Bitwa pod Stamford Bridge: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Belissarius (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Belissarius (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 22:
'''Bitwa pod Stamford Bridge''' została stoczona [[25 września]] [[1066]] roku, około 3 km na północ od [[York]]u. Jest ona uważana za zamknięcie okresu [[wikingowie|wikińskich]] najazdów na [[Wielka Brytania|Wyspy Brytyjskie]].
 
==Przyczyny konfliktu==
Gdy wojska [[Norwegia|norweskiego]] króla [[Harald III Surowy|Haralda Hardraadye]] w sile około dziewięciu tysięcy ludzi na 300 [[drakkar]]ach wylądowały w północnej Anglii, król angielski [[Harold II|Harold Godwinson]] wyruszył im naprzeciw. Celem Haralda Hardraady było opanowanie kraju i zjednoczenie ziem, które do 1035 roku pozostawały pod władaniem [[Kanut Wielki|Kanuta Wielkiego]]. Zanim wojska angielskie dotarły na miejsce, Norwegowie zajęli York i zwyciężyli oddziały Edwina, [[earl]]a [[Mercja|Mercji]] i Morkara, earla [[Nortumbria|Northumbrii]] w kilku potyczkach. Szybki marsz Anglosasów zapobiegł dalszym sukcesom najeźdźców. Pojawienie się wojsk Harolda zaskoczyło ich i zmusiło do stoczenia walnej bitwy. Armia angielska posiadała pewną przewagę liczebną: przeciw pięciu tysiącom Norwegów stanęło sześć - dziewięć tysięcy Anglosasów. Wojska norweskie w bitwie pod Stamford Bridge poniosły druzgocącą klęskę: straciły ponad 4500 zabitych (90 procent żołnierzy), w tym dowódcę, króla Haralda, który zginął trafiony strzałą w gardło. Spośród trzystu [[drakkar]]ów, na jakich przypłynęli Norwegowie, do kraju odpłynęło zaledwie dwadzieścia cztery; na obsadzenie tylko takiej liczby okrętów starczyło zdolnych do żeglugi ludzi. Straty po stronie angielskiej nie są znane, były one jednak wielokrotnie niższe niż po stronie norweskiej, gdyż tak duża liczba ofiar wśród Norwegów wynikła m.in. z powodu dobicia wielu rannych przez zwycięzców.
5 stycznia 1066 roku zmarł schorowany król [[Anglia|Anglii]], [[Edward Wyznawca]], a już następnego dnia [[Witenagemot|witany]] ogłosiły następcą głównego pretendenta do tronu, [[Harold II|Harolda Godwinsona]]. Król Norwegii nie zapomniał, że jako jeden ze spadkobierców [[Kanut Wielki|Kanuta Wielkiego]], może również ubiegać się o panowanie nad tym bogatym krajem. Jednym z jego pierwszych kroków, po ostatecznym opanowaniu norweskiego tronu, było wysłanie do [[Londyn]]u posłów z zapewnieniem o pokojowych zamiarach.
 
W pierwszych latach panowania nie miał możliwości zająć się Anglią: zbytnio pochłaniała go walka o [[Dania|duńskie]] domeny z [[Swen II Estrydsen|Swenem Estrydsenem]], aczkolwiek ekspedycja na zachód jego syna [[Magnus II Haraldsson|Magnusa]] w roku 1058 świadczyła, że ambitne plany Haralda nie ostygły. Zimą 1065/1066 mógł wreszcie działać otwarcie, tym bardziej, że z [[Flandria (region)|Flandrii]], Anglii i [[Normandia|Normandii]] nadchodziły interesujące wieści. Kwestie prawne, co do legalności jego zamiarów, nie miały znaczenia. Zachodziło natomiast pytanie, czy będzie w stanie pokonać konkurentów – Harolda Godwinsona i [[Wilhelm Zdobywca|Wilhelna]], księcia Normandii. Harald Hardraada był pewien, że tak. Emisariusze, którzy przybyli do [[Trondheim]] w imieniu Tostiga, wygnanego z Anglii brata Harolda, utwierdzili go w tym przekonaniu. Trudno uwierzyć, że w Normandii nie wiedziano o jego przygotowaniach, tym bardziej, że 200 [[drakkar]]ów zgromadzono w [[Solund]] dla jakiegoś określonego celu. Po zawarciu pokoju z Danią celem tym mogła być tylko Anglia.
Po tej bitwie nigdy już skandynawscy [[Normanowie]] nie najeżdżali Anglii.
 
==Przebieg bitwy==
Gdy wojska Haralda i Tostiga w sile około dziewięciu tysięcy ludzi na 300 drakkarach (wraz z posiłkami z [[Orkady|Orkadów]]) wylądowały w północnej Anglii, król angielski wyruszył im naprzeciw. Zanim wojska anglosaskie dotarły na miejsce, Norwegowie zajęli York i zwyciężyli oddziały Edwina, [[earl]]a [[Mercja|Mercji]] i Morkara, earla [[Nortumbria|Northumbrii]] w całodniowym starciu pod [[Fulford]]. Bitwa była gwałtowna i kosztowała obie strony wielu zabitych i rannych.
 
Gdy wojska [[Norwegia|norweskiego]] króla [[Harald III Surowy|Haralda Hardraadye]] w sile około dziewięciu tysięcy ludzi na 300 [[drakkar]]ach wylądowały w północnej Anglii, król angielski [[Harold II|Harold Godwinson]] wyruszył im naprzeciw. Celem Haralda Hardraady było opanowanie kraju i zjednoczenie ziem, które do 1035 roku pozostawały pod władaniem [[Kanut Wielki|Kanuta Wielkiego]]. Zanim wojska angielskie dotarły na miejsce, Norwegowie zajęli York i zwyciężyli oddziały Edwina, [[earl]]a [[Mercja|Mercji]] i Morkara, earla [[Nortumbria|Northumbrii]] w kilku potyczkach. Szybki marsz Anglosasów zapobiegł dalszym sukcesom najeźdźców. Pojawienie się wojsk Harolda zaskoczyło ich i zmusiło do stoczenia walnej bitwy. Armia angielska posiadała pewną przewagę liczebną: przeciw pięciu tysiącom Norwegówpozostałych stanęłopo sześćostatniej -bitwie [[Wikingowie|Wikingów]] stanęło dziewięć-dziesięć tysięcy Anglosasów. Wojska norweskie w bitwie pod Stamford Bridge poniosły druzgocącą klęskę: straciły ponad 45003700 zabitych (90 procent żołnierzy), w tym dowódcę, króla Haralda, który zginął trafiony strzałą w gardło. Spośród trzystu [[drakkar]]ów, na jakich przypłynęli Norwegowie, do kraju odpłynęło zaledwie dwadzieścia cztery; na obsadzenie tylko takiej liczby okrętów starczyło zdolnych do żeglugi ludzi. Straty po stronie angielskiej nie są znane, były one jednak wielokrotnie niższe niż po stronie norweskiej, gdyż takwielu dużaWikingów liczbazostało ofiarzabitych wśródprzez Norwegówzwycięzców wynikłapodczas m.in.ucieczki zdo powodumiejsca dobiciacumowania wielu rannych przez zwycięzcówdrakkarów.
Po tej bitwie skandynawscy [[Normanowie]] jeszcze tylko raz najechali Anglię, ale zostali ostatecznie pokonani przez Wilhelma Zdobywcę w roku 1070.
 
Król angielski Harold nie nacieszył się owocami swego zwycięstwa. Zaraz po nim wyruszył przeciw kolejnemu najeźdźcy, który 29 września 1066 roku wylądował na południu kraju – [[Normandia|Normanom francuskim]] pod wodzą [[Wilhelm Zdobywca|Wilhelma Zdobywcy]] – i niespełna 3 tygodnie później, 14 października 1066 roku, zginął w przegranej [[Bitwa pod Hastings|bitwie pod Hastings]].