Hrabstwo Barcelony: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WikitanvirBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał gl:Condado de Barcelona
drobne merytoryczne
Linia 1:
[[Plik:Aragon.png|right|thumb|200px250px|Herb hrabiów Barcelony]]
[[Plik:Comtats de la Marca Hispànica a inicis S IX.PNG|thumb|350px250px|MarchiaHrabstwa HiszpańskaMarchii Hiszpańskiej na początku IX wieku]]
[[Plik:Spain.Catalonia.Roda.de.Bara.Arc.Bera.jpg|thumb|300px|[[Arc de Berà]] na [[Via Augusta]]]]
[[Plik:Comtats de la Marca Hispànica a inicis S IX.PNG|thumb|350px|Marchia Hiszpańska na początku IX wieku]]
 
'''Hrabstwo Barcelony''' – najważniejsze z hrabstw na [[Półwysep Iberyjski|Półwyspie Iberyjskim]], które podlegały królom [[Frankowie|frankijskim]] tworząc [[Marchia Hiszpańska|Marchię Hiszpańską]].
 
== Historia ==
== Okres wczesny ==
Arabowie podbili wspomniany obszar, ale pod koniec VIII wieku [[Karolingowie]] interweniowali w północno-wschodniej części Półwyspu mając za sobą wsparcie ludności tubylczej. Panowanie frankijskie zostało umocnione przez podbicie [[Gerona|Gerony]] (785), a zwłaszcza kiedy w 801 roku [[Barcelona]] została zdobyta przez króla Akwitanii [[Ludwik I Pobożny|Ludwika I Pobożnego]]. Wtedy to włączono Barcelonę do [[Królestwo Franków|Królestwa Franków]], ustanawiając w niej hrabstwo Barcelony, zależne od króla frankijskiego. Terytorium zdobyte na muzułmanach zaczęto nazywać [[Marchia Hiszpańska|Marchią Hiszpańską]], stała się ona zbiorem hrabstw iberyjskich (właściwie katalońskich) zależnych od monarchów karolińskich.
 
Na początku władza przypadała lokalnej arystokracji plemiennej lub [[Wizygoci|wizygockiej]], ale niepodległościowe nastawienieopór, którektóry ta przejawiałaprzedstawiała skłoniłoskłonił [[Karolingowie|Karolingów]] do zastąpienia jej hrabiami pochodzenia frankijskiego. Zamierzenia niepodległościowe hrabiów katalońskich osłabły. Autonomia została skonsolidowana podpisaniemwprowadzeniem praw dziedziczenia pomiędzy rodzinami hrabiowskimi. Tej tendencji towarzyszył proces unifikacji hrabstw. Hrabia [[Wilfred Włochaty]], ostatni hrabia mianowany przez królów frankijskich kontynuował wspomnianą politykę. Zdołał zjednoczyć pod swoim panowaniem grupę hrabstw i przekazać je w spadku swoim dzieciom. Wraz z jego śmiercią w 897 r. jedność się skończyła, ale rdzeń nowego państwa utworzony przez hrabstwa Barcelony, Gerony i Vic pozostał niepodzielny.
 
== Okres ekspansji ==
W X wieku hrabiowie Barcelony wzmocnili swoją władzę i wydobyli się stopniowo spod wpływu frankijskiego. W 985 r. Barcelona, rządzona wówczas przez hrabiego [[Borrell II|Borrella II]], została zaatakowana i spalona przez muzułmanów. Hrabia schronił się wtedy w górach Montserrat oczekując pomocy króla frankijskiego, ale siły sojusznicze nie pojawiły się. W 988 r. w [[Królestwo Franków|Królestwie Franków]] wygasła dynastia [[Karolingowie|karolińska]] i została zastąpiona przez dynastię [[Kapetyngowie|kapetyńskąKapetyngów]]. [[Borrel II]] został zobligowany do złożenia przysięgi wierności nowemu królowi frankijskiemu, ale nie uczynił tego, król frankijski musiał natomiast przybyć na północ, aby rozwiązać tamtejszy konflikt. To wydarzenie zostało zinterpretowane jako punkt wyjścia dla faktycznej niepodległości Katalonii.
 
W następnych latach hrabstwo Barcelony zyskiwało znaczeniena znaczeniu i terytorium wraz z kolejnymi hrabiamiterytorialnie. Przyłączano inne hrabstwa [[Marchia Hiszpańska|Marchii Hiszpańskiej]] i prowadzono ekspansję w kierunku południowym, dzięki zwycięskim walkom z Arabami. [[Ramon Berenguer III]] wstępuje w związek małżeński z Dulcią z Prowansji, z tego powodu to hrabstwo przyłącza się doi Barcelonypółnocnym. Inne małżeństwo, [[RamonRajmund BerenguerBerengar IV|Ramona Berenguera IVI]] i(1035-1076) [[Petronelazajął Aragońska|Petroneliw Aragońskiej]] tworzy unię dynastyczną pomiędzy hrabstwem Barcelony a1067 [[Królestwo Aragonii|Królestwem AragoniiCarcassonne]], poda nazwąw 1071 [[Korona AragoniiRazès]]. RamonChciał Berenguerrozdzielić IVhrabstwo byłmiędzy swych dosynów swej[[Rajmund śmierciBerengar hrabiąII|Rajmunda BarcelonyBerengara oraz księciem AragoniiII]] i Katalonii. Syn Ramona i Petronili [[AlfonsBerengar IIRajmund AragońskiII|AlfonsBerengara Rajmunda II]]<ref>E. zostałM. pierwszymHallam, królemJ. AragoniiEverard, i''Francja zarazemw hrabiączasach...'', Barcelonys. Oba90-91.</ref>. teNie tytułyudało byłymu odsię teji porybracia dziedziczonerządzili przezrazem, wszystkich królówdo Aragonii.śmierci Mimopierwszego wszystkow hrabiowie1082 posiadali wewnątrz Korony praktycznie absolutną niezależnośćroku, utrzymującprawdopodobnie własnezamordowanego dworyprzez iBerengara prawaRajmunda ([[fueros]])II.
 
[[Rajmund Berengar III]] (1097-1131) ożenił się w 1113 roku z [[Dulcia I|Dulcią]] dziedziczką hrabstwa Prowansji, przyłączył ją tym samym do swych ziem. Musiał się nią jednak podzielić z [[Alfons Jordan|Alfonsem Jordanem z Tuluzy]], który także rościł sobie do niej pretensje. Ostateczny pokój podpisał jednak już jego syn [[Berengar Rajmund I]] w 1034 roku, który objął po nim Prowansję. W Barcelonie jego następcą został starszy syn [[Rajmund Berengar IV]] (1131-1162)<ref>E. M. Hallam, J. Everard, ''Francja w czasach...'', s. 91.</ref>.
W 1258 r. [[Jakub I Zdobywca]] na podstawie [[traktat z Corbeil|traktatu z Corbeil]], uniezależnił oficjalnie hrabstwo Barcelony spod wpływu Franków.
 
== Unia z Aragonią ==
Fueros (odrębne prawa) hrabstwa Barcelony utrzymały się nienaruszone, aż do zniesienia ich w 1714 roku przez [[Dekrety de Nueva Planta]]. Narzucono wtedy prawa kastylijskie, które obowiązywały do wprowadzenia demokracji.
Jego małżeństwo z [[Petronela Aragońska|Petronelą Aragońską]] w 1137 pozwoliło mu włożyć na skornie [[Królestwo Aragonii|koronę aragońską]]. Rajmund Berengar IV był aż do swej śmierci hrabią Barcelony oraz księciem Aragonii i Katalonii. Syn Ramona i Petronili [[Alfons II Aragoński|Alfons II]] został pierwszym królem Aragonii i zarazem hrabią Barcelony. Oba te tytuły były od tej pory dziedziczone przez wszystkich królów Aragonii. Mimo wszystko hrabiowie posiadali wewnątrz Korony praktycznie absolutną niezależność, utrzymując własne dwory i prawa ([[fueros]]). Fueros (odrębne prawa) hrabstwa Barcelony utrzymały się nienaruszone, aż do zniesienia ich w 1714 roku przez [[Dekrety de Nueva Planta]]. Narzucono wtedy prawa kastylijskie, które obowiązywały do wprowadzenia demokracji. W 1258 r. [[Jakub I Zdobywca]] na podstawie [[traktat z Corbeil|traktatu z Corbeil]], uniezależnił oficjalnie hrabstwo Barcelony spod wpływu Franków.
 
== Zobacz też ==
* [[Hrabiowie Barcelony]]
 
{{Przypisy}}
 
 
 
[[Kategoria:Historyczne państwa na Półwyspie Iberyjskim]]