Waldemar II Zwycięski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
WP:SK, infobox, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Władca kraju infobox
| król = Waldemar II Zwycięski
| tytulatura =
| grafika = [[plik:Valdemar sejr.jpg|200px]]
| herb grafika =
| sygnatura grafika =
| dewiza =
| tytuł = [[władcy Danii|król Danii]]
| data koronacji =
| od = 1202
| do = 1241
| poprzednik = [[Kanut VI]]
| następca = [[Eryk IV Denar od pługa]]
| dynastia = [[Estrydsenidzi]]
| urodzony = 1170
| zmarł = 28 marca 1241
| Miejsce pochówku = [[Ringsted]]
| ojciec = [[Waldemar I Wielki]]
| matka = [[Zofia Włodzimierzówna]]
| żona = [[Małgorzata Dagmara]], Berengaria
| dzieci = Waldemar III, [[Eryk IV Denar od pługa|Eryk]], [[Abel (król duński)|Abel]], [[Krzysztof I|Krzysztof]], Zofia
| rodzeństwo = [[Kanut VI]]
| odznaczenia =
| commons = Valdemar II of Denmark
| source =
| quote =
}}
[[Plik:Flag of Denmark ubt.jpeg|thumb|150px|Dannebrog]]
[[Plik:Ringsted. Grób króla Waldemara II.JPG|thumb|220px|Grób króla Waldemara i jego pierwszej żony Dagmar w kościele w Ringsted]]
'''Waldemar II Zwycięski''' (ur. w [[1170]], zm. [[28 marca]] [[1241]] roku) - [[władcy Danii|król]] [[Dania|Danii]] w latach [[1202]] - [[1241]]1202–1241.
 
SynBył synem króla Danii [[Waldemar I Wielki|Waldemara I Wielkiego]] (zm. 1182) i księżniczki ruskiej [[Zofia Włodzimierzówna|Zofii]] (zm. 1198), córki Włodzimierza nowogrodzkiego (istnieje mniejszościowy pogląd, że była córką Wołodara, księcia mińskiego). Brat króla [[Kanut VI|Kanuta VI]], swego poprzednika na tronie duńskim. Dwukrotnie żonaty: pierwszą żoną była [[Małgorzata Dagmara|Dagmar, zwana również Małgorzatą]] (zm. 1213), córka króla Czech [[Przemysł Ottokar I|Przemysła Ottokara I]], drugą żoną była Berengaria (zm. 1221), córka króla Portugalii [[Sancho I Kolonizator|Sanczo I Kolonizatora]]. Z pierwszego małżeństwa pochodził syn Waldemar III (zm. 1231 w wieku 16 lat), pozostałe dzieci pochodziły z drugiego małżeństwa, byli to królowie Danii [[Eryk IV Denar od pługa|Eryk IV]], [[Abel (król duński)|Abel]], [[Krzysztof I]] i córka Zofia (zm. 1247), która została żoną Jana I margrabiego Brandenburgii z [[Dynastia askańska|dynastii askańskiej]]. Waldemar I miał także dwójkę bastardów: Nielsa I (zm. 1218/1219), hrabiego Halland oraz Knuta księcia Estonii, Blekinge i Lolland (zm. 1260).
 
Waldemar Zwycięski uważany jest za jednego z lepszych królów w historii [[Średniowiecze|średniowiecznej]] Danii{{fakt|data=2010-03}}.
 
W 1210 r.roku wyprawił się do [[Prusy (kraina historyczna)|Prus]], po drodze hołd złożył mu książę gdański [[Mściwój I gdański|Mściwoj I]]. Zwierzchność duńską musiały uznać również niektóre [[Prusowie|plemiona pruskie]]. Sambów Waldemar zapewne zmusił do oddania grodu Preghore biskupowi misyjnemu Prus -, [[Christian z Oliwy|Chrystianowi]]. Te sukcesy okazały się jednak nietrwałe. Mściwoj gdański już w 1212 r.roku uczestniczy w zjeździe z [[Leszek Biały|Leszkiem Białym]] i [[Konrad I mazowiecki|Konradem mazowieckim]]. Zapewne wówczas ponownie uznaje zwierzchność [[Kraków|Krakowa]].
 
Największym osiągnięciem Waldemara II było podbicie [[Estonia|Estonii]] w roku [[1219]]. Legenda mówi, ze podczas bitwy niebo przybrało kolor czerwony i pojawił się na nim biały krzyż. Ten symbol, ''Dannebrog'', do dziś stanowi [[Flaga Danii|flagę Danii]]. Estonia pozostała pod duńską administracją do roku [[1346]].
 
W [[1223]] roku Waldemar wdał się w konflikt z Henrykiem ze Schwerinu, który za nieuszanowanie swoich pretensji spadkowych uwięził go wraz z synem w zamku w [[Dannenberg (Elbe)|Dannenbergu nad Łabą]]. Cesarz [[Fryderyk II Hohenstauf|Fryderyk II]] zaoferował zapłacenie okupu, ale po zawarciu układu w tej sprawie zainterweniował papież [[Honoriusz III]], który zagroził Henrykowi [[interdykt]]em. Wtedy cesarz wycofał się i jako mediatora wysłał wielkiego mistrza [[zakon krzyżacki|krzyżackiego]] [[Hermann von Salza|Hermanna von Salza]]. [[24 lipca]] [[1224]] zawarto za jego pośrednictwem układ, który nie wszedł jednak w życie. Wybuchła wojna, która doprowadziła do nowego, jeszcze mniej korzystnego dla Danii układu, na mocy którego Dania traciła wszystkie podbite ziemie słowiańskie z wyjątkiem [[Rugia|Rugii]]. W [[1225]] roku Waldemar został uwolniony, jego syn wyszedł z więzienia rok później.
 
W [[1227]] roku Waldemar zaatakował północne terytoria [[NiemcyŚwięte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego|I Rzeszy]] z nadzieją odzyskania utraconych terytoriówziem, został jednak pokonany w [[Bitwa pod Bornhöved|bitwie pod Bornhöved]]. Porażka ta oznaczała koniec duńskiego panowania nad [[Morze Bałtyckie|Bałtykiem]]. Od tego momentu król skupił się na wewnętrznym wzmacnianiu kraju - stworzył pierwszy duński kodeks prawa (''Jyske Lov''), ukończony w [[1241]] roku (zob. ''[[Codex Holmiensis]]'').
 
Zgodnie z obowiązującymi wówczas w Europie tendencjami Waldemar podzielił w testamencie państwo między swych synów. Otrzymali on następujące dzielnice:
* [[Abel (król duński)|Abel]] - [[Półwysep Jutlandzki|Płw. Jutlandzki]] i [[Szlezwik-Holsztyn]]
* [[Krzysztof I]] - [[Lolland]] i [[Falster]]
* Knut - [[Blekinge]]
* Niels II (wnuk, syn Nielsa I) - pn. [[Halland]]
 
=== Bibliografia ===
* Czapliński, W., Górski, K. (1965) ''Historia Danii'', Wrocław: Ossolineum
 
{{Władca-Dania|urząd=król Danii|lata=1202 - 12411202–1241|poprzednik=[[Kanut VI]]|następca=[[Eryk IV Denar od pługa]]}}
 
[[Kategoria:Władcy Danii]]