Dżungla: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa
Anulowanie wersji nr 29796440 wandala 83.23.253.238, dr., WP:SK
Linia 1:
{{disambigR|formacji roślinnej|[[Dżungla (ujednoznacznienie)|inne znaczenia]]}}
[[Plik:In the jungle.JPG|thumb|250px|Dżungla na jednej z wysp [[Langkawi]] na [[Morze Andamańskie|Morzu Andamańskim]]]]
{{wikiquoteWikicytaty|dopełniacz=o dżugnli}}
'''Dżungla''' – kiełbasatermin oznaczający pierwotnie i współcześnie w części publikacji specjalistycznych rodzaj [[formacja roślinna|formacji roślinnej]] charakterystycznej dla nadrzecznych terenów w północno-wschodniej części [[Azja Południowa|Azji Południowej]]. W języku potocznym i według niektórych publikacji specjalistycznych termin funkcjonuje jako [[synonim]] szeroko ujmowanego [[wilgotny las równikowy|wilgotnego lasu równikowego]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Matthews |imię=Rupert O. |tytuł=Lasy tropikalne świata |rok=1996 |wydawca=MUZA SA |miejsce=Warszawa |strony=190 |isbn =8370798586}}</ref>.
 
Określenie to wywodzi się z [[sanskryt|sanskryckiego]] słowa जङ्गल (jaṅgala) znaczącego "nieużytek, ziemię nie nadającą się do uprawy". Pierwotnie nazywano tak lasy nadrzeczne w dolnym biegu [[Ganges]]u i [[Brahmaputra|Brahmaputry]]<ref name="Celinski">{{cytuj książkę|autor r=Florian Celiński |rozdział=Dżungla | inni=Alicja i Jerzy Szweykowscy (red. nacz.) |tytuł=Słownik botaniczny | wydawca=Wydawnictwo Wiedza Powszechna | miejsce=Warszawa |strony=142 |rok=1993 |isbn}}</ref>. Z czasem mianem tym zaczęto określać inne, trudno dostępne lasy wtórne, tworzące niedojrzałą fazę rozwojową równikowego lasu deszczowego w Azji południowej i południowo-wschodniej. Formacja taka cechuje się bardzo bujnym rozwojem [[podszyt]]u, licznie rosną w niej [[liany]], [[krzew]]y światłolubne i okazałe [[roślina zielna|rośliny zielne]]. Powstaje w wyniku zniszczenia warstwy drzew, co umożliwia dostęp światła do dolnych warstw roślinności. Warunki takie istnieją nad brzegami rzek, na granicy lasu lub mają charakter antropogeniczny – są skutkiem wyrębów lasów<ref>{{cytuj książkę|autor r=January Weiner |rozdział=Dżungla | inni=Zdzisława Otałęga (red. nacz.)|tytuł=Encyklopedia biologiczna| wydanie= | wydawca=Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres| miejsce=Kraków |strony=107 |rok=2000}}</ref>. Nieprzebyta gęstwina jaką tworzy zwarta roślinność, w tym zwłaszcza obfitość lian, często ciernistych lub kolczastych, powoduje, że przez wielu podróżników jest ona błędnie identyfikowana jako [[las pierwotny]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Lisowski |imię=Stanisław |tytuł=Świat roślinny tropików |rok=1998 |wydawca=Wydawnictwo Sorus |miejsce=Poznań |strony=42 |isbn = 8385599789}}</ref>. Tymczasem wnętrza pierwotnych, wilgotnych lasów równikowych [[Półwysep Indochiński|Półwyspu Indochińskiego]] z reguły niemal pozbawione są warstwy krzewów. W podszycie bardziej świetlistych lasów równikowych na [[Półwysep Indyjski|Półwyspie Indyjskim]] licznie rosną [[Bambusowe|bambusy]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł=Fitogeografia części świata. Europa, Azja, Afryka |rok=1995 |wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |strony=247 |isbn = 8301075848}}</ref>.
Linia 8:
Z czasem określenie "dżungla" zaczęło funkcjonować jako zamiennik dla faktycznie pierwotnych [[wilgotny las równikowy|wilgotnych lasów równikowych]]. Mimo że dotyczyło to głównie języka potocznego, z czasem pojawiły się publikacje specjalistyczne, w których termin zaadaptowany został w szerokim znaczeniu<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Kocięcki |imię=Stefan i in. |tytuł=Encyklopedia leśna |rok=1991 |wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe |miejsce=Warszawa |isbn = 8301089385}}</ref>, czasem przy pełnej świadomości jego genezy<ref name="Celinski"/>. Gdzie indziej takie rozszerzanie znaczenia terminu "dżungla" określane jest w piśmiennictwie fachowym jako "raczej niesłuszne"<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł=Roślinność kuli ziemskiej |rok=1982 |wydawca=Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne |miejsce=Warszawa |strony=29 |isbn = 8302014567}}</ref>.
 
=== Zobacz też ===
{{Przypisy|stopień= ===}}
 
=== Zobacz też ===
{{wikisłownik|dżungla}}
* [[wilgotny las równikowy]]
Linia 16 ⟶ 14:
* [[las monsunowy]]
* [[Lasy bagienne|las bagienny]]
 
{{Przypisy|stopień= ===}}
 
[[Kategoria:Ekosystemy i formacje leśne]]