Paleoceńsko-eoceńskie maksimum termiczne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Linki zewnętrzne: linki zewnętrzne
ŚN240
Linia 1:
[[Plik:65_Myr_Climate_Change.png|thumb|270px|Zmiany klimatu w ciągu ostatnich 65 mln lat. PETM pokazane w prawym górnym rogu. Ze względu na metodykę badań, rzeczywista skala PETM może być zaniżona 2-4 razy.]]
'''Paleoceńsko-eoceńskie maksimum termiczne''' ([[język angielski|ang.]] Paleocene–Eocene Thermal Maximum, '''PETM''') - wydarzenie na granicy epoki [[paleocen]]u i [[eocen]]u (ok. 55,8 mln lat temu), które odznaczyło się nabardziej znaczącym i gwałtownym zaburzeniem klimatu w [[Era kenozoiczna|erze kenozoicznej]]. Czasami używana jest też nazwa '''eoceńskie maksimum termiczne 1''' ('''ETM1'''), a dawniej używano określenia '''maksimum termiczne późnego paleocenu''' ('''LPTM''').<ref name=Katz1999>
Katz, M., et al. (1999). "The Source and Fate of Massive Carbon Input During the Late Paleocene Thermal Maximum." ''Science'' 286 (November): 1531-3.
</ref>
 
W PETM w ciągu 20 000 lat nastąpił globalny wzrost temperatury o 6&nbsp;°C, korelujący się ze wzrostem poziomu morza ze względu na ogrzewanie się oceanów.<ref>Kennett, J.P. & Stott, L.D. 1991. Abrupt deep-sea warming, palaeoceanographic changes and benthic extinctions at the end of the Palaeocene. Nature, 353: 225-229</ref> WzrosłoW oceanach wzrosło również stężenie [[dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]] i spadła zawartość tlenu<ref name="ŚN240">{{cytuj pismo|nazwisko=Kump|imię=Lee R.|tytuł=Ostatnie wielkie ocieplenie|czasopismo=Świat Nauki|wydawca=Prószyński Media|wolumin=nr. 8 (240)|issn=0867-6380|data=sierpień 2011|strony=44-49}}</ref>. Wydarzenie utożsamiane jest ze zmianami w atmosferycznej i oceanicznej cyrkulacji, masowym wymieraniem głębokowodnego [[bentos]]u i punktem zwrotnym w życiu [[ssakssaki|ssaków]]ów lądowych, ze względu na pojawienie się wielu istniejących do dziś [[rząd (biologia)|rzędów]] ssaków.
 
Wzrost temperatury był spowodowany emisją dwutlenku węgla w wyniku aktywności wulkanicznej co spowodowało wzrost temperatury oceanów co spowodowało emisje metanu z hydratów znajdujących się na dnie oceanów. Dalszy wzrost temperatury powodował długotrwałe pożary. Topnienie [[Wieczna zmarzlina|wiecznej]] zmarzliny uwolniło szczątki organiczne dla mikroorganizmów co było dodatkowym źródłem [[metan]]u<ref name="ŚN240"/>.
 
{{przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
Linia 11 ⟶ 15:
* [http://www.washingtonpost.com/wp-srv/national/horizon/sept98/sea.htm The Day the Sea Stood Still], Tom Yulsman, Washington Post, 1998-09-09
* [http://www.nature.com/news/2010/101111/full/news.2010.604.html Rapid warming boosted ancient rainforest], Joseph Milton. Nature, 2010-11-11
{{przypisy}}
 
[[Kategoria:Eocen]]