Zygmunt Hempel: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
kat.
m WPCleaner (v1.10) Naprawa linku do str. ujednoznaczn. - Galicja, Komorów, Okęcie // odlinkowanie dat
Linia 2:
 
== Młodość ==
Był synem [[Joachim Hempel (senator)|Joachima Hempla]], przemysłowca, działacza narodowej demokracji i senatora RP oraz Anny z domu Bądzyńska. Uczęszczał do Szkoły Handlowej w [[Kielce|Kielcach]], a następnie podjął studia na Akademii Rolniczej w [[Dublany (Ukrainamiasto)|Dublanach]]. W tym okresie silnie zaangażował się w działalność niepodległościową. W okresie nauki działał w takich organizacjach, jak młodzieżowy "Pet", [[Zarzewie]], [[Polskie Drużyny Strzeleckie|Drużyna Strzelecka im. Dionizego Czachowskiego]]. Podczas studiów został także członkiem [[Narodowy Związek Robotniczy|Narodowego Związku Robotniczego]] i tajnej Armii Polskiej. W latach [[1912]]-[[1914]]1912–1914 zakładał koła harcerskie i Drużyn Strzeleckich na obszarze [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Kongresowego]], przewoził z [[Galicja (Europa Wschodnia)|Galicji]] podręczniki z zakresu szkolenia wojskowego, kolportował pismo "Wici", organizował wyjazdy do zaboru austriackiego na szkolenia militarne. Krótko przed wybuchem wojny ukończył w Dublanach kurs szkoły podchorążych Drużyn Strzeleckich.
 
== I wojna światowa ==
Po wybuchu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] wstąpił do Legionów Polskich. Od 8 lub 10 sierpnia [[1914]] r. służył w Oddziale Wywiadowczym [[Pierwsza Kompania Kadrowa|1 Kompanii Kadrowej]] [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]]. 9 października tego roku dostał awans do stopnia podporucznika. Od sierpnia 1915 do lipca 1916 r. studiował na Kursach Przemysłowo-Rolniczych w Warszawie. Po ich ukończeniu powrócił do Legionów Polskich. Otrzymał przydział do 1 kompanii I batalionu 5 Pułku Piechoty [[1 Brygada Legionów Polskich|I Brygady]], w szeregach której walczył m.in. w bitwie pod [[Kostiuchnówka|Kostiuchnówką]]. Był jednym z reprezentantów 5. pp w radach żołnierskich, działających od jesieni [[1916]] r. Wiosną [[1917]] r. brał udział w kursie oficerskim w [[Ostrów Mazowiecka|Ostrowi Mazowieckiej]]-[[Komorów|Komorowie]]. W sierpniu [[1917]] r. został internowany po [[Kryzys przysięgowy|kryzysie przysięgowym]]. Wkrótce zbiegł z niewoli i został członkiem [[Polska Organizacja Wojskowa|Polskiej Organizacji Wojskowej]]. W latach 1917-[[1918]]1917–1918 kontynuował studia w [[Towarzystwo Kursów Naukowych|Towarzystwie Kursów Naukowych]] i [[Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie|Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego]] w Warszawie.
 
== Lata 1918-19201918–1920 ==
W listopadzie 1918 r. wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego. Został przydzielony do [[35 Pułk Piechoty (II RP)|35 Pułku Piechoty]], w którym służył jako dowódca plutonu i adiutant batalionowy. 1 czerwca [[1919]] r. awansował do stopnia kapitana. Od 15 sierpnia 1919 r. do 1 marca [[1920]] r. pełnił funkcję zastępcy szefa oddziału w Oddziale II DOG [[Grodno]]. Następnie przeniesiono go do Oddziału II Naczelnego Dowództwa WP. 1 lipca [[1920]] r. powrócił do służby liniowej, obejmując dowództwo 1 kompanii I batalionu [[1 Pułk Piechoty Legionów|1 Pułku Piechoty Legionów]]. Przejściowo od sierpnia do pocz. września pełnił także obowiązki dowódcy 5 kompanii II batalionu oraz II batalionu. Walczył m.in. pod [[Zwierki|Zwierkami]], [[Białystok|Białymstokiem]], [[Kuźnica Białostocka|Kuźnicą Białostocką]], gdzie w wyniku wypadu jego pododdział obsadził dworzec kolejowy.
 
== Okres międzywojenny ==
12 stycznia [[1921]] r. został urlopowany z wojska, a następnie jako oficer [[7 Pułk Piechoty Legionów|7 Pułku Piechoty Legionów]] przeniesiony do rezerwy. Prowadził gospodarstwo rolne we własnym majątku ziemskim w [[Rożdżałowo|Rożdżałowie]] (powiat chełmski), później w [[Barłomin]]ie koło [[Wejherowo|Wejherowa]] na [[Pomorze|Pomorzu]]. W międzyczasie był też dyrektorem Towarzystwa Produktów Rolnych w Warszawie. W latach [[1934]]-[[1935]]1934–1935 pełnił funkcję komisarza rządowego w [[dobra wilanowskie|dobrach wilanowskich]].
 
Był członkiem BBWR, sympatyzował politycznie z [[Walery Sławek|Walerym Sławkiem]], ale przez cały okres międzywojenny nie udzielał się w zakresie polityki. Ponadto od poł. lat 20. działał w [[Związek Strzelecki|Związku Strzeleckim]]. W [[1926]] r. został wybrany zastępcą członka Komisji Rewizyjnej ZS, a [[1931]] r. sekretarzem generalnym (od 5 marca do 1 września).
 
== II wojna światowa ==
Brał udział w [[kampania wrześniowa|wojnie obronnej 1939 r.]] w obronie Warszawy jako adiutant dowódcy [[360 Pułk Piechoty|360 Pułku Piechoty]] ppłk. Jakuba Chmury. 12 września uczestniczył w nieudanym wypadzie na [[Okęcie (Warszawa)|Okęcie]], podczas którego został ranny w głowę i stracił oko. Ogółem był 4-krotnie ranny. Przebywał następnie w [[Szpital Ujazdowski|Szpitalu Ujazdowskim]].
 
W październiku [[1939]] r. zaangażował się w działalność konspiracyjną. Został szefem Wydziału Politycznego Komendy Okręgowej Służby Zwycięstwu Polski Warszawa-miasto, a następnie szefem Biura Informacji i Propagandy Komendy. Jednocześnie w listopadzie lub grudniu współorganizował komórkę więzienną Dowództwa Głównego SZP. Od pocz.początku [[1940]] r. zajmował się sprawami związanymi z głównym organem prasowym SZP, [[Biuletyn Informacyjny|"Biuletynem Informacyjnym"]], głównie jego kolportażem. Dzięki jego staraniom 6 lipca 1940 r. zaczęła działać tajna drukarnia, w której drukowano pismo, a nie powielano. Jednocześnie zaproponował Komendantowi Głównemu Związku Walki Zbrojnej, gen. [[Stefan Rowecki|Stefanowi Roweckiemu]] ps. "Grot", utworzenie podziemnej struktury, która zajmowałaby się walką cywilną, ale projekt ten został odrzucony. Był też jednym z inicjatorów [[mały sabotaż|"małego sabotażu"]]. Na wiosnę [[1941]] r. przestał być członkiem ZWZ. Prawdopodobnie został z niego usunięty za prezentowanie poglądów piłsudczykowskich.
 
Latem 1941 r. założył pismo [[Myśl Państwowa|"Myśl Państwowa"]] (napisał większość artykułów) i rozpoczął tworzenie podziemnego ugrupowania piłsudczykowskiego. W II poł.połowie 1941 r. bez powodzenia usiłował porozumieć się z [[Polska Partia Socjalistyczna|Polską Partią Socjalistyczną-WRN]] (rozmowy m.in. z [[Zygmunt Zaremba|Zygmuntem Zarembą]]) i [[Chłopska Organizacja Wolności Racławice|Chłopską Organizacją Wolności "Racławice"]]. Na początku listopada nawiązał kontakt z marszałkiem [[Edward Rydz-Śmigły|Edwardem Rydzem-Śmigłym]], który powrócił do okupowanego kraju. Po śmierci marszałka toczył pertraktacje z innym przedstawicielem środowiska piłsudczykowskiego, [[Julian Piasecki|Julianem Piaseckim]], dotyczące powołania jednego, wspólnego obozu politycznego. Zakończyły się one jednak niepowodzeniem na tle stosunku do okresu lat 1926-1939 i niezgody na oparciu planowanego ugrupowania na zasadach organizacyjnych zbliżonych do przedwojennego [[Obóz Zjednoczenia Narodowego|Obozu Zjednoczenia Narodowego]]. Ostatecznie Z. Hempel i grupa działaczy skupionych wokół "Myśli Państwowej" 15 października [[1942]] r. utworzyli Konwent Organizacji Niepodległościowych. Z. Hempel został szefem Wydziału Wykonawczego Zarządu Głównego, odpowiadał też za sprawy związane z drukarniami i wydawnictwami KON. Utrzymywał ponadto kontakty z władzami [[Polskie Państwo Podziemne|Polskiego Państwa Podziemnego]].
 
Po wybuchu [[powstanie warszawskie|Powstania Warszawskiego]] chciał dołączyć do walczących oddziałów. Już 2 sierpnia podczas budowy barykady na rogu ul. Zielnej został ciężko ranny. Zmarł w nocy z 4 na 5 sierpnia w szpitalu powstańczym przy ul. Mariańskiej. Pochowano go na [[Cmentarz Wolski|Cmentarzu Wolskim]].
 
Był odznaczony [[Order Virtuti Militari|Orderem Virtuti Militari]] V klasy, [[Krzyż Niepodległości|Krzyżem Niepodległości]], [[Krzyż Walecznych|Krzyżem Walecznych]] (3-krotnie) i odznaką "Za Wierną Służbę".
 
== Bibliografia ==