Kar-Tukulti-Ninurta: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m polskie znaki
dodany infobox
Linia 1:
{{Miejsce zagranica infobox
{{koordynaty|35|29|45|N|43|16|10|E|umieść=na górze|zapis=kątowo}}
| Miejsce = Kar-Tukulti-Ninurta
 
| nazwa_państwa = IRQ
[[File:Villes assyriennes.PNG|400px|thumb|mapa [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]] z zaznaczonym położeniem miasta Kar-Tukulti-Ninurta i innych stanowisk archeologicznych związanych z [[Asyria|Asyrią]]]]
| nazwa_mapy =
 
| stopniN =35 | minutN =29 | sekundN =45 | szerokość =N
| stopniE =43 | minutE =16 | sekundE =10 | długość =E
| wysokość =
| nazwa_terytorium =
| galeria_commons =
| wikinews =
| wikiquote =
| www =
}}
'''Kar-Tukulti-Ninurta''' ([[język akadyjski|akad]]. ''Kār-Tukulti-Ninurta'', tłum. ''przystań/nabrzeże Tukulti-Ninurty'') - miasto założone przez władcę asyryjskiego [[Tukulti-Ninurta I|Tukulti-Ninurtę I]] (1243-1207 p.n.e.), które w jego planach stać się miało nową stolicą [[Asyria|Asyrii]] i nowym centrum kultowym boga [[Aszur (bóg)|Aszura]]. Do zmiany stolicy skłonił Tukulti-Ninurtę najprawdopodobniej brak obronnej cytadeli w dotychczasowej stolicy [[Aszur (miasto)|Aszur]], a także nieduże rozmiary tego miasta.
[[File:Assyrian painting.JPG|thumb|left|200px|fragment malowidła z pałacu w Kar-Tukulti-Ninurta]]
Miasto Kar-Tukulti-Ninurta zbudowane zostało nad brzegiem [[Tygrys (rzeka)|Tygrysu]], ok. 3&nbsp;km na północ od [[Aszur (miasto)|Aszur]]. Tukulti-Ninurta kazał ufortyfikować tu obszar ok. 700 m<sup>2</sup>, pięciokrotnie większy niż powierzchnia dotychczasowej stolicy Aszur. Wewnątrz zbudowana została cytadela mieszcząca dzielnicę pałacowo-świątynną, oddzielona własnym murem obronnym od reszty miasta. Najważniejszymi wzniesionymi tu budowlami były: świątynia boga [[Aszur (bóg)|Aszura]] (zwana '''e<sub>2</sub>.kur-me-šar-ra''', tłum. ''Dom-góra boskich zasad całego świata''), wzniesiona na wzór sanktuariów babilońskich (sanktuarium z salami świątynnymi rozmieszczonymi wokół wielkiego dziedzińca, z poprzeczną cellą w głębi i przylegającym [[zigurat]]em) oraz nowy pałac królewski (zwany '''e<sub>2</sub>-gal-me-šar-ra''', tłum. ''Pałac boskich zasad całego świata''), którego ściany ozdobiono pięknymi malowidłami.
[[Plik:Assur temple Kar Tukulti.jpg|thumb|left|300px|plan świątyni boga [[Aszur (bóg)|Aszura]] w mieście Kar-Tukulti-Ninurta]]
Wydaje się, iż to właśnie fakt przeniesienia kultu boga Aszura do Kar-Tukulti-Ninurta, czyn, którego nie dopuścił się żaden z poprzedzających go ani następujących po nim królów asyryjskich, w powiązaniu być może z niechętnym traktowaniem ambitnych planów krola przez elity starej stolicy sprawił, iż zawiązany został przeciw niemu spisek, którego rezultatem była śmierć Tukulti-Ninurty poniesiona z rąk jego synów w pałacu w Kar-Tukulti-Ninurta. Po śmierci Tukulti-Ninurty stolicą państwa ponownie stało się Aszur, a Kar-Tukulti-Ninurta popadło w zapomnienie, choć - jak wykazały badania powierzchniowe na tym stanowisku - pozostało zasiedlone aż do upadku państwa asyryjskiego.
{{Kampania
|nazwa= stolice Asyrii
Linia 13 ⟶ 20:
|bitwy= [[Aszur (miasto)|Aszur]]&nbsp;–Kar-Tukulti-Ninurta&nbsp;– [[Kalchu]]&nbsp;– [[Dur-Szarrukin]]&nbsp;– [[Niniwa]]
}}
Wydaje się, iż to właśnie fakt przeniesienia kultu boga Aszura do Kar-Tukulti-Ninurta, czyn, którego nie dopuścił się żaden z poprzedzających go ani następujących po nim królów asyryjskich, w powiązaniu być może z niechętnym traktowaniem ambitnych planów krola przez elity starej stolicy sprawił, iż zawiązany został przeciw niemu spisek, którego rezultatem była śmierć Tukulti-Ninurty poniesiona z rąk jego synów w pałacu w Kar-Tukulti-Ninurta. Po śmierci Tukulti-Ninurty stolicą państwa ponownie stało się Aszur, a Kar-Tukulti-Ninurta popadło w zapomnienie, choć - jak wykazały badania powierzchniowe na tym stanowisku - pozostało zasiedlone aż do upadku państwa asyryjskiego.
[[File:Villes assyriennes.PNG|400px|thumb|mapa [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]] z zaznaczonym położeniem miasta Kar-Tukulti-Ninurta i innych stanowisk archeologicznych związanych z [[Asyria|Asyrią]]]]
== Bibliografia ==