Monaster Gračanica: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Cerkwie Kosowa" za pomocą HotCat
Kleib (dyskusja | edycje)
m WP:SK, + szablon UNESCO, + UNESCO infobox, + rozbudowa na podst. przypisow, - martwy link, na TAB
Linia 1:
{{UNESCO infobox
[[Plik:Gracanica1.jpg|thumb|230px|Monaster Gračanica]]
| nazwa = Średniowieczne zabytki Kosowa
'''Monaster Gračanica''' – [[cerkiew (budynek)|cerkiew]] [[Matka Boska|Matki Boskiej]], w pobliżu [[Kosowo|kosowskiego]] miasta [[Prisztina]]; wzniesiona [[1320]] przez króla Milutina, stanowi jeden z cenniejszych zabytków sztuki [[Cesarstwo Bizantyńskie|bizantyjsko]]-[[Serbia|serbskiej]]; [[cerkiew (budynek)|cerkiew]] ma bardzo oryginalny układ przestrzenny (organiczne połączenie 2 [[cerkiew (budynek)|cerkwi]] krzyżowo-kopułowych) i bogatą dekorację plastyczną; wnętrze zdobią freski wykonane [[1321]]-[[1322]] przez grupę malarzy [[Macedończycy|macedońsko]]-[[Serbowie|serbskich]]; przedstawiają one m.in. portrety fundatorów--króla Milutina i królowej Jeleny, oraz cykle ikonograficzne ze Starego i Nowego Testamentu; malowidła te wykazują związek ze stylem Paleologów. Od [[1999]] monaster jest siedzibą [[biskup]]a raszko-prizreńskiego.
| grafika = Gracanica1.jpg
| kraj = {{Państwo|SRB}}
| typ = kulturowe
| kryterium = i, iii, iv
| ID = 724
| region = [[Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Europie|Europa i Ameryka Północna]]
| rok = [[2006]]
| sesja = 30
| zmiany =
| zagrożenie =
| link = http://whc.unesco.org/en/list/724
}}
'''Monaster Gračanica''' – średniowieczny klasztor [[prawosławie|prawosławny]] w pobliżu [[Kosowo|kosowskiego]] miasta [[Prisztina]]. Od 1999 monaster jest siedzibą [[biskup]]a raszko-prizreńskiego.
 
Monaster został ufundowany przez króla [[Stefan Urosz II Milutin|Milutina]] i wzniesiony w II połowie XIV wieku w miejscu XII-wiecznego kościoła, który stanął w miejscu VI-wiecznej bazyliki wczesnochrześcijańskiej{{r|UNESCO142}}. Z zabudowań klasztornych do naszych czasów zachowała się jedynie cerkiew Matki Boskiej{{r|UNESCO142}}.
=== Linki zewnętrzne ===
 
{{Commons|Category:Gracanica Monastery}}
13 lipca 2006 monaster został wpisany na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę dziedzictwa kulturowego UNESCO]] – do istniejącego już wpisu [[Monaster Visoki Dečani|monasteru Visoki Dečani]] dodano trzy zabytki: monster Gračanica, [[Cerkiew Bogurodzicy Ljeviškiej w Prizrenie]] i [[monaster Peć]], które wspólnie tworzą wpis "Średniowieczne zabytki Kosowa" i jako całość znalazły się na liście zabytków światowego dziedzictwa w niebezpieczeństwie{{r|UNESCO}}.
* [http://www.kosovo.cerkiew.pl/index.php?module=subjects&func=viewpage&pageid=12 Witryna Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego o Monasterze w Graczanicy]
 
== Cerkiew Matki Boskiej ==
[[cerkiew (budynek)|Cerkiew]] przyklasztorna pod wezwaniem [[Matka Boża|Matki Boskiej]] została wzniesiona 1320 przez króla [[Stefan Urosz II Milutin|Milutina]] i stanowi jeden z cenniejszych zabytków sztuki [[Cesarstwo Bizantyńskie|bizantyjsko]]-[[Serbia|serbskiej]]. Świątynia ma bardzo oryginalny układ przestrzenny (organiczne połączenie dwóch [[cerkiew (budynek)|cerkwi]] krzyżowo-kopułowych) i bogatą dekorację plastyczną.
 
=== Freski ===
Wnętrza świątyni zdobią freski wykonane w latach 1321–1321 przez grupę malarzy [[Macedończycy|macedońsko]]-[[Serbowie|serbskich]]. Autorami malowideł są m.in. Michael Astrapa i Eutychios{{r|UNESCO142}}. Malowidła przedstawiają m.in. portrety fundatorów – króla Milutina i królowej Jeleny, oraz cykle ikonograficzne ze Starego i Nowego Testamentu{{r|UNESCO142}}. Freski te są przykładem stylu renesansu Paleologów{{r|UNESCO142}}.
 
<gallery>
Plik:Le roi Milutin de serbie.jpg|Portret fundatora – Milutina, XIV w.
Plik:Simonida.jpg|Portret żony Milutina, Simonidy Paleologiny, XIV w.
Plik:Meister von Gracanica (I) 001.jpg|Jan Chrzciciel, ok. 1235
Plik:Gracanica 02.jpg|Sąd Ostateczny
</gallery>
 
{{Przypisy|
* <ref name="UNESCO">{{cytuj stronę|url=http://whc.unesco.org/en/news/268|tytuł=World Heritage Committee puts Medieval Monuments in Kosovo on Danger List and extends site in Andorra, ending this year’s inscriptions|autor=UNESCO|data=2006-07-13|język=en|data dostępu=2011-11-25}}</ref>
* <ref name="UNESCO142">{{cytuj książkę|autor=UNESCO|tytuł=Serbian Medieval Monuments (Serbia and Montenegro)|strony=142|data dostępu=2011-11-25|url=http://whc.unesco.org/archive/advisory_body_evaluation/724bis.pdf|język=en}}</ref>
}}
 
{{Commonscommonscat|Category:Gracanica Monastery}}
 
{{Obiekty UNESCO w Serbii}}
 
[[Kategoria:Zabytki nieruchome]]