Sicherheitsdienst: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.6.4) (Robot poprawił zh:保安服務處 |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
[[Plik:SDInsig.gif|thumb|upright|Haftowany romb SD, znajdujący się na uniformie funkcjonariusza Sicherheitsdienst]]
'''Sicherheitsdienst des Reichsführers-SS''' ('''SD''', [[Język polski|pol]]. ''Służba Bezpieczeństwa Reichsführera SS'') – organ [[wywiad (instytucja)|wywiad]]u, [[kontrwywiad]]u i służby bezpieczeństwa [[Schutzstaffel|SS]], działający w [[III Rzesza|III Rzeszy]] w latach 1931–1945.
== Początki ==
Linia 9:
Gdy na początku lat trzydziestych ruch [[narodowy socjalizm|narodowosocjalistyczny]] w Niemczech przybierał na sile, wzrastało jego zapotrzebowanie na informacje o przeciwnikach politycznych (zarówno na terenie [[Niemcy|Niemiec]], jak i za granicą). Utworzona w 1931 r. wewnątrz partii narodowosocjalistycznej [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|NSDAP]] służba bezpieczeństwa operowała początkowo pod kryptonimem '''IC''', natomiast w sierpniu tego samego roku powstał '''Wydział IC''', który następnie przekształcony został w Służbę Bezpieczeństwa (''Sicherheitsdienst'', w skrócie SD). Organizatorem, a od 1932 r. szefem SD był [[Reinhard Heydrich]], który rozszerzał stopniowo zakres działalności informacyjno-wywiadowczej.
Kolejnym krokiem było mianowanie Heydricha szefem Policji Bezpieczeństwa ([[Sicherheitspolizei|Sipo]]) – w ten sposób pod kontrolą SD znalazła się policja państwowa (w tym policja polityczna [[Gestapo]] oraz policja kryminalna [[Kriminalpolizei|Kripo]]). Sytuacja ta spowodowała konflikty kompetencyjne pomiędzy SD a [[Abwehra|Abwehrą]] (wywiadem wojskowym). W 1939 r. SD została włączona do Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy – [[Reichssicherheitshauptamt]] (RSHA), na czele którego stanął R. Heydrich.
W pierwszych latach funkcjonowania, SD działała jako organizacja ochrony NSDAP, a po dojściu [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] do władzy, umacniała system nazistowski w Niemczech. Od chwili utworzenia RSHA, SD prowadziła trzy departamenty:
* Departament I – [[kontrwywiad|działalność wewnątrz kraju]]
* Departament II – [[wywiad (instytucja)|działalność za granicą]]
* Departament III – badania światopoglądowe.
Sicherheitsdienst na drodze działań szpiegowskich miała bardzo skromne początki i działała jako jedna z pobocznych organizacji wymyślonych przez [[Heinrich Himmler|Heinricha Himmlera]]. Mimo to dzięki poparciu Hitlera szeregi i struktura SD w latach trzydziestych uległy znacznemu rozbudowaniu, zatrudniając 3000
== II wojna światowa ==
Linia 25:
Jednym z głównych zadań organizacji było zwalczanie [[ruch oporu|ruchu oporu]]. Sicherheitsdienst z dyspozycji Hitlera wydanej w grudniu 1941 r. i rozkazu [[Oberkommando der Wehrmacht|OKW]], prowadziła m.in. akcję [[Nacht und Nebel]] ("noc i mgła"), polegającą na aresztowaniach i potajemnych wywózkach w nieznane uczestników ruchu oporu z krajów okupowanych: tysiące ludzi znikało bez jakichkolwiek śladów, czyli jak mówi kryptonim akcji: "rozpłynęli się w mgle". Funkcjonariusze SD brali także udział w operacjach masowej eksterminacji ludności [[Żydzi|żydowskiej]] w Polsce i ZSRR oraz inteligencji polskiej i innych ofiar, przewodząc w działaniach oddziałów [[Einsatzgruppen]] (formowanych z różnych niemieckich formacji bezpieczeństwa, lecz pod kierownictwem zwykle oficerów SD), które rozstrzelały ok. 2 milionów cywilów, w tym ponad 900 000 Żydów i setki tysięcy przedwojennych obywateli polskich.
W lutym 1944 r. Sicherheitsdienst przejęła także kierownictwo nad
== Większe operacje SD ==
Linia 34:
== Zobacz też ==
* [[Adolf Eichmann]] (główny koordynator [[Endlösung|ostatecznego rozwiązania]])
* [[Alfred Naujocks]] (
* [[Walter Schellenberg]] (szef wywiadu politycznego SD)
* [[Franz Alfred Six]] (szef SD na Wielką Brytanię)
| |||