króla, księcia) do drzew bartnych znajdujących się we wszystkich dobrach
 
== Bibliografia ==